Metamorfose

Coachend leiding geven betekent dat je stevig aan de slag moet

Diederik Samson
Regelmatig kom je de opvatting tegen dat coachen betekent dat je de zaken maar op hun beloop laat. In dat verband was het wel aardig om te lezen dat de metamorfose van Diederik Samson het gevolg zou zijn van intensieve coaching. Of dat waar is weet ik niet. Zelf was ik er in elk geval niet bij betrokken. Het laat echter wel goed zien wat je met coachen en met coachend leiding geven kunt bereiken. Een grote en ingrijpende verandering. Niet van iemands karakter, niet van iemands persoonlijkheid maar wel van iemands gedrag, van wat iemand doet, in de effectiviteit van z’n handelen.

Laissez faire
Coachend leiding geven is daarom niet alleen maar ruimte geven en Gods water over Gods akker laten vloeien. Het is niet stilletjes hopen dat het nu wel goed komt als je ergens iets van gezegd hebt. Als je op die manier leiding geeft pas je de laissez faire methode toe en die leidt tot niets. Die loopt altijd verkeerd af. Of je zakt in het moeras en wordt als leiding gevende het slachtoffer van uitblijvende resultaten of je kunt het niet langer aanzien en je verlost jezelf en je medewerker uit het lijden door afscheid te nemen.
Actief en betrokken
Nee, coachend leiding geven betekent heel actief zijn in de relatie met je medewerkers. Niet door ze te vertellen hoe het moet maar door steeds met ze in gesprek te zijn over wat er bereikt moet worden. Wat wil het bedrijf realiseren en wat betekent dat voor jou op de plek waar jij zit in de organisatie. Dat geldt voor alle collega’s in een bedrijf, ook voor de mevrouw aan de receptie en ook voor de schoonmaakploeg. Als mensen weten wat er bereikt moet worden en ze hebben daarin hun eigen verantwoordelijkheid benoemd, gaat het al een stuk beter. Vaak doen mensen dat niet uit zichzelf, die hebben geleerd om te wachten om de kat uit de boom te kijken. Daar stel je dus vragen als coachend leiding gevende. Als je dan vraagt aan mensen hoe zij gaan bijdragen aan het realiseren van de doelstellingen kijken ze je in het begin nog wel eens verbaasd aan. Als je echter voet bij stuk houdt, je tong inslikt en wacht dan komen ze echt met een antwoord. Dat betekent dat er iets in hun denken verandert.
Geduld
In dat proces is het belangrijk dat je je geduld bewaart. Je mag mensen best even de tijd geven. Ze de ruimte geven er eens een nachtje over te slapen. In een training had ik zo eens iemand, die echt niet wist wat hij ging bereiken. Hij keek me ongelovig en verbaasd aan toen ik hem de vraag gesteld had. Hij weigerde om, net als de andere deelnemers wel deden, iets op te schrijven. De weigering werd mij op uitdagende toon meegedeeld waarop ik reageerde met “dan schrijf jij niets op”. Even later zag ik hem vanuit mij ooghoeken een blaadje volschrijven en aan het eind van de dag vertelde hij dat hij zichzelf enorm verbaasd had.

Afspraken
Over die verantwoordelijkheden en de doelen maak je afspraken met elkaar. Ook dat kan weer een heel gevecht zijn maar als je de afspraak eenmaal hebt kun je er ook samen op sturen. Let wel, een afspraak is geen opdracht. Zodra het een opdracht wordt voelt iemand zich er niet meer verantwoordelijk voor. Dan is hij of zij met jouw ding bezig in plaats van met z’n eigen ding.
Als je dan afspraken hebt gemaakt is het vervolgens van belang met elkaar de resultaten te bespreken. Even stil te staan bij wat gelukt is en op tijd stil te staan bij wat niet gaat lukken.

Trainen
In onze trainingen dagen wij mensen uit zich deze vaardigheden eigen te maken. Je oefent er dan echt in, je maakt afspraken over wat je in je eigen praktijk anders gaat doen. En, na een paar bijeenkomsten, merk je dat je effectiever bent geworden in je leiding geven. Het is hard werken maar je krijgt er ook wat voor. Al diverse malen heb ik deelnemers horen zeggen: “ik heb het rustiger gekregen”, “Ik heb nu tijd voor de lange termijn”. En dat is heel wat waard.