Voorkomen is beter dan genezen…

Tijd, moeite, geld: we spenderen er zo ongelooflijk veel van aan het herstellen van wat mis is gegaan. Hoe komt het toch dat we niet meer aandacht besteden aan het voorkomen van alle onnodige ellende.

Gisteren begeleidde ik een dag voor een organisatie die een kweekvijver wil voor talent, voor medewerkers die ambitie hebben om door te groeien naar leidinggevende functies.
De dag was bedoeld om deze mensen de kans te geven hun ambitie te toetsen alvorens zich aan te melden voor de selectieprocedure die hoort bij de toelating tot de vijver.
Een mooie aanpak, waarin zorgvuldigheid voorop staat. Zorgvuldigheid naar de ambitieuzen en zorgvuldigheid naar de organisatie. Vanaf de start heeft iedereen een helder beeld wat er te wachten staat, kan iedereen bewust keuzes maken.
Een van de cases waarmee de deelnemers werden geconfronteerd was een medewerker, die ooit een burn-out had gehad en die nu weer afgleed naar die afgrond.  De aanpak van de meesten was vrijwel klassiek: een gesprek over de hoeveelheid werk, een medewerker die alle oorzaken buiten zichzelf zoekt, een leidinggevende die in het beste geval de medewerker een poosje in de luwte zet zonder verdere afspraken en daarmee om de medewerker heen organiseert. De medewerker in kwestie is het probleem, die is schuldig en daar daar moet iets mee gebeuren. Op mijn vraag: “Wat had jij kunnen doen om dit te voorkomen?” werd door een aantal wat verbaasd gereageerd. Voorkomen, hoezo?
Op de dag waren ook een paar leidinggevenden aanwezig om vanuit hun dagelijkse praktijk in gesprek te gaan met de deelnemers. Een van die leidinggevenden zei volkomen terecht: “Als dit bij jou gebeurt heb je belangrijke signalen gemist”. En daarmee lag de vinger precies op de zere plek. Disfunctioneren, onderpresteren en dreigende burn-out zijn geen probleem van de medewerker in kwestie alleen. Al is het natuurlijk verleidelijk om dat wel te denken, dan is er een schuldige. Dan kan er een kostbaar en tijdrovend proces op gang komen om de betreffende medewerker weer in het gareel te krijgen of te lozen. Doorgaans het laatste, vrees ik. Leidinggevende van zijn probleem verlost! Of toch niet?
Als leidinggevende heb je de signalen te herkennen, er actie op te ondernemen. In het belang van je medewerker, je organisatie en jezelf. Opletten dus! Signalen zien, niet wegkijken maar handelen. Dat is misschien wel lastig want dan moet je ook de hand in eigen boezem steken. Dan moet je verantwoordelijkheid nemen voor hoe je leiding geeft.
Dan gaat het echter niet meer om schuld en daderschap. Dan gaat om echt luisteren naar je medewerkers, om tijdig sturing geven en er uit halen wat er in zit. Wedden dat dit uiteindelijk minder tijd, moeite en geld kost? En als je daar mee aan de slag wilt: wij hebben nu een training die je vaardig maakt in het omgaan met dreigend onderpresteren en disfunctioneren.