Gewoon mens zijn

Leiderschap en management gaan over relaties, die bestaan alleen van mens tot mens. Om relaties te kunnen aangaan is het belangrijk dat je je bewust bent van je mens zijn.

Echtheid
Op 16 februari 2015 publiceerde Inge Mink een leuk artikel met als titel “Echt leiderschap begint met echtheid”. In het artikel beschrijft ze dat ze als werknemer zou gaan voor de leidinggevende die echt ECHT, durft te zijn. En, schrijft ze, is echtheid niet de basis van een goede verstandhouding? Verstandhouding, daar draait het om in haar artikel. Het is belangrijk dat de verstandhouding goed is en ze geeft in het artikel aan wat er voor haar belangrijk is om tot een goede verstandhouding te komen.En ik denk dat diezelfde zaken ook voor mij gelden, ook ik stel echtheid op prijs. Echtheid maakt het makkelijker een goede verstandhouding met iemand op te bouwen.

Drie bazen
De leiders, waar ik nu verderop in  mijn loopbaan, met waardering aan terug denk zijn degenen die ook een grote mate van echtheid toonden. Ik denk aan de eigenaar-directeur van het transportbederijf waar ik voor werkte, z’n hart lag op z’n tong. En ik denk aan het hoofd van de personeelsdienst van het postdistrict die z’n nek uitstak voor de zaken waarin hij geloofde. En ik denk aan mevrouw Koesmarihati, die leiding gaf aan het mobiele telecombedrijf in Indonesië. Ook zij stond voor de zaken die volgens haar belangrijk waren en ze bleef stevig staan ondanks alle politiek om haar heen, waar ze  zorgvuldig buiten bleef. Er kwam ook regelmatig kritiek uit de omgeving op deze mensen. De directeur van het transportbedrijf was onvoldoende opgeleid, was de algemene opvatting. Hij zou het onderspit delven in deze tijd waarin het belangrijk was een stevige financiële basis te hebben. Hij kwam niet verder dan de achterkant van een sigarendoos, maar z’n chauffeurs gingen voor hem door het vuur. Dat was zijn kracht, de relatie die hij had met z’n medewerkers. En het hoofd van de personeelsdienst van het postdisctrict werd gezien als iemand met te weinig respect voor de bestaande verhoudingen, maar hij leverde niet in op de zaken waarin hij geloofde en zo bond hij de mensen die daar ook in geloofden, aan zich. Dat laatste gold ook voor mevrouw Koesmarihati, die de nu op drie na grootste mobiele Telecom operator ter wereld, in haar beginjaren leidde. Zij bleef zichzelf, deed niet mee aan de strijd om de macht die om haar heen woedde, maar bleef zich concentreren op de zaken die ze belangrijk vond. En nu, 20 jaar later en al lang met pensioen, gaat ze voor de Wereldbank naar afgelegen gebieden in Indonesië om daar de ontwikkeling van internet op gang te brengen.
Ik werkte graag voor deze mensen en zette voor hen graag een stap extra. Dat zat in de relatie die er tussen hen en mij bestond. Ik mocht ze graag en had respect voor ze.

Leiderschap is relaties aangaan
In een serie artikelen over het geheim van leiderschap schrijft organisatieadviseur Mike Lehr dat je niet altijd met iedereen en overal een goede relatie kunt hebben. Het hangt af van wat mensen verwachten en in hoeverre jouw echtheid aansluit op hun behoeften. Bij relaties gaat het om mensen. Op de ene man of vrouw word je wel verliefd, op de ander niet. Waar ligt dat nou aan? Relaties ga je aan met mensen van vlees en bloed. Dat doe je met mensen die “Echt” zijn, schrijft Inge Mink.
Op 23 februari van dit jaar is er een academisch essay van Gianpietro Petriglieri  en Jennifer Petriglieri verschenen met als titel: “Can Business Schools Humanize Leadership?”. Het artikel begint met een uitgebreide analyse waaruit blijkt dat busisnessschools leiderschap gereduceerd hebben tot een ”skillset” (een verzameling vaardigheden) of een aantal kernwaarden. Petriglieri en Petriglieri betogen dat op een businessschool mensen worden gevormd.  En het vormen van mensen impliceert dat mensen samen bezig zijn met het zoeken naar antwoorden, die belangrijk voor hen zijn. Wat is belangrijk voor mij en mijn wereld. Het gaat daarbij niet om het vinden van de antwoorden maar om het leren omgaan met die vragen, in relatie met anderen.
Als het gaat om leiderschap wordt er veel gewerkt met beelden van succesvolle ondernemers. Steve Jobs,  Richard Branson, Warren Buffet, Elon Musk, zij allen dienen als rolmodel als het om leiderschap gaat. Er zijn veel boeken geschreven waarin uit de doeken wordt gedaan welke kenmerken hen nou succesvol maakten. En mensen proberen zich de vaardigheden die daarbij horen toe te eigenen en te werken vanuit de waarden, die ze in die boeken lezen. Zichzelf laten ze buiten beschouwing.

Albert Einstein
Op LinkedIn kwam ik een artikel tegen van Cory Galbraith. Galbraith beschrijft in een serie over leiderschap de grote wetenschapper Albert Einstein. In het artikel analyseert hij hoe Albert Einstein zichzelf leidde en altijd mens bleef.
Einstein gaf nooit de credit aan zijn briljante geest  of z´n intelligentie. Nee, Einstein wees op z´n onbegrensde nieuwsgierigheid en z´n doorzettingsvermogen. Over zichzelf zei hij ondermeer het volgende:

1. De meeste  mensen zeggen dat je een hoge intelligentie moet hebben om een groot wetenschapper te worden. Maar zij hebben het fout, het gaat om karakter, het gaat om de morele en mentale kwaliteiten waarmee  je in het leven staat.
2. Logica brengt je van A naar B, maar verbeeldingskracht brengt je overal.
3. Ik heb geen enkel speciaal talent, ik ben alleen gepassioneerd nieuwsgierig.
4. Ik denk nooit aan de toekomst, want de toekomst is snel genoeg hier. Houd je met het hier en nu bezig, besteed je tijd niet aan wat je in de toekomst wilt voorkomen.
5. Informatie is geen kennis. Kennis is weten wat je te doen staat en hoe je die informatie kunt gebruiken in jouw situatie.
6. Er zijn twee manieren om naar de wereld te kijken. Je kunt doen of iets niet een wonder is, of alles logisch is en of er overal een verklaring voor is. Je kunt ook kijken vanuit de gedachte dat alles een wonder is.
7. Een gedisciplineerd en geordend leven stimuleert de creativiteit.
8. Het enige waar je wat mee kunt is je intuïtie. Luister ernaar en vertrouw erop.

De punten die Galbraith hier aanhaalt hebben allemaal betrekking op mens-zijn in relatie tot de omgeving. Ik denk ook dat de 8 punten, die Galbraith hier noemt allemaal iets met de echtheid te maken hebben waarover Inge Mink het heeft in haar artikel. Nieuwsgierigheid,  verwondering, aandacht voor wat hier en nu is, verbeelding en intuïtie hebben allemaal invloed op ons mens zijn in relatie tot andere mensen.
Het gaat niet om heldendom maar om gewoon mens zijn.