Excellent leiderschap geeft energie

Geloof in het hogere doel, bewustzijn van je waarden, de regie in handen nemen en beweeglijk zijn in je eigen gedrag geven de organisatie energie

Crisis?
Het woord crisis begint in onbruik te raken. Niet omdat de crisis voorbij is, maar omdat het zo’n negatief woord is. Je praat mensen de put maar in als je het woord crisis in de mond neemt. Het blijde gezicht van onze minister president, zoals dat recent weer in het nieuws kwam doet je ook niet denken aan crisis. Het roept de indruk op dat het leven één groot feest is. Aan de andere kant laten de cijfers over faillissementen en het gisteren door het MKB gedane pleidooi voor een verlaging van de btw zien dat er wel degelijk iets aan de hand is.
Het is voor iemand die leiding geeft van essentieel belang om energie te hebben en die energie ook te laten zien aan de mensen om je heen. Jou energie werkt aanstekelijk en geeft ook anderen energie om door te gaan of iets op te pakken. Als iemand er zin in heeft dan kunnen anderen daar ook zin van krijgen. Het is nu vakantietijd en links en rechts zie je mensen op vakantie gaan. Ik krijg dan ook zin om op vakantie te gaan.

Aanstekelijk
Gedrag van mensen werkt aanstekelijk.
Bij de aluminiumfabriek in Delfzijl, waar ik werkte als opleidingsfunctionaris, wisselden goed tijden en slechte tijden elkaar af. In slechte tijden stond het hele plein waar gereed product werd opgeslagen vol met grote aluminium palen, plakken, broodjes ga zo maar door. En als het plein vol was werd de parkeerplaats voor de werknemers in gebruik genomen als opslagruimte. Het kon zover komen dat je auto niet meer op de parkeerplaats kon staan maar buiten de hekken moest parkeren. De aanblik van al dat niet verkochte aluminium had een deprimerende werking. Het bracht de geruchtenmachine op gang en dempte de motivatie en de werklust van de werkers. Zelf was ik er gevoelig voor en ik kan me de somberheid nog goed herinneren.

Energie
In zulke situaties is het belangrijk dat de leiding energie uitstraalt en de moed erin weet te houden. Veel mensen die leidinggeven staan op dit moment voor die uitdaging. Volgens Rajeev Peshawaria onderscheiden excellente leiders zich in zo’n situatie. Niet door te zeggen dat het wel meevalt. Ook niet door de werkelijkheid te ontkennen en te zeggen dat het niet zo is. Nee, het is van groot belang om de werkelijkheid onder ogen te zien. Het is noodzakelijk om zo snel mogelijk uit de ontkenningsfase te komen. Het is vervolgens belangrijk de waartoe-vraag opnieuw te stellen. Om je weer bewust te worden van wat de reden is dat je met dit werk bezig bent en wat je ermee tot stand wil brengen. Je bewust worden van het antwoord op de waartoe-vraag geeft nieuwe energie. Het geeft je ook de ruimte om na te denken over de vraag hoe je bij gewijzigde omstandigheden toch kunt werken aan de doelen die jij in de samenleving wilt realiseren. Onder moeilijke omstandigheden dreig je misschien in de slachtofferrol terecht te komen, maar juist als je je weer realiseert waarvoor je het deed kun je de regie weer nemen. Daarbij is het ook belangrijk je weer bewust te worden van de vraag welke waarden belangrijk voor je zijn. Je “hogere” doel en je waarden veranderen niet door de gewijzigde omstandigheden. Ze vragen wel een andere aanpak bij het realiseren ervan. Dat betekent bijna zeker dat je andere dingen moet gaan doen. Excellente leiders zijn leiders, die het “hogere” doel voor ogen houden, zich steeds weer bewust zijn van hun waarden, die op basis daarvan steeds weer op zoek gaan naar de regie. Niet om de omstandigheden te veranderen, maar om met de organisatie te doen wat onder de gewijzigde omstandigheden passend is.

Eerst jouw gedrag
Het helpt niet om de crisis te ontkennen of om het woord crisis te verbieden. Het helpt om de werkelijkheid onder ogen te zien en om te ontdekken wat gegeven die nieuwe werkelijkheid de wegen zijn waarlangs je doelen kunt realiseren en je waarden kunt leven. Dan wordt de crisis echt een uitdaging en niet omdat je het woord veranderd hebt.
Dan straal je de energie uit waar de mensen in je omgeving zo naar zoeken.
Volgens Rajeev Peshawaria is het daarbij noodzakelijk dat je als leidinggevende begint met het veranderen van je eigen gedrag. En dat lijkt me een onontkoombare conclusie