Wat doe je voor een bestendige relatie?

GIsteren was het Valentijnsdag. Een dag, die onder andere werd gebruikt om een video van Google te delen met een gesprek tussen Logan Ury en professor Daniel Ariely. Het gesprek ging over de vraag hoe je een goede partner kunt vinden en welke bias tijdens zo’n proces roet in het eten gooit. Ook in organisaties hebben we met relaties te maken, vooral tussen leidinggevenden en medewerkers en tussen leidinggevenden onderling. Ariely geeft heel wat inzichten die ook in die relaties belangrijk zijn.

Liefde en leiderschap
19 maart 2012 en 5 oktober 2015 legde ik in mijn blogs al eens een relatie tussen liefde en leiderschap. In beide gevallen gaat het om de relatie. Voor liefde heb je een relatie nodig en ook leiderschap bestaat niet zonder relatie. Natuurlijk kun je dromen over zo’n relatie en in je droom kan die relatie prachtig zijn, maar uiteindelijk zal het voor de meeste mensen op de echte relatie aankomen.En hoe maak je daar wat van? Of denk je dat het vanzelf goed komt?

Valentijnsdag
Vanmorgen bekeek ik een video met een vraaggesprek tussen Logan Ury van Google en professor Daniel Ariely. Ik kreeg de video in het kader van Valentijnsdag en dat was wel logisch want het onderwerp van de video was dating en relaties. En terwijl ik ernaar keek drongen de parallelen met de relaties tussen leiders en volgens, maar ook de relaties tussen leidinggevenden in een board zich aan mij op. Wat zegt Ariely over die relaties over het kiezen van de juiste partner, ook een vraag waarover we ons in onze organisaties voordurend druk over maken. Dat doen we als het gaat om het werven van medewerkers, maar in een board ook om het vinden van collega’s.

Doorvragen
Een van de dingen die Ariely daarbij aanstipt is de vraag hoe gaat zo’n gesprek wat je in eerste instantie met elkaar hebt. Je gaat elkaar vragen naar het CV, naar waar je bent opgeleid, hoe lang je over je opleiding hebt gedaan. Hoe het met je hobby’s is en ga zo maar door. En, zegt Ariely, tenslotte weet je niets. Althans, je weet niet echt wat iemand vindt of hoe iemand denkt. Daar kom je pas achter als je krachtige vragen kunt stellen en als je in staat bent om door te vragen. Dat zijn vaak vragen, die wat ongemakkelijk voelen. Maar het gekke is dat bij experimenten mensen die zo met elkaar in gesprek zijn geweest, veel meer echte informatie van elkaar te weten zijn gekomen en daardoor een beter basis hebben om een keuze te kunnen maken. Ik kan mij herinneren dat ik zelf eens bij zo’n experiment betrokken was. Tijdens zo’n oefening hadden wij als deelnemers een aantal vragen gekregen die we aan onze buurman moesten stellen. Ik kan me de vraag herinneren, die ongeveer luidde: over welke actie uit je eigen leven schaam je je het meest. Ik kan mij herinneren hoe moeilijk die vraag voelde, maar ik kan mij ook herinneren hoe de man aan wie ik de vraag stelde en ikzelf ons na het beantwoorden van die vraag veel dichter bij elkaar voelden. Het is dus echt belangrijk om als leidinggevende goed te zijn in het vragen stellen en natuurlijk ook in het luisteren. En ik vrees dat veel leidinggevenden daar nog niet zo goed in zijn. Dat blijkt althans uit de resultaten van de surveys van Gallup.

Samen iets ondernemen
Een tweede punt wat Ariely benoemde was het belang mensen in een omgeving te ontmoeten. Voor mensen die een liefdesrelatie willen beginnen die langer stand houdt, raadt hij de kanotest aan. Dat samen kanoën, niet op een rustig meer maar op wat wilder water, daar gebeurt van alles, je botst tegen een rotsblok, je kantelt, je maakt water, je wordt nat gespat. En wat gebeurt er dan? Ga je elkaar de schuld geven, neem je alle schuld op je of zoek je samen naar oplossingen. Dat laatste is erg belangrijk want als je dat kunt is er een basis voor een langduriger relatie. Dit suggereert een veel beter gebruik van de proeftijd. En het gaat er dan vooral om dat je echt dingen samen doet. Ik kan me nog veel teveel situaties herinneren waar managers helemaal niets wisten van de eerste maand van iemands dienstverband. Op basis van dat gebrek aan informatie zeiden ze dan ja tegen een vast dienstverband. Om, als ze na 6 weken wel met zelf met iemand gewerkt te hebben, boos te worden dat iemand niet meteen zonder pardon op straat gezet kon worden.

Wat moeite kost
Een derde punt door Ariely besproken was het “hard to get” verhaal.  Ja, dat was verstandig, zei Ariely. Want als je ergens moeite voor moet doen, dan blijkt uit onderzoek, ga je er ook meer waarde aan hechten. Als je er geen moeite voor hoeft te doen wordt je onverschillig over de relatie en dat lijkt mij een probleem als we zien hoe belangrijk voor veel organisaties de flexibele schil geworden is. Ariely stelt de vraag wat je zou doen als je een appartement huurt en je spreekt met de verhuurder af dat er elke dag opgezegd kan worden. Investeer je er dan nog in?
Ariely benadrukt het belang van evenwaardigheid in een relatie en hij benadrukt en laat zien hoe een kleine asymmetrie al kan leiden tot grote machtsverschillen.

Relaties of sport?
Tenslottte wil ik in deze blog nog iets schrijven over wat Ariely zegt over de gewoonten van mannen en vrouwen. Vrouwen gaan bij moeilijkheden in de relatie met een vriendin praten, zegt hij. Mannen gaan niet met een vriend praten. Mannen praten met elkaar over sport en daar wordt een relatie niet beter van. En tenslotte gaan ze vreemd, want met een andere vrouw kunnen ze wel praten, die luistert. Ariely suggereert dat het belangrijk is om ook voor mannen netwerken te organiseren waarin praten gewoon is. Voor het bedrijfsleven ligt een coach of intervisie voor de hand want ook daar geldt dat praten over sport niet leidt tot betere relaties tussen leden van de board.