Tough guys and girls

We kiezen nog steeds voor de tough guy of girl als we resultaten willen, voor echte resultaten kan vriendelijkheid helemaal geen kwaad en is het juist  belangrijk om goed te kunnen luisteren.

Feestje
Laatst ontmoette ik op een feestje een jonge veertiger. Het was zo’n feestje waar ik naar toe gegaan was omdat ik niet een echte goede reden had kunnen bedenken om te bedanken voor de uitnodiging. Zo op het oor leek het of de aanwezigen het goed voor elkaar hadden, goed gekleed, vrolijke gezichten, lekkere hapjes en leuke muziek. Al spoedig raakte ik in gesprek met de gastheer. Ik denk een jonge veertiger. Hij zag eruit als iemand die regelmatig aan sport deed. Er was maar een enkele vraag nodig om hem op de praatstoel te krijgen en al spoedig was ik op de hoogte van z’n levensloop en vooral ook van z’n opvattingen over politiek, bedrijfsleven, management etc. Net als ik had hij in Indonesië gewerkt. Weliswaar maar voor een korte periode maar hij wist me er alles over te vertellen. Over de mensen en de cultuur had hij een helder oordeel. Het was de hoogste tijd voor meer openheid, zelfstandigheid en zelf beslissingen nemen. Zolang ze daar zo afhankelijk blijven van de opvattingen van vaders, moeders ooms en tantes werd het niks. Aan die familiedruk moest dringend een einde komen, wist hij. Hij had de mensen daar natuurlijk ook deelgenoot gemaakt van dit inzicht.

Slecht management
Na een voorspoedige schoolloopbaan en een MBA had hij inmiddels een aantal bedrijven achter de rug. Z’n oordeel over die bedrijven en met name het management was niet onverdeeld positief. Hij was al een paar keer ergens opgestapt en stond nu op het punt opgenomen te worden in het topmanagement van een grote consultant. Het was wel duidelijk dat hij daar orde op zaken ging stellen. Hij wist het zeker, er was daar een harde hand nodig en daar kon je geen vriendelijkheid bij gebruiken. En passant vertelde hij me nog even dat dat gedoe met al die personal coaches aan de top ook maar onzin was. Toen wij laat in de avond afscheid namen had hij mij nog niets gevraagd en had ik ook nog niets hoeven vertellen. Wel had ik een inkijkje gekregen in een aantal bedrijven en in hoe daar leiding gegeven wordt.

Schrikbewind
Ik moest aan dit verhaal denken toen ik het rapport van de commissie Scheltema over het schrikbewind van mevrouw Albayrak bij het COA weer tegekwam. Die commisie ontdekte hoe het gezeten heeft met haar schrikbewind. De conclusie in onontkoombaar; “ze deugt niet”.
Deze en andere berichtgeving over niet deugende topmensen verbaasd me nog steeds. Nee, ik ben niet zo verbaasd over mevrouw Albayrak maar verbaasd over de mensen, die haar selecteerden, die haar benoemden op deze positie en er het toezicht hadden. Uit onderzoek blijkt elke keer weer dat er gedacht wordt dat er een tough guy of girl nodig is aan de top. Uit onderzoek blijkt ook dat die slechter scoren als het om resultaten gaat. Dat is ook niet zo gek want het ontbreekt ze al spoedig aan goede informatie over de organisatie die ze aansturen. Als je medewerkers bang maakt gaan ze niet beter rapporteren. Het gevolg is dat de organisatie alleen op de hersens van de CEO moet draaien. De andere participanten gaan hun hersensgebruiken om over insubordinatie, sabotage of de vakantie na te denken.

Luisteren
In de april versie van McKinsey Quarterly (2012) , een onverdachte bron als het om “soft” gaat, legt Kevin Sharer CEO van Amgen ('s werelds grootste bedrijf op het gebied van biotechnologie) uit waarom hij heeft leren luisteren. Eerst deed hij dat niet en dat leverde hem een volstrekt vertekend beeld van z’n eigen organisatie op. Nu hij luistert weet hij veel beter wat er zich in z’n organisatie afspeelt en wordt het veel gemakkelijker om goed te sturen.
Jammer dat deze voorbeelden maar zo moeilijk doordringen tot onze selectiecommissies en dat we elke keer weer op zoek gaan naar degene die het scherp vertellen kan in plaats van naar degene die goed luistert. Ik ben beniewd wanneer dat gaat veranderen? Ik ben ook benieuwd hoe het mijn gesprekspartner in z’n nieuwe job vergaat. Ik zal het nog wel eens horen op het volgende feestje. Ik ben ook benieuwd hoe jij op de hoogte blijft van wat er zich in jou organisatie afspeelt.

Hoe goed kan jij al luisteren, hoe goed kan jij al vragen? Het is de moeite waard er maar eens mee te starten.