Een toekomstbeeld wordt door mensen gemaakt

Samenhang
In mijn vorige blog schreef ik over de samenhang tussen organisatie ontwikkeling en leiderschapsontwikkeling. In die blog kun je lezen onder anderen gebaseerd op wat Michael Beer cs daarover schrijven dat organisatieontwikkeling en leiderschapsontwikkeling onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Maar waar begint het mee?

Geen controle
Zeer recent was ik aanwezig bij een vergadering over een organisatie waar het minder goed gaat. Er zijn met grote regelmaat onverklaarbare meevallers en onverklaarbare tegenvaller. Het ziekteverzuim is hoog. Er is een groot verloop, ook als gevolg van flexibele arbeidscontracten en de afnemers van de diensten zijn niet echt tevreden over de diensten die geleverd worden. Er was een interim directeur aangesteld om de zaak weer op de rit te krijgen. Die is begonnen met het wijzigen van de structuur en het snijden in de uitgaven, zo wil hij meer controle krijgen. Medewerkers krijgen contracten voorgelegd waarin ze toezeggen loyaal te zijn aan de leiding van de organisatie. Maar na een jaar interimmanager is de sfeer in de organisatie nog steeds erg onrustig en wordt er veel gemopperd en geklaagd. In de vergadering betoogde de voorzitter dat de onrust een gevolg was van de transitiefase waarin de organisatie zich bevindt. Maar op de vraag waartoe die transitie moest leiden, kwam als antwoord dat dat nou juist de vraag was. Het was een eerlijk antwoord maar ook een antwoord wat de onrust in het geheel niet wegnam.

Mensenwerk
Deze waarnemingen brengen mij op de gedachte dat een organisatie altijd mensenwerk is en dat  het mensen zijn die invulling geven aan een organisatie. Dat die mensen op de één of andere manier met elkaar verbonden moeten zijn wil een organisatie kunnen functioneren en dat voor die verbinding leiderschap erg belangrijk is. Niet leiderschap in de zin van bepalen wat er moet gebeuren maar leiderschap in de zin van het gesprek op gang brengen, zorgen voor een gezamenlijke koers, voor gezamenlijke afspraken. Leiderschap wat het mogelijk maakt om aan de ontwikkeling van de organisatie te werken.

Leiderschapsexpert
In een artikel van leiderschapsexpert Lolly Daskal kwam ik daarover  een aantal rake uitgangspunten tegen. Ze schrijft over het soort leiderschap wat overal gewenst is en ze geeft een opsomming van kwaliteiten die daarbij belangrijk zijn.
1. Leidt met visie, wij noemen dat met een toekomstbeeld. Je toekomstbeeld bepaalt de richting. Het biedt mensen de mogelijkheid zich ergens mee te verbinden. Het geeft ook richting aan alles wat je doet in de organisatie
2. Leidt met communicatie, verstop je niet in je kamer, verdrink niet in je Laptop, maar communiceer draag je visie uit maar luister ook naar wat anderen te vertellen hebben, zorg voor dialoog. Dialoog geeft een uitstekende voeding voor leiderschap
3. Leidt vanuit de gedachte dat je waarde toevoegt aan anderen aan collega’s en aan je klanten of afnemers.
4. Leidt door het geven van erkenning aan anderen, al die anderen die samen met jou zorgen voor de realisatie van het toekomstbeeld.
5. Leidt door verbinding te maken, je hebt goede mensen om je heen, besteedt tijd aan het ontwikkelen van een goede relatie met die mensen, de verbinding zorgt ervoor dat je met meer kracht aan het realiseren van de toekomstvisie kunt werken. Je komt dan over de grenzen van je persoonlijke kracht uit.
6.Laat je karakter zien in je leiderschap daarmee wordt je integriteit zichtbaar
7.Leidt op een zodanige manier dat anderen hun kracht kunnen laten zien  en kunnen ontwikkelen op die manier kunnen ze eigenaar worden van hun eigen werk. Op die manier doet je leiderschap er echt toe.
8. Leidt door vragen te stellen, je laat daarmee zien dat je anderen nodig hebt en dat je niet overal het antwoord op hebt, bovendien stimuleer je dast anderen zich bewuster zijn van waar ze mee bezig zijn en verantwoordelijkheid nemen.
9. Leidt met efficiency, zorg dat elk doel helder en belangrijk is en dat mensen goed begrijpen wat de achterliggende ratio is. Dat maakt dat ze eigenaarschap tonen en dat je samen werkt aan het werkelijkheid worden van een toekomstbeeld waar jullie samen aan willen werken.

Toekomstbeeld
Daskal ziet deze interventies terug in het gedrag van leidinggevenden, die effectief zijn in het bereiken van hun resultaten. Het is opvallend dat ze een helder toekomstbeeld als eerste benoemd. Daarmee bevestigt ze wat ik ooit bij mijn colleges bedrijfskunde leerde van professor A.C.J. de Leeuw in Groningen. Hij benadrukte steeds dat je niet kon sturen als je niet wist waar je heen wilde. Dan doe je maar wat. Als je niet weet waar je heen wilt is alles wat je doet een gok en is resultaat een toevalstreffer. Samenwerken wordt ook bijna onmogelijk.

Mensenwerk
Zo’n toekomstbeeld komt niet uit de computer en vind je ook niet in een handboek. Dat toekomstbeeld  ontstaat  doordat je iets in je hoofd hebt en het initiatief neemt er met anderen over te praten. Het is mensenwerk. Het is belangrijk om zelf over een helder toekomstbeeld  te beschikken maar je hebt er weinig aan als je het niet deelt met de mensen om je heen  en als je er geen gezamenlijk toekomstbeeld van kunt maken. Als er een gedeeld toekomstbeeld is kun je aan de slag, dan kan je een strategie en de organisatie ontwikkelen.

Gespreid
De kwaliteiten die Daskal noemt zijn niet noodzakelijk in één persoon verening. Ze kunnen ook gespreid zijn in meerdere personen in een organisatie. Het is echter wel noodzakelijk dat al die kwaliteiten in een organisatie terug te vinden zijn en  dat er ruimte is om ze in te zetten.

Wil je weten hoe je mensen bij elkaar brengt voor een gedeeld toekomstbeeld? Lees dan nu het artikel ‘Mensen bij elkaar brengen’.

Artikel lezen

Verder praten bel 0622995926 of mail dirkboersma@excellentleiderschap.nl