Doelen realiseren

Om vooruit te komen moet je een visie hebben en het lef om die waar te maken

Onlangs zag ik de verfilming van een waargebeurd verhaal: The way back. De film gaat over een aantal mensen die tijdens de Tweede Wereldoorlog opgesloten worden in een goelag in Siberië. Sommigen omdat ze misdadigers zijn, anderen als politieke gevangenen of simpelweg omdat ze buitenlander zijn. Ze leven in een verschrikkelijk klimaat onder een nog verschrikkelijker bewind. Een paar van hen besluiten te ontsnappen met het idee dat als ze naar het zuiden trekken, naar het Baikalmeer en dan naar Mongolië, dat ze dan weer vrij zijn. Dat valt vies tegen, Mongolië is inmiddels ook communistisch en uiteindelijk lopen ze door, tot in India. Een extreem barre voettocht van circa 6500 kilometer door de meest onherbergzame gebieden denkbaar.
Visie en doel
Een spannende film, een aangrijpende film en een prachtige metafoor. Hoezo? De groep heeft een duidelijke visie: vrijheid is een essentieel element in het menselijk bestaan. Zelf keuzes mogen maken, zelf verantwoordelijk zijn. Liever sterven in vrijheid dan (hoe lang nog?) leven als gevangene zonder rechten. En daar koppelen ze een duidelijk doel aan: Mongolië als eindpunt van hun vlucht en het begin van een nieuw leven. En als dat later niet blijkt niet te kloppen kunnen ze dit bijstellen tot een nieuw verder weg gelegen doel: India. Zelfs in Tibet, waar ze in een dorp kunnen overwinteren, geven ze niet op maar gaan door.
Kaders
De grootste vraag voor hen was uiteraard: hoe blijven we in leven? Waar vinden we eten en beschutting in een extreem koud klimaat? En later in Mongolië in de droogte van de Gobi-woestijn en in Tibet in de kou van de Himalaya. Hoe zorgen we ervoor dat we niet in kringetjes gaan rond dwalen, maar de goede kant op blijven lopen? Wat betekent dat voor ons? Wie kan wat en hoe gaan we dat gebruiken? Hoe gaan we met elkaar om?
Doel versus realiteit
Een spannend element in de tocht is het spanningsveld tussen doel en realiteit. De omstandigheden dwingen hen volkomen in het hier en nu te leven, gebruik te maken van hetgeen ze tegenkomen en te omzeilen wat hen in de weg staat. Niet ergens blijven plakken omdat het daar leefbaar is, maar toch doorgaan. Steeds weer opnieuw het avontuur aangaan om het doel te kunnen bereiken.
Kwaliteiten en competenties
De verschillen tussen de karakters zij groot, de verschillen tussen kwaliteiten en competenties eveneens. Duidelijk durven zijn, standvastig zijn, doorzettingsvermogen, kennis van de natuur, kennis en vaardigheid in overlevingstechnieken, moed, vriendelijkheid en kunnen confronteren, opofferingsgezindheid, samenwerken, het accepteren van de ander ook in diens beperkingen: het is allemaal nodig. Maar bovenal: ieder zijn eigen verantwoordelijkheid nemen.
Leiderschap
Ik zag er een prachtige metafoor in. Hoe kunnen wij in de huidige economische crisis ons eigen lot kunnen bepalen door een duidelijke visie te hebben op hetgeen we willen bereiken. En door daar aan vast te houden. En door als leidinggevende het beste uit je mensen te halen, ieder met zijn eigen mogelijkheden. Door het doel voortdurend duidelijk voor ogen te houden en daarover te communiceren, door heel pragmatisch om te gaan met wat er is, met wie wat kan, door ieder zijn eigen verantwoordelijkheid te laten nemen en door dat laatste vooral te stimuleren.
Dan wordt het een voorspoedig nieuw jaar.