Hoe krijg je iets goed in de vingers?

Een training
Ooit gaven wij een training met als thema van visie naar afspraken. Die training begon met een oefening waarin de deelnemers de visie van hun bedrijf in eigen woorden moesten uitdrukken en ze moesten er als ik het mij goed herinner ook herinner ook een tekening bij maken. Het was een opdracht, die bij twee deelnemers niet in de smaak viel. Dat hadden ze al eens gedaan, dat wisten ze al en ze protesteerden.

Huiswaarts
Het gevolg was dat ze na een korte discussie hun spullen pakten en huiswaarts keerden. Mijn collega en ik waren ietwat verbouwereerd over die snelle beslissing. Ik kon nog een afspraak maken voor een bezoek aan hun kantoor ergens in het Noorden van Nederland. En toen gingen we zonder deze twee dames verder. Toen ik enkele weken later hun kantoor bezocht, bleek in de praktijk heel weinig van wat ze al een keer gehad hadden.

Waarden
Niet ver van hun kantoor mocht ik enkele jaren daarna een offerte uitbrengen voor een leiderschapstraining. In het gesprek daarover kreeg ik te horen dat ze niet alleen maar vaardigheden wilden leren, maar dat ze echt wilden veranderen en daarom gingen ze met waarden aan de slag. Ook bij die organisatie mocht ik later nog eens op bezoek komen en er bleek nog maar weinig te zijn veranderd. Ze kenden de waarden wel maar lieten daar in de praktijk maar weinig van merken.

De mens
Ja, waar gaat het eigenlijk om als je je wilt ontwikkelen of als je wilt veranderen, gaat het dan om vaardigheden of gaat het om waarden. In februari 2015 publiceerden Petriglieri en Petriglieri een artikel in een wetenschappelijk artikel  waarin ze kritiek leveren op de reductie van leiderschap tot en skillset of de aggregatie van een deugd. Ze pleiten er in dat artikel voor de mens weer terug te brengen in het curriculum. Zowel bij de student als bij de docent.

Professionele identiteit
Het gaat om professionele identiteit, Professor Manon Ruijters doet daar onderzoek naar. Professionele identiteit bestaat volgens Ruijers uit wat zijn basis kennis noemt en uit je actietheorie. Bij die actietheorie gaat het over jouw mens zijn. Daar spelen waarden en rol bij maar ook je vooronderstellingen, je emoties, je vroeger ervaringen en ga zo maar door. Ruijters benadrukt het belang van werken aan de ontwikkeling van die actietheorie. Ze schrijft ook dat we ons over het algemeen richten bij ontwikkeling van professionaliteit op die basis kennis en dat is volstrekt onvoldoende als je tot een goede professionele identiteit wilt komen.

10.000 uren
Herminia Ibarra maakte mij in een tweet attent op een interessant artikel. Het is een artikel van Peter Gasca over de 10.000 uren regel. De 10.000 uren regel is een regel, die is opgesteld door K. Anders Ericsson. Hij bestuurde atleten en experts, die zo’n 10.000 uur praktijk nodig hadden om excellent te worden in hun metier. Malcolm Gladwell maakte deze theorie populair in zijn boek Outliers. En vanaf dat moment is er veel over die theorie gediscussieerd.

Doelgericht
Het is niet genoeg om zomaar 10.000 iets te praktiseren om er expert in te worden. Gasca betoogt zelfs dat het beter is om in het begin niet te veel te focussen. Doe dat pas als je ontdekt hebt wat echt bij je past schrijft hij.  In later werk zegt Ericsson dat je er doelgericht aan moet werken, zomaar praktijk is niet voldoende.

Feedback
Je hebt er ook anderen voor nodig. Dat kun je niet alleen, je hebt er een omgeving voor nodig die je inspireert, waar je fouten mag maken, waar je goede feedback krijgt, waar je je veilig genoeg voelt om nieuwe dingen uit te proberen en David Epstein, benadrukt het belang daarvan in zijn boek Range, waarin hij laat zien dat het juist de mensen zijn, die laat beginnen en eerst verschillende dingen proberen, die ergens heel goed in worden. Zij overtreffen mensen, die zich vanaf het begin op een resultaat gericht hebben.

Eigen weg
Epstein benadrukt dat het belangrijk is om je eigen weg daarin te kiezen, die weg is voor iedereen anders. Die weg moet bij je passen en dat ontdek je door haar te gaan. Het is de beste manier om je eigen actietheorie te ontdekken. Het is een gedachte die naadloos aansluit op wat Herminia Ibarra schrijft in haar boek, ‘Act like a leader, think like a leader’.

Expert van jezelf
Het gaat er vooral om een expert van jezelf te worden. Als je dat hebt bereikt kan je ook goed worden iets anders. En met Ibarra zegt Epstein dat je om jezelf goed te leren kennen niet zoveel hebt aan tests of vragenlijsten. Dan blijft het theorie. Het gaat erom dat je door te doen ontdekt wie je bent en hoe je wilt zijn of worden.

Cultuur
Epstein merkt zeer terecht op dat je daar een passende omgeving voor nodig hebt. Een omgeving waarin je kunt experimenteren en waar je goede feedback krijgt. Volgens Epstein en Gasca heb je het dan over de cultuur in een organisatie en daar is het helaas vaak niet zo goed mee gesteld. Het is de uitdaging voor leidinggevenden om daar vorm aan te geven. Hun gedrag heeft grote invloed op de cultuur in een organisatie. Ruimte geven, aanspreken en feedback geven zijn daarbij erg belangrijk. Helaas merken we keer op keer dat dat niet de favoriete bezigheden zijn van managers. Je hoeft het nieuws maar te volgen om te lezen dat het in veel organisaties niet erg goed gesteld is met de organisatiecultuur. Een mooi voorbeeld van hoe het wel moet lees je in de rapportage over Jackie Groenen in de Correspondent, over hoe haar ouders de voorwaarden schiepen om haar de kans te geven de 10.000 uur nuttig te besteden.

Coachend leiderschap
Een coachende stijl van leiding geven  zoals wij die uitdragen bij het centrum voor excellent leiderschap is gericht op het ontwikkelen van een cultuur waarin mensen het beste uit zichzelf kunnen halen. Een cultuur waarin mensen de ruimte hebben om verantwoordelijkheid te nemen en ze kunnen ontdekken waar ze goed in zijn, een cultuur waarin het geven van feedback normaal is en mensen en professionele identiteit ontwikkelen die ze echt zelfsturend maakt.
Het is jammer dat de dames, waarover ik het had in het begin van deze blog, die kans niet gepakt hebben en dat de waarden in de organisatie die ik daar ook beschrijf, waarden op papier zijn gebleven.

Hoe zorg jij voor een cultuur waarin mensen hun professionele identiteit ontwikkelen?

Wil je hier verder over praten bel dan 0622995926 of mail dirkboersma@excellentleiderschap.nl of alwinnieuwenstein@excellentleiderschap.nl of williambeghtel@excellentleiderschap.nl