Kleren maken de man?

Workshops
Zeven jaar gelden mocht ik een tweetal workshops verzorgen voor coaches van Nederlandse olympische sporters. Het thema van de dag was ‘coachen naar presterend gedrag’. De workshops vonden plaats op Papendal bij Arnhem. Ik voelde spanning toen ik die ochtend opstond om naar Papendal te vertrekken. Ik vroeg mij onder andere af wat ik het beste aan kon trekken voor zo’n dag met Olympische coaches. Ik stond voor de kast waar mijn kleren hingen. In mijn hoofd spookte het beeld van Louis van Gaal  rond op de momenten dat hij de pers te woord staat. Ik koos mede daarom mijn donkerblauwe en een stropdas met roze en blauw en een gestreken,wit, overhemd.
In de spiegel kijkend zei ik tegen mezelf dat het zo goed was en ik vertrok naar Papendal.
Er waren veel coaches aanwezig voor de bijeenkomst. Na een plenaire sessie, konden de deelnemers naar de workshop waarvoor ze zich hadden opgegeven. Mijn workshops werden positief gewaardeerd door de deelnemers  en daar was ik blij mee.

Kritiek
En toen vlak voor ik naar huis zou gaan kwam er een deelnemer op mij af. Hij vroeg me of ik tegen kritiek kon. Die gesloten vraag verraste me en ik antwoorde aarzelend,: ‘ik denk het wel’ . Het was Henk Gemser, coach van Olympische kampioenen. Ik had veel respect voor hem vooral omdat hij de barre elfstedentocht van 1963 had uitgereden.  Hij vertelde me dat hij mijn workshop heel goed had gevonden, zo praktisch zo goed aansluitend op zijn werk als coach. Maar hij had ook kritiek:”Je moet nooit meer zo’n pak aantrekken”zei hij,’dat past niet bij jou en bij je boodschap. Die is heel aards en heel dynamisch. Zo’n pak is veel te stijf voor jou en voor wat je te vertellen hebt. Zo’n pak past daar helemaal niet bij. Nou dat was kritiek waar ik uitstekend tegen kon. Ik werd er blij van. Het klopte we wat hij zei. Ik voelde me in zo’n pak ook helemaal niet thuis.
S’Morgens voor de klerenkast had ik de verkeerde keuze gemaakt.

Uit de mode
Ook een omgekeerde situatie maakte ik mee. Ik was op bezoek bij de eigenaar van een grote herenmode keten. Ik ken hem erg goed en ik had me afgevraagd wat er de reden van kon zodat hij mij nooit vroeg om trainingen voor zijn bedrijf te verzorgen. Bij een groot automerk was ik als coach betrokken bij de consumer experience movement. De herenmodeketen zou volgens mij veel kunnen hebben aan een beweging als de consumer experience movement. Ik stelde het hem voor en  ik vroeg hem naar zijn mening. Hij aarzelde even en hij begon mij omzichtig te vertellen dat ik hem vaak heel goed geholpen had met het maken van belangrijke keuzes en het vast stellen van een strategie, maar hij durfde mij niet op z’n medewerkers los te laten. Met een verkeerd kapsel, een slordige baard en kleding die uit de mode was zouden ze mij toch nooit serieus nemen zei hij. Ik begreep dat ik hier niet door zou komen en beperk mij tot onze vriendschap.

Een nieuw pak
In 1990 zat ik op de bovenste verdieping van de groene toren van het PTT Post hoofdkwartier in Den Haag. Ik had een gesprek met de directeur Sociale zaken Post. We spreken over mij hernieuwde indiensttreding bij PTT Post. Alles was rond en we spreken positief over de hernieuwde samenwerking. En toen kwam er toch nog een konijn uit de hoge hoed. Er bleek nog één voorwaarde te zijn om weer in dienst te kunnen treden. Ik moest wat aan mijn presentatie doen. Er niet langer uit zien als een nozem of een provo. Ons werk was al heel lastig zei de directeur. Managers waren vaak negatief over initiatieven , die uit de personeelsdienst kwamen en we moesten het onszelf niet moeilijker maken met een afwijkend uiterlijk. De volgende dag ben ik naar Den Bosch gegaan om een nieuw pak te kopen.

Precense
Precense geeft iets  te maken met hoe je er uit ziet en uit de voorbeelden, die ik hiervoor de revue liet passeren komt naar voren dat het belangrijk is om die precense  te laten aansluiten op de situatie en de omstandigheden waar je op dat moment mee te maken hebt. Het is dan belangrijk om daar goed over na te denken voor je met andere mensen aan het werk gaat. Er bestaat geen universele regel voor hoe je eruit moet zien. Dat is per situatie anders. Maar precense vraagt nog om veel meer. Uit de voorbeelden, die ik beschreef blijkt dat het gaat om in verbinding komen met anderen zodat je erachter komt wat die ander beweegt en er ook ruimte ontstaat voor wat jij daarover te zeggen hebt.
Daarvoor is ook vertrouwen nodig. Het is belangrijk dat je als integer, te vertrouwen en aandachtig en open gepercipieerd wordt.

ICF
De International Coach Federation benadrukt het belang van precense in een coach relatie. Het is heel belangrijk er helemaal te zijn voor je coachee. Daarvoor is het noodzakelijk je oordelen en je belemmerende overtuigingen los te laten en te parkeren. Dat kan je alleen als je ze kent, pas dan kan je ze hanteren. Belemmerende overtuigingen en oordelen waarvan je je niet bewust bent sturen ongemerkt je gedrag en zitten je in de weg bij het waarnemen.
Consonn Locke benadrukt ook het belang van stemgebruik als het gaat om presence. Om rust en het geven van ruimte  aan anderen  om niet zelf de hele rijd het hoogste woord te hebben. Het is belangrijk daar op de letten.

Veel kanten
Precense is een begrip waar veel kanten aan zitten.
Zoals Henk Gemser mij liet zien zeven jaar geleden hangen al  die kanten ook nog eens met elkaar samen. Het is erg nuttig voor jezelf na te gaan hoe jij die kanten hanteert en gebruikt in je samenwerking met anderen, met name in je leiderschap want daarin gaat het om impact hebben.
Een gesprek met een coach kan je helpen daar  vat op te krijgen

Wil je hierover of over iets anders verder praten bel me dan 0622995926 of mail dirkboersma@excellentleiderschap.nl of één van mijn collega’s