Belang en risico’s van wijsheid

Kleine dingen
Een paar dagen geleden maakte ik melding van het feit dat ik één van mijn eerste bazen, van veertig jaar geleden weer ontdekt had. Ik had hem ook een mail gestuurd waarin ik hem vertelde waarin hij iets voor mij betekend had. Ik kon zomaar een heel lijstje aan zaken opnoemen waarin hij voor het verschil had gezorgd in mijn ontwikkeling. Hij had geen kennis toegevoegd maar ervoor gezorgd dat ik mijn ogen open deed.

Zelfvertrouwen
Een van de belangrijkste zaken was dat hij ervoor gezorgd had dat ik in mezelf geloven kon. Kort nadat ik hem die mail gestuurd had belde hij me op en hij vroeg me of hij sprak met degene die hem dat overdreven mailtje had gestuurd. Ik zei hem dat dat klopte maar dat het mailtje niet zo overdreven was. Dat het een opsomming van kleine dingen was maar dat de impact van die kleine dingen groter was dan ik ooit gedacht had.

Bewustzijn groeit
Pas nu na jaren was ik me bewust geworden van de betekenis van wat hij veertig jaar geleden in relatie tot mijn persoon gedaan had. Hij had me geholpen mij eigen mogelijkheden te ontdekken en daarmee ook een aanzet gegeven tot de ontwikkeling van mijn eigen wijsheid. Hij had me laten zien dat het belangrijk was mijn eigen koers te volgen in plaats van altijd maar anderen te volgen.

Kansen geven
Organisatieadviseur Glenn Llopis zegt daarover dat het groeien in wijsheid betekent dat je anderen de kans geeft in wijsheid te groeien. Groeien in wijsheid betekent anderen de kans geven ook in wijsheid te groeien en ervoor zorgen dat ze niet alleen maar een imitatie van jou worden. En daar is naast wijsheid moed voor nodig, zegt Llopis.

Twee factoren
Er zijn twee factoren, die de ontwikkeling van wijsheid belangrijk maken. De ene is dat veranderingen snel gaan en dat wat vandaag klopt morgen niet meer passend is. De andere is dat business steeds minder het individu bepaalt maar dat business bepaald wordt door het individu. Dat is de reden dat we op de werkplek meer wijsheid nodig hebben. We hebben niet alle antwoorden. En diversiteit in denken veronderstelt wijsheid, alleen dan kun je diversiteit productief maken. Daar is moed voor nodig. Je moet kwetsbaar durven zijn en dat was hij, deze baas. Llopis noemt een aantal factoren die belangrijk zijn in de ontwikkeling van wijsheid.
1. Het is van groot belang om de kracht van kwetsbaarheid te onderkennen. Ooit werd kwetsbaarheid gezien als een teken van zwakte maar in de tegenwoordige tijd is het een teken van kracht.
2.Wederkerigheid is ook essentieel, wijsheid betekent ook de bereidheid met volle aandacht naar anderen te luisteren en anderen serieus te nemen.
3. Het is ook van groot belang te zorgen voor een werkomgeving waarin geen plaats is voor angst en waarin ruimte is voor experimenten.
4. Moedig zijn in je denken en anderen stimuleren hun grenzen te overschrijden is ook een belangrijke zaak.
5. Zorg dat mensen gerespecteerd worden, dat is belangrijker dan erkenning geven voor wat mensen doen. Het is het verschil tussen hoofd en hart. Erkenning is een zaak van het hoofd, respect is een zaak van het hart. Llopis maakt hier een onderscheid tussen kennis en wijsheid en benadrukt het belang van wijsheid voor een organisatie.

Risico’s
Een andere schrijver die nadrukkelijk onderscheid maakt tussen wijsheid en kennis is de Indiase hoogleraar prof. dr. Ajit Patil. Patil onderschrijft het belang van wijsheid maar waarschuwt er ook voor. Want wijsheid wordt in veel organisaties niet herkend en wijsheid roept weerstand op. Wijsheid wordt vaak pas jaren later herkend. En daar herken ik wel iets van. Mijn eerste baas verloor zijn positie binnen de organisatie omdat hij botste met het korte termijn denken, gericht op omzet en rendement. