Eigenaarschap

Wat kan oplossingsenthousiasme, hoe goed bedoeld ook, effectiviteit toch hopeloos in de weg zitten.

Ik denk dat het de grootste valkuil van veel leidinggevenden is. Je bent verantwoordelijk voor het bereiken van resultaten, het goed reilen en zeilen van jouw eenheid. Je hebt medewerkers die je daarbij nodig hebt. Vaak heb je ook nog verstand van het werk dat moet worden verzet. En blijf dan maar eens weg bij het bedenken van hoe het moet gaan, weg bij het geven adviezen of zelfs het opleggen van jouw oplossing aan anderen.

En het zijn echt niet alleen de onervaren leidinggevenden die hier last van hebben. De ouderen soms nog meer. Al is het maar omdat die vaak opgegroeid zijn in een hiërarchisch ingerichte omgeving, waarin coachend leidinggeven een nog onbekend begrip was. Ik hoor beide groepen in mijn dagelijkse praktijk worstelen met wat ze doorgaans de twee petten noemen: de coach-pet en de leidinggeven-pet. Zo denken impliceert dat coachen iets anders is dan leidinggeven. Dat je bij het eerste de ander aan het denken zet over oplossen en methoden en dat je bij het tweede een voorschrijvende en bepalende  taak zou hebben. Ik zie geen verschil. Ik ga van het standpunt uit dat medewerkers weldenkende mensen zijn. Die niet alleen in staat maar ook bereid zijn om verantwoordelijkheid te dragen. Ik heb ze toch geselecteerd op competent zijn? Als ze die verantwoordelijkheid niet oppakken is dat aanleiding om eens goed stil te staan bij de vraag hoe IK dat verhinder. Niet bij de vraag hoe zij dat afhouden. Het vraagt wel om vertrouwen in die medewerkers, in hun bereidheid om zich eigenaar te voelen van de resultaten die zij hebben te behalen, in hun potentie om dat ook waar te maken. Dan hoef ik niet meer voor te schrijven en vervolgens te controleren. Dan is het wel nodig in dialoog te blijven, hun eigenaarschap te respecteren en mijn neiging om met oplossingen te komen te beteugelen. Eigenlijk moet ik me dus goed bewust zijn waarvan ik wel eigenaar ben en waarvan zeker niet omdat mijn medewerkers dat zijn. Zolang ik dat maar goed helder heb kom ik er met mijn oplossingsenthousiasme wel uit. Dan kan ik het eigenaarschap laten waar het hoort: bij degene die de betreffende klus op zich heeft genomen. Binnen de kaders die ik als leidinggevende heb aan te geven, maar met alle ruimte voor de medewerker om vorm en inhoud te geven aan zijn eigen verantwoordelijkheid.