Let op de kleine signalen

Soms heb je in een gesprek of bij een ontmoeting het gevoel dat er iets niet klopt. Je kunt er geen vinger opleggen. maar het voelt niet zoals je zou willen dat het voelt. Vaak gaat het dan om een signaal dat er belangrijke informatie niet gedeeld wordt. Hoe kun je die momenten beter waarnemen en wat doe je ermee?

Een sollicitatiegesprek
In een sollicitatiegesprek dat ik laatst voor een klant voerde ontstond er een klein gevoel van “hier klopt iets niet”. De man met wie ik sprak voldeed volledig aan de eisen. Een mooier profiel voor de functie waarop hij solliciteerde kon ik niet bedenken. De gevolgde opleiding vormde een prachtige basis en het was zelfs een opleiding op academisch niveau. Zijn ervaring sloot ook mooi aan. Hij had tot nu toe veel als consultant, projectmanager en interim manager gewerkt. En kon daar goed  over vertellen. Het was niet altijd gemakkelijk geweest. Hij had vaak iets nieuws moeten implementeren. Dat nieuwe voor de organisatie kwam dan uit de koker van een ander adviesbureau en hij werd ingehuurd om ervoor te zorgen dat die nieuwe aanpak geïmplementeerd werd in de organisatie. Dat was niet altijd makkelijk geweest. De mensen in de organisatie wilden lang niet altijd meewerken en de hogere leiding had het zijn probleem gemaakt. Daar had hij uiteindelijk de hogere leiding wel op aangesproken.

Iets past niet
Het sollicitatiegesprek liep naar een einde en ik bleef zitten met het gevoel dat er iets niet paste. En ik realiseerde me dat hij zich in het gesprek nooit met mij van mening verschilde. Integendeel, op alles wat ik inbracht kwam er een positieve reactie. Ik besloot mijn gevoel, mijn gedachten en mijn intuïtie te delen. Maar hoe moest ik dat nu doen? Ik probeerde het te doen op de manier die ik bij het feedback geven in mijn trainingen aan de deelnemers meegeef. Ik ging delen wat ik waargenomen had en zeggen wat die waarneming met mij deed. Ik deelde zo concreet mogelijk de waarneming dat hij steeds zo positief reageerde op wat ik zei. En ik vertelde dat ik daardoor het idee kreeg te maken te hebben met iemand die zichzelf in de volgpositie plaatste. Ik legde ook een relatie naar wat hem bij zijn projecten zo vaak overkomen was. Mijn interventie bleek raak, want hij brandde los en de rest van het gesprek vond op een totaal ander niveau plaats. We ontdekten samen hoe zijn neiging om te volgen hem vaak in een moeilijke positie bracht en hoeveel moeite het dan kostte om weer uit die positie te komen. Ik vertelde hem dat ik positief zou adviseren bij mijn opdrachtgever, met als aandachtspunt voor hem en de opdrachtgever hem te coachen om op zoek te gaan hoe hij zich meer leidend op kon stellen.

Moeilijke gesprekken
In haar boek The discomfort zone schrijft Marcia Reynolds over hoe leiders van moeilijke gesprekken een doorbraak kunnen maken. Ze benadrukt hoe belangrijk het is om eerst goed te luisteren voordat je iets gaat zeggen. Ze haalt daarbij een uitspraak aan van Sherlock Holmes: “It has long been an axiom of mine that the little things are infinitely the most important”. Het is van groot belang aandacht te hebben voor kleine dingen. Er zijn drie centra in je lijf waarmee je waarneemt, zegt Reynolds: je hersenen, je buik en je hart.

Drie centra
En om die kleine essentiële dingen waar te nemen heb je alle drie die centra nodig. Het is niet genoeg als je je beperkt tot je hersenen, tot het centrum waar de rationele informatie wordt verwerkt. En daarbij is het belangrijk je er bewust van te zijn dat die drie centra in jouw lijf ook nog eens met elkaar communiceren. Reynolds verwijst hier naar het werk van Dr. Michael  Gershon en Dr. Andrew Armour. De hersens geven signalen in een voor ons te begrijpen taal, maar met de buik en het hart is dat moeilijker. We moeten dan woorden vinden voor wat we voelen en wat we willen.

Oefenen
Het is belangrijk om je daarin te oefenen. Want dan leer je hoe je over al die informatie kunt beschikken. Je hersens helpen je om vooronderstellingen en overtuigingen te ontdekken, in je hart voel je de energie en je passie, maar ook je verdriet en je aarzeling en je buik ontdek je wat de ander niet delen wil, wat binnen blijft. Je hoofd is de bron voor nieuwsgierigheid, je hart de bron voor zorg en compassie en je buik voor moed. Als je met alle drie waarneemt is de kans het grootst dat je ook alle belangrijke informatie ontvangt.

Samenvattend
Samenvattend zegt Reynolds: gebruik de signalen van je hart en je buik, dat zijn de signalen, die we gewoonlijk intuïtie noemen. Zeker in moeilijke situaties is dit cruciale informatie.

• Gebruik de signalen uit je hoofd en combineer ze met je intuïtie, je komt dan dichter bij de kern waarom het gaat.
• Zorg voor een goede positie, zorg ervoor dat je alle drie de centra goed kunt gebruiken, zorg dat je in het “nu” bent en voel, wees nieuwsgierig, toon compassie en wees moedig.
• Probeer je hoofd, je hart  en je buik open te houden terwijl je luistert. Blijf aandacht houden voor alle drie. En als je je ongemakkelijk voelt, luister dan meer naar je buik. En als je oordelen voelt opkomen, luister dan meer naar je hart.
• Gebruik stiltes als iemand hard nadenkt over wat er gebeurt en gebruik je hart als de conversatie vastloopt. Zorg voor een warmere toon in de conversatie als het tijd is om tot een commitment te komen en de conversatie afgerond kan worden.

Als je zo met al je zintuigen waarneemt en ook de kleine signalen oppakt, heb je de voorwaarden voor de weg naar een doorbraak  uit een moeilijke situatie gevonden.