Mensen zijn je bron van informatie

In ons werk zijn we omgeven door mensen. We zien en horen ze elke dag.Vaak beperkt onze communicatie zich tot beleefdheden en het geven van gevraagde antwoorden. Voor het sturen van de organisatie maken we gebruik van geaggregeerde lijstjes, analyses en door deskundigen getrokken conclusies. De mensen om ons heen zijn een rijke bron van informatie en een spiegel voor onze opvattingen en ideeën. Hoe maak je daar gebruik van.

Positie bepalen
Het is niet vreemd als je in Nederland, als je op de bus wacht, bij een kassa staat of bij de dokter in de wachtkamer zit de vraag: mooi weer hè?, te horen krijgt, of weertje hè?, of wat een regen hè? Het is een vraag die past bij de manier waarop wij in Nederland contact maken met elkaar. We zoeken bevestiging van elkaars aanwezigheid, peilen ook een beetje de stemming en ontdekken zo of we een volgende stap in de communicatie kunnen zetten. Is het antwoord vriendelijk en open dan kunnen we verder. Maar, wordt er binnensmonds gemompeld dan is het misschien beter om verder te zwijgen om iemand anders te proberen. Op een feestje of een receptie is het even anders, dan volgt al spoedig de vraag wat je doet. Dan wordt er vooral bedoeld wat voor werk je doet en niet of je je staat te vervelen. Soms is de vraag nog weer anders. Toen ik min of meer toevallig op een zondagmiddag een keer in de VIP room van Ajax verzeild raakte, zo vanuit werken in de de tuin, ineens te midden van belangrijke gasten, kreeg ik steeds weer de vraag; “van wie bent u?” Je werd kennelijk geacht daar als vertegenwoordiger van iets aanwezig te zijn en het gesprek kon pas plaatsvinden als je positie in dat opzicht duidelijk was. Ik was alleen maar van mezelf en dat leidde steeds weer tot een verbaasde reactie. De ander was even van z’n stuk, want hoe moest het nu verder met het gesprek.

Vreemde vragen
Als je in Indonesië bij de bushalte staat, krijg je al snel de vraag waar je heen gaat en waar je vandaan komt. Niet lang daarna volgt de vraag of je al getrouwd bent en hoeveel kinderen je hebt. Die vragen bieden meestal aanknopingspunten voor een uitgebreide conversatie waarin je tenslotte ook nog ontdekt, ergens heel ver weg een gezamenlijke bekende te hebben. Als is het maar Ruud Gullit. Als je in Indonesië over het weer begint kijken ze je verbaasd aan. Het is een vraag, die niet begrepen wordt en als een Nederlander de vraag naar kinderen of huwelijkse staat krijgt dan komt al gauw het oordeel over onbeleefde, nieuwsgierige en niet opgevoede Indonesiërs. Dat oordeel heb ik vaak gehoord. Het gevolg is geen verder contact en een oppervlakkig langs elkaar heen leven.

Echt contact
In een organisatie heb je daar niets aan. In een organisatie is het van essentieel belang om echt contact met elkaar te hebben. Niet alleen maar om elkaars positie te bepalen om te weten of contact de moeite waard is. In de organisatie is contact altijd de moeite waard. Dat contact helpt om elkaar echt te begrijpen, om kwaliteiten en potenties te ontdekken, om op tijd op de hoogte te zijn en om op tijd de koers te verleggen. Als je echt contact hebt kun je volop gebruik maken van de kennis en de informatie, die in je organisatie beschikbaar zijn. Echt contact helpt je om na te denken om dingen van een andere kant te zien om nieuwe oplossingen te ontdekken. Het helpt je bij reflectie het helpt om op een andere manier tegen dingen aan te kijken.
Soms is het handig om snel te weten hoe iets zit, dan voldoen die vragen, waarmee je even de stemming peilt. Dan weet je of je door kunt gaan, moet wachten of een andere route nemen.

Oordeel uitstellen
In de meeste gevallen echter is het de moeite waard je oordeel even uit te stellen. Dat geld zeker als je leiding geeft. Als je leiding geeft is het belangrijk om echt te weten hoe het zit, om ervoor te zorgen dat mensen in je organisatie weten hoe het zit. Je komt achter dingen door goed waar te nemen en anderen kunnen je heel goed helpen niet in je eigen oordeelsvalkuil te vallen. Daarvoor is het nodig niet altijd de gebruikelijke vragen te stellen. Het is de moeite waard blij te zijn met andere, misschien wel ongemakkelijke vragen. Ze openen een onbekende wereld voor je. Het is belangrijk alert te zijn wanneer de antwoorden op je vragen afwijken van wat je dacht. Het zijn allemaal kansen die je krijgt om meer kanten van de werkelijkheid te ontdekken.

Vandaag is het anders
De wereld waarin wij leven veranderd echt. Niet alleen de wereld in Amerika of de wereld in China maar ook de wereld in je eigen woonplaats en de wereld om jouw kantoor heen. Als je leiding geeft is het belangrijk die veranderingen waar te nemen, vooral ook die veranderingen in de omgeving van je eigen bedrijf en bij je eigen klanten. Alleen als je dat doet kun je goed je koers bepalen. Als je kompas gericht is op Harvard, Stanford en de Kamer van koophandel mis je essentiële informatie. Veel informatie bevind zich bij de mensen, die je elke dag tegenkomt. Ze kunnen aanvullen wat je al weet, je vooroordelen ontkrachten, je helpen een valkuil te vermijden of je ogen openen voor mooie kansen op de weg vooruit. Stel daarom de vraag achter vraag, wees echt geïnteresseerd, luister naar de antwoorden. Tracht de antwoorden te begrijpen en vraag door, zodat je dieper doordringt. Zoek situaties op waarin je vragen kunt stellen. Een goede kapitein weet waar hij heen wil maar hij weet ook waar hij langs moet varen. Dat ziet hij op de kaart maar hij kijkt naar de lucht, naar de golven, luistert naar de radio, naar de signalen van andere schepen. Hij kijkt naar de vogels en ziet in welke richting ze vliegen. Al die informatie helpt hem om op tijd bij te sturen of het roer om te gooien.
Als je leiding geeft zijn de mensen om je heen de informatiebronnen. Gebruik ze om je koers een stuk nauwkeuriger bepalen.