Ontslag voorkomen door aandacht

Ontslag makkelijker
Eens in de zoveel tijd komt het voorbij en vanmorgen las ik het weer; “ontslag moet makkelijker” Ditmaal stond het boven een artikel waarin verslag gedaan wordt van een arbeidsmarkt onderzoek door de commissie voormalig topambtenaar Hans Borstlap.

Terugkerend
Zoals ik al schreef kwam ik dit type adviezen en vaak verzuchtingen al veel  vaker tegen.  Met name in de periode dat ik bij de HR afdeling van een bedrijf werkzaam was, als opleider, als recruiter, als adviseur, als trainer, als manager als afdelingshoofd en als eindverantwoordelijke. Elke keer hetzelfde liedje ‘”ontslag moet makkelijker”. Twee dagen geleden hoorde ik het  nog op een verjaardagsvisite bij een mij bekende ondernemer. Er werd geklaagd over hoe moeilijk het was van een medewerker af te komen.

“Illegale lozingen”
Gedurende mij loopbaan heb ik vele malen afscheid moeten nemen van mensen. Soms was dat om bedrijfseconomische redenen, soms omdat een manager vond data iemand niet functioneerde. Dat deed ik niet alleen in Nederland maar ook daarbuiten. Het leverde mij een periode zelfs de bijnaam op ‘manager illegale lozingen’

Werving
In diezelfde loopbaan heb ik ook heel wat mensen mogen werven, in plaatselijke café s, waarbij om beurten iemand bij mij aan het tafeltje kwam zitten voor een selectiegesprek, tot het aansturen van een afdeling met vier professionele recruiters. Het ging daarbij om mensen voor allerlei verschillende posities. Ook voor de indiensttreding en arbeidsovereenkomsten was ik verantwoordelijk.

Proeftijd
In zo’n arbeidsovereenkomst was altijd een proeftijd opgenomen. Voor het einde van de proeftijd namen we altijd contact op met de verantwoordelijke leidinggevende. Meer dan eens gebeurde het dat zo iemand proeftijd automatisch overging in een vast dienstverband.

Voortschreidend inzicht
Soms werd k een week daarna al gebeld met de mededeling dat de persoon, die net een vaste arbeidsovereenkomst had gekregen  met onmiddellijke ingang kon vertrekken. Hij of zij deugde niet.  Hoe kon het nou dat iemand die een week eerder nog prima functioneerde ineens niet meer deugde. Dat leverde dan grote problemen op bij de bevoegde instanties. Die erop wezen dat kort tevoren de proeftijd nog positief was afgesloten en wees op het ontbreken van een dossier.

KLaagzang
Meestal betekende dat een uitgebreide klaagzang van de betreffende leidinggevende over al die vervelende regels en het feit dat het in Nederland zo moeilijk was om iemand te ontslaan.
Datzelfde was vaak ook aan de hand als iemand die al wat langer bij het bedrijf was  weg moest. Meestal was er dan al veelvuldig over zo iemand gesproken maar helaas niet met de persoon in kwestie. Ook in zulke situaties ontbrak het vaak aan een dossier en was het erg moeilijk om een ontslagvergunning te krijgen. Met daaropvolgend het bekende commentaar.

Dossier
Recent maakte ik als externe adviseur nog iets anders mee, ook dat was bijzonder.Ik ontmoette een medewerker, die bang was voor het dossier. Het woord alleen al maakte hem panisch en nog diezelfde middag nam hij contact op met een advocaat om z’n huid zo duur mogelijk te verkopen. Je kunt wel raden wat het resultaat was.
In het onderwijs kom ik die dossier angst ook regelmatig tegen. Het wordt gezien als een middel om iemand de deur uit te werken.

Symptomen
Het zijn allemaal symptomen van iets anders. Symptomen van het ontbreken van goede relaties tussen managers en medewerkers. Er is geen verbinding. Er staat wel iets op papier in een arbeidsovereenkomst maar de echte verbinding tussen mensen ontbreekt. Bij de top van een bedrijf en veel leidinggevenden is er geen aandacht voor medewerkers. Die aandacht is echter hard nodig. Aandacht zorgt ervoor dat je geen mensen hoeft te ontslaan. Dat mensen zich blijven ontwikelen. Dat je niet elke keer weer voor de rechter staat.

Aandacht
Aandacht is de basis voor goede gesprekken, voor goed luisteren en voor goede samenwerking. Door te luisteren kom je er achter met wie je te maken hebt, zo kom je erachter welke behoeften die ander heeft. Op die manier kun je elkaar helpen en steunen.
Als je dat kan doen krijgen mensen de ruimte om zich te ontwikkelen maar ook om te ontdekken wat jij belangrijk vindt. Ze kunnen dan ook ontdekken wat ze kunnen doen om te zorgen dat jij je geholpen voelt.
En ja, soms zal je dan ontdekken dat het niet past en dat het beter is om uit elkaar te gaan maar veel vaker zul je ontdekken wat je kunt doen, wat je kunt afspreken om bij elkaar te blijven.

Wetgever
Dat beoogde de wetgever toen het dossier centraal gesteld werd. Niet om bewijzen tegen iemand te verzamelen maar om de afspraken over het samen ontwikkelen in vast te leggen. Op die manier zou het een mooi hulpmiddel zijn om een leven lang leren te borgen.
Als je aandacht hebt voor mensen dan kun je ontdekken wie het beste bij welk werk past.
Onderzoeker Marcus Buckingham (een belangrijke bron voor Ben Tiggelaar) Buckingham schrijft in een artikel in de Harvard Business Review over het succesvol zijn van bedrijven waar voor zo’n aanpak gekozen wordt.

Voorbeeld
Ooit werd ik bij het bedrijf waar ik werkte automatisch veerijder omdat ik het leuk vond om met dieren te werken en omdat mij baas en collega’s zagen dat ik er goed in was, dat betekende dat het werk in minder tijd gedaan kon worden en leverde dus een beter resultaat op. Bij dat bedrijf was er trouwens geen sprake van dossiers maar er was wel veel aandacht voor medewerkers en voor elkaar. Met dat bedrijf ging het ook erg goed. Ik kan mij herinneren dat de accountant daar regelmatig zijn verbazing over uitsprak.

Oplossing
Een makkelijk ontslag in geen oplossing voor onze economie. De oplossing zit in meer aandacht en in een coachende stijl van leiding geven.
Tot slot refereer ik graag nogmaals aan de uitspraak van professor Frederik Anseel; het gaat om echte bekommernis met mensen.

Wil je hierover of over iets anders geheel vrijblijvend verder praten bel dan 0622995926 of mail dirkboersma@excellentleiderschap.nl of één van mijn collega’s