Wij helpen je graag verder! +31 492386063

Erbij horen

21 juni 2021, gepubliceerd door dirk boersma

Een gewone straat
Enige tijd geleden reed ik op mijn fiets door de Statiestraat in Berchem(Antwerpen) . Het was een prachtige zondagmorgen en de straat bood een levendige, bedrijvige aanblik. Mensen deden inkopen en winkeliers waren  met hun handel bezig. Er reden auto’s en fietsen in de straat en ik moest een beetje uitkijken. Genietend van mijn fietstochtje en al mijmerend schoot mij ineens iets te binnen. Ik bedacht dat ik het veel leuker vond om ergens deelnemer te zijn dan toeschouwer.. Ik voelde me hier op de fiets  deelnemer. En ik moest denken aan de keren dat ik met de vrachtauto naar Italië ging hoe ik dat veel leuker vond dan een vakantie in Italië. Zelfs wachten tot je gelost of geladen kon worden of aangehouden door de politie was leuker dan ergens op en strand zitten, de kunstwerken in Florence bekijken of door Venetië lopen.

Erbij mogen horen
Er bij mogen horen geeft mij een heerlijk gevoel. Op het strand zitten, musea bekijken of  langs mooie gebouwen lopen betekent voor mij dat ik aan de buitenkant blijf en dat ik niet hoor bij de mensen die daar ergens mee bezig zijn.
Ik realiseerde me dat ik dat ook op andere plaatsten en momenten ervaren had. Toen ik in Indonesië werkte of als ik voor mijn werk in Londen of Parijs was werd ik me er ook elke keer bewust van hoe fijn ik het vond ergens bij de mogen horen. Zo’n gevoel had ik ook heel bewust ervaren zo’n jaar of zes geleden. Toen ik in een winkel die ik bezocht ineens aan het helpen was bij het lossen van een vrachtwagen, ook toen had ik dat als bijzonder prettig ervaren. Het gevoel erbij te mogen horen, een rol te mogen hebben in dat kleine groepje mensen daar.

Verbinding tussen mensen
Ik heb er toen een blog over geschreven  en in die  blog verbind ik mijn ervaring met het werk van Margereth Wheatly. Wheatly benadrukt keer op keer het belang van verbinding tussen mensen op het werk. In die verbinding ontstaan dingen,  is er sprake van vernieuwing en ontwikkeling.

Los zand
Laatst sprak ik een Poolse meneer. Hij had lange tijd als teamleider gewerkt  in een distributiecentrum van een grote Nederlandse  kruidenier . Hij was er echter mee gestopt omdat elke maand een nieuwe bus met goedkope Poolse adolescenten werd aangevoerd, die moesten als orderpicker in het distributiecentrum werken. Dat betekende elke keer opnieuw weer een hoop gedoe. Drugs, drank, te laat komen, ruzie , elkaar dwars zitten en ga zo maar door. Hij had zijn ontslag genomen en nu werkte hij al weer een aantal jaren met veel plezier in het magazijn  van een klein bedrijf. Er werkten 11 mensen en verloop was er niet. Hij was ontzettend blij met de stap die hij gezet had.

Belangrijk
In de Forbes van 10 januari 2021 schrijft Tracy Brower Phd over de reden waarom erbij horen zo belangrijk is voor mensen. Ze verwijst daarvoor naar het werk van Jonathan Haidt, die het in zijn boek de ‘Happiness Hypothesis‘ heeft over vital engagement. Dat is het netwerk aan relaties en het gevoel ergens bij te horen en verbonden te zijn het handelen van, de traditie en de groep zelf. En als we voelen dat we er bij horen zijn we in staat onze rol te pakken, onze kwaliteiten te gebruiken en durven we onszelf te laten zien zoals we zijn. Erbij mogen horen geeft je dus te mogelijkheid het beste van jezelf te laten zien. Het gaat dan niet zomaar om een aantal mensen om te heen hebben. Neurowetenschapper Jeanine Stewart stelt dat het daarbij erg belangrijk is dat er sprake is van echte open interactie tussen de leden van een groep , van evenwaardigheid tussen de leden, van psychologische veiligheid zoals Amy Edmonson daarover schrijft. En, zegt Brower een organisatie vaart daar wel bij. Uit onderzoek blijkt dat erbij horen ook leidt tot een toename van eigen waarde. Gek genoeg is dat bij vriendengroepen lang niet altijd het geval.

