De Hylkemazaal

Gisteren was ik in Fredeshiem, bij Steenwijk. Ik mocht mijn training verzorgen in de Hylkemazaal. Het was een voorrecht een dag op Fredeshiem te mogen zijn en te ontdekken wie Tjeerd Oeds Ma Hylke Hylkema was en wat hij tot stand gebracht heeft, in deze blog schrijf ik daar wat over.

Verdiepingsprogramma
Gisteren mocht ik een dag verzorgen in het verdiepingsprogramma voor voor technatoren. Mensen die op hun middelbare school verantwoordelijkheid hebben voor de opzet en ontwikkeling van het Technasium. Een opleidingsvorm waarbij theorie en praktijk met elkaar in verband worden gebracht en de leerlingen leren om planmatig te werken bij het vorm geven aan ideeën. Leerlingen leren ook om samen te werken als ze voor het Technasium kiezen. Het is één van de zaken waarop hun ontwikkeling in het Technasium beoordeeld wordt.
De dag was georganiseerd in Fredeshiem in Steenwijk. En tijdens het ontbijt gisteren hoorden we dat de training gegeven zou worden in de Hylkemazaal. Natuurlijk wilde ik graag weten wie Hylkema was.

Tjeerd Oeds Ma Hylke
En, na enig zoeken bleek het te gaan om Tjeerd Oeds Ma Hylke Hylkema, die leefde  van 1888 tot 1962. Hylkema werd geboren in Leek, maar omdat zijn vader zuivelconsulent was verhuisde het gezin Hylkema met grote regelmaat. Hylkema volgde het gymnasium, studeerde daarna theologie aan de Universiteit van Amsterdam en volgde tenslotte de Doopsgezinde kweekschool. Het was in die periode dat Hylkema ontdekte dat het niet alleen maar ging om het praten over mooie principes en uitgangspunten. Hij kwam daar ook tot het besef dat het uiteindelijk aankwam op de handen uit de mouwen steken. Bij het internationale studiecentrum van de Quakers leerde hij hoe je aan je principes vorm kon geven door praktische arbeid. Het accent diende niet te liggen op veel gepreek, maar op het doen. Niet op het je onthouden van dingen, maar het je actief inzetten voor de mensen om je heen. Iets voor hen betekenen.

Initiatieven
Toen hij in 1912 voor het eerst predikant werd in Giethoorn zag hij de armoede en hij stichtte er een manden- en stoelmakerij. Hij richtte ook een rietvlechtschool op en zorgde voor een verenigingsgebouw. Hylkema maakte zich niet afhankelijk van de overheid. Hij nam zelf initiatief. En onder zijn bezielende leiding kwamen in Giethoorn een Boerenleenbank en een Groene Kruisvereniging van de grond.
Hylkema wilde zijn gedachtengoed verder vorm geven binnen de doopsgezinde gemeenschap en gaf de aanzet tot de oprichting van het Woodbrookers huis in Barchem (1917). Na de eerste wereldoorlog zetten hij acties op touw om de Mennonieten, die toen in Rusland door de Bolsjewieken zwaar vervolgd waren en dakloos door Duitsland zwierven, een goed onderdak te bezorgen. En in 1929 werd door hem een doopsgezind broederschapshuis gesticht in de bossen van Steenwijkerwold. Dat werd het huis Fredeshiem.

Bezinning
Een veilige plaats voor hen die tot bezinning wilden komen, die tot rust wilden komen, die op zoek waren naar reflectie. Het ontmoetingscentrum was open voor iedereen die op zoek was naar ontmoeting met zichzelf, met anderen of de samenleving. Ongeacht geloof, richting of kerk. J. Kollen, die over hem schrijft in wie is wie in Overijssel, beschrijft Hylkema als een gedreven, bezielde man met vele verdiensten. Een pacifist, sober en indringend in zijn prediking. Hylkema had een helder antwoord op de “Why” vraag, die door Simon Sinek wordt gesteld. Hylkema werd niet geleid door cijfers, of het nou grote of kleine data waren, ze waren niet de bron van zijn inspiratie.  Zijn inspiratie vond hij in het geloof dat hij had en de praktische betekenis daarvan voor zijn leven hier in deze wereld.

Integriteit
Jesse Lyn Stoner schrijft op 26 februari van dit jaar dat Integriteit je grootste bron van invloed is. Zonder integriteit is alles wat je zegt of doet zonder waarde. Je kunt niet eens even vrij nemen van je verantwoordelijkheid. Die is er altijd. Natuurlijk kun jer ervoor zorgen dat mensen bang voor je zijn, door te schelden, te dreigen, een beloning vast te houden. Maar als je gevolgd wil worden, dan is alleen integriteit de moeite waard. En in zijn boek De bescheiden leider, beschrijft Willem Verhoeven  de volgende kenmerken:

1. Hij leidt vanuit een eigen identiteit
2. Hij wordt geleid door een ideaal
3. Hij wordt gevolgd
4. Hij volgt
5. Hij is leider en manager (Mintzberg)
6. Hij is een soort architect
7. Hij is nederig op evenwaardige wijze
8. Hij is sober en gedisciplineerd
9. Hij is wijs

Een aantal van deze kenmerken waren zeker van toepassing op Tjeerd Oeds Ma Hylke Hylkema. Laten ze ons tot inspiratie zijn in deze tijd vol grote maatschappelijke uitdagingen. Het was in elk geval bijzonder en de moeite waard de sfeer in Fredeshiem te proeven en iets te beleven van de man, die zo’n 90 jaar geleden het initiatief nam tot de oprichting ervan.