Mensen brengen structuren tot leven

Laat je kennen en zorg dat je de mensen kent

Gezag is een beleving
In mijn jonge jaren woonde ik in een klein dorp ergens in het noordwesten van de provincie Groningen. Het is een dorp te midden van uitgestrekte weilanden en akkers. Ergens in de verte zie je wel eens een kerktorentje boven de horizon uitsteken. Zo hier en daar staat er een stoere boerderij. De mensen die er wonen zijn koning op hun eigen erf. Ze bekijken de buitenwereld van een afstand met een licht kritische blik.
Ons dorp was maar één van de dorpen in een grote uitgestrekte gemeente. Bijna het kleinste dorp.
In dat hele grote uitgestrekte gebied, met meerdere dorpen, werd de orde gehandhaafd en de veiligheid bewaakt door politie Postma. Ik denk dat politie Postma in die tijd achter in de vijftig was. Een stevige man die voor mij gezag uitstraalde. Politie Postma woonde in een dorp een paar kilometer verderop. In een jaren dertig huis, aan een uitvalsweg van dat dorp, hield hij ook kantoor. Als ik er nu op terugkijk was er iets vreemds aan de hand. Ik had 7 dagen in de week 24 uur per dag ontzag voor politie Postma, maar hij moet toch ook geslapen hebben en ik weet heel zeker dat hij tussen de middag thuis warm ging eten en dat hij daarna een middagdutje deed. Zijn kantoor ken ik ook nog goed, dat waren de keuken en de woonkamer. Toen wij een keer als gevolg van een uit de hand gelopen knokpartij door een rechercheur ondervraagd moeten worden, gebeurde dat in de woonkamer van politie Postma. Met de andere verdachten zat ik onder toeziend oog van politie Postma in de keuken. We werden om beurten door de rechercheur in de woonkamer genodigd om daar intensief ondervraagd te worden. Daarna moesten we door de voordeur het pand weer verlaten. We mochten niet opnieuw de keuken in om met de andere verdachten te praten. Politie Postma vroeg ons bij de voordeur dan nog wel even hoe het gegaan was.
In het café werd er rekening gehouden met politie Postma, je hoorde regelmatig zeggen: ”Pas op dat politie Postma het niet ziet”. Beter niet met drank op rijden en voorzichtig zijn. Eenden-eieren zoeken deed je ook voorzichtig, want oh wee als Postma het zou zien. Een rare gedachte eigenlijk, want hij moest in een groot gebied dag en nacht en 7 dagen per week de orde handhaven. Maar hij had gezag, ook al was hij in een andere hoek van zijn gebied, 20 kilometer verderop. Zijn vrouw trouwens ook, daar keek je ook voor uit.
En toen kwam de reorganisatie van de politie. Politie Postma werd opgeheven, misschien ging hij met pensioen. Het politietoezicht in ons dorp kreeg een andere vorm. In een veel groter dorp, wat verderop, werden vanuit een groter en professioneel politiekantoor het toezicht en de orde handhaving opnieuw vormgegeven. Bij de informatieavonden die wij kregen, werden wij over de voordelen geïnformeerd. Wij konden ervan op aan dat er voortaan elke dag zoveel minuten waren gereserveerd voor een rondje rijden in ons dorp. We werden ook gewezen op de voordelen van moderne communicatiemiddelen en gemiddelde aanrijdtijden. Ik kan mij de grote mast naast het nieuwe politiebureau nog goed herinneren.

Het gezag verdwijnt
Maar het gekke was, vanaf dat moment was het gedaan met het gezag van de politie. Het verdween als sneeuw voor de zon. Niemand hield er meer rekening mee. Als je met teveel drank op achter het stuur zat werd het een sport de jonge agenten te slim en te snel af te zijn. De politie was in korte tijd haar gezag geheel verloren. Alleen als een politieauto een rondje door het dorp reed werd er even rekening mee gehouden.
Misschien kwam de politie wel vaker in het dorp dan in de tijd van politie Postma maar niemand wist wie er in de politieauto zaten. Wij kenden hen niet en zij kenden ons niet. Je hield er geen rekening mee.

Omgaan met de mensen
Dit is geen pleidooi voor het terugdraaien van de tijd. Het is wel een pleidooi voor het rekening houden met zaken die misschien moeilijk te omschrijven en te meten zijn, maar die wel degelijk bestaan. Het inrichten en managen van een organisatie is niet alleen maar een kwestie van werken met de harde zaken die je kunt tellen, optrekken en delen. Die je kunt verwerken in een spreadsheet of met behulp van een rekenmachine, maar het is van het allergrootste belang om goed om te gaan met de beleving van mensen. Zoals Gerard Bouman bij zijn aantreden als eerste opperbaas bij de Nationale politie zei: “Mensen brengen structuren tot leven”. Politie Postma deed dat in de noordwesthoek van Groningen.

Hoe is het bij jou?
Hoe doe jij dat in jouw organisatie? Geef jij leiding op een manier, die structuren tot leven brengt? Zorg jij dat je medewerkers hun klanten de kans geven met een positieve beleving naar huis te gaan?
Een coachende stijl van leiding geven en een goede beheersing van de vaardigheden, die daarbij horen, zullen je daarbij een heel eind brengen.