Fundamentele behoefte
Erbij horen is een fundamentele menselijke behoefte. In de hersenen zijn dezelfde hersendelen actief als we in interactie zijn met de leden van onze groep , die ook actief zijn als we bezig zijn met het zorgen voor voedsel. Dat bevestigt hoe fundamenteel die behoefte is. En, uit ander onderzoek  van Geoff Macdonald  en  Mark R leary blijkt dat er niet bij mogen horen leidt tot hersenactiviteit in die delen van de hersenen waar die ook actief worden als we fysieke pijn ervaren. Uit ander onderzoek, van de universiteit van Michigan blijkt dat het je buitengesloten voelen een krachtige voorspeller is van het  in een depressie geraken. Het is een sterkere voorspeller dan eenzaamheid of het ontbreken van steun.

Lock down
De afgelopen periode waarin veel thuis gewerkt moest worden  vormde een vruchtbare bodem voor het los raken van de groep waar je bij hoort of bij hoorde. Het gevoel erbij de horen was veel moeilijker te onderhouden. Meer nog dan in de situatie waarin we allemaal naar kantoor, fabriek of school konden gaan is de uitdaging voor leidinggevenden mensen het gevoel te geven dat ze er echt bij horen. Dat vraagt om extra inspanning.

Coachend leiderschap
Vriend en oud-collega Verhoeven zag coachend leiderschap als de voorwaarde voor de ontwikkeling van zelfsturende medewerkers. En een zelfsturende medewerker was een medewerker die in staat was vorm te geven aan onderlinge afhankelijkheden. De ontwikkeling  en het onderhoud van die competentie is een belangrijk taak voor de coachend leidinggevende. Om die reden besteden wij in de onze training Excellent Leiderschap ook een heel blok aan het coachen van teamontwikkeling.
In het voorbeeld van de Poolse meneer hierboven  is duidelijk dat het op dat punt fout ging. Er is sprake van een onafgebroken ‘stormingfase’ zoals Tuckman, die fase in de ontwikkeling van een team noemt. Dat is niet goed voor de mensen, niet goed voor de leiding en niet goed voor het bedrijf. Je komt in de verkeerde vicieuze cirkel terecht.

Uitdaging
Hier ligt een belangrijke uitdaging voor leidinggevenden.  Om te beginnen is het belangrijk mensen het gevoel te geven dat ze er toe doen, dat ze welkom zijn, dat ze de moeite waard zijn. Aandacht geven en luisteren zijn daar effectieve interventies voor.  Anita Wooley ontdekte met haar team het belang van wat zij eyereading noemt. Dat betekent kunnen zien hoe mensen erbij zitten, de signalen oppakken en er iets mee doen. Het is ook essentieel geen ruimte te laten voor het elkaar dwars zitten en pestgedrag. Doe daar als leidinggevende  al helemaal niet aan mee.

Betrek mensen
Betrek mensen bij wat er bereikt moet worden , praat erover hoe je dat met elkaar kunt doen. Geef mensen de ruimte daar iets over te zeggen, luister echt  en doe dat met grote regelmaat.
Op die manier kun je als leiding gevende veel invloed hebben op het gevoel erbij te horen. Je creëert zo ook de tegenwoordig zo populaire betrokkenheid
Hoe ga jij hiermee aan de slag?

Dit onderwerp komt ook aan de orde in onze trainingen Coachend Leiderschap en Excellent Leiderschap. Van beide trainingen begint binnenkort weer een nieuwe editie. Misschien ken je iemand voor wie deze trainingen interessant kunnen zijn. Voor meer informatie en aanvangsdata kun je terecht op onze website https://www.excellentleiderschap.nl/opleiding-en-training/”

 

Stel je vraag via ons contactformulier

Neem contact met ons op!
Voor al je vragen kun je bellen met

+31 492386063