Wij helpen je graag verder! +31 492386063

Leiderschap en positie

10 juni 2021, gepubliceerd door Dirk Boersma

Een beller
Enkele dagen geleden werd  ik gebeld door een kandidaat deelnemer voor onze training Excellent leiderschap. Hij was werkzaam als controller dat deed hij al ruim 20 jaar . Vanuit die rol  oefent hij ook een stevige invloed uit op de strategieontwikkeling van de organisatie waarvoor hij werkt. Beleidskeuzes worden mede door hem bepaald.
De beller vroeg zich af of hij zich wel kwalificeerde voor deelname aan de training Excellent leiderschap.

Sporen verdiend
In de beschrijving van het programma had hij gelezen dat het programma bestemd is voor leidinggevenden, die hun sporen als leiding gevende hebben verdiend. Ik begreep onmiddellijk wat hij bedoelde. Hij koppelde leidinggeven aan positie, iets wat veel mensen doen.
Over het algemeen hebben mensen het beeld dat leidinggeven aan positie en hiërarchie gekoppeld is.

Horizontale verbanden
Aan ons gedachtengoed ligt het boek Managen zonder hiërarchie ten grondslag. Collega en vriend Willem Verhoeven publiceerde het is 1990 en in dat boek betoogt hij dat verticale organisaties hun tijd gehad hebben. dat ze niet effectief zijn. Verhoeven laat zien dat het werken in horizontale organisaties veel effectiever is als je resultaten wilt behalen en dat daar ander leiderschap voor nodig is. Leiderschap dat  niet gekoppeld is aan posities in een verticale structuur. Verhoeven baseert zich in zijn boek op divers wetenschappelijk onderzoek.

De manager als coach
Om horizontale relaties te kunnen managen heb je een andere houding en andere competenties nodig. Verhoeven schreef daarover in zijn tweede boek ‘De manager als coach (1993)’ .
In een verticale structuur gaat het er om dat je veel kennis hebt van de werkprocessen in een organisatie in een horizontale structuur gaat het erom dat je goed moet weten hoe je met mensen omgaat en wat het effect is van jou gedrag op het gedrag van anderen en wat het effect van het gedrag van anderen op jou gedrag is.

Beinvloeden
Voor de training Excellent leiderschap is het dus niet echt belangrijk of je een leidinggevende positie hebt gehad. Het gaat erom of ervaringen hebt met het beïnvloeden van mensen. En zelfs als je alleen uitvoerende verantwoordelijkheid hebt is het ook belangrijk om leiding te geven  aan jezelf. Dat is de basis van alles . Onze training begint niet voor niets met een blok dat zich op dat leiding geven aan jezelf richt.

Warren Bennis
Eén van de wetenschappers waar Verhoeven regelmatig aan refereert is ‘leiderschap goeroe’ Warren Bennis ( Universiteit van South Carolina, Harvard en MIT)  die 31 juli 2014 overleed in de leeftijd van 89 jaar. In 2007 kwalificeerde Businessweek hem nog als behorend tot de top 10 denkers over leiderschap in de wereld.
Warren Bennis poneerde de stelling ‘Een goed leider is synoniem met worden wie je bent’ Zo eenvoudig is het  en zo moeilijk is het ook. Leiderschap is niet de lakens uitdelen, mensen vertellen  wat ze moeten doen en knopen doorhakken.

Van visie naar realiteit
Leiderschap is de capaciteit om visie in realiteit om te zetten. Daar heb je ook de titel van manager niet voor nodig. Op allerlei posities in de organisatie ben je daar mee bezig. Tegenwoordig is de term businesspartner populair. Ook een business partner  is bezig visie in realiteit om te zetten. Mijn beller was daar met zijn meer dan 20 jaar op de positie van controller zeker ook mee bezig geweest. Hij was dus van harte welkom.

De grote man
Om een visie  om te kunnen zetten in realiteit heb je geen hiërarchie nodig. Toch blijft bij veel mensen hardnekkig het beeld overeind dat hiërarchie en positie noodzakelijk e voorwaarden zijn om succesvol te kunnen zijn als leidinggevende.
Als een groep mensen angstig en onzeker (ook over eigen kwaliteiten) is kunnen hiërarchie en positie bijdragen  aan  de rust en zekerheid die zijn om resultaten te bereiken (Great man theory van Freud). Bij een groep mensen met zelfvertrouwen zijn bescheiden en introverte leiders veel effectiever blijkt uit onderzoek van Adam Grant.

Een bescheiden leider
In onze training hebben we het over de vraag hoe je je ontwikkeld tot een bescheiden leider. Daarvoor is het nodig dat je een visie hebt of kunt ontwikkelen samen met anderen. Je toont leiderschap als je daar je nek voor uitsteekt en als je er de dialoog over aan kunt gaan.Het boek Cruciale dialogen van Johan Roels kan je daar goed bij helpen Het is dan belangrijk om goed te kunnen waarnemen, te kunnen luisteren en vragen te kunnen stellen.
Je moet ook goed afspraken kunnen maken en goed feedback kunnen geven.

Jezelf goed kennen
Maar je moet ook jezelf goed kennen zodat je ook feedback kunt ontvangen. Het kunnen ontvangen en verwerken van feedback zorgt ervoor dat je kunt blijven leren. In de ontwikkeling van leiderschap is dat erg belangrijk. Je bent  nooit uitgeleerd. Het leven is een reis  waarbij je leert in elke situatie het beste uit jezelf en anderen te halen. En die reis is erg de moeite waard.
Hoe ben jij daar mee bezig?

Wat vertegenwoordigd een leider nu eigenlijk binnen een organisatie? Lees daar meer over in het blog ‘De leider als representatie van wat?’

Artikel lezen

Wil je hier verder over praten bel me dan 0622995926 of mail dirkboersma@excellentleiderschap.nl of één van mijn collega’s

Stel je vraag via ons contactformulier

Neem contact met ons op!
Voor al je vragen kun je bellen met

+31 492386063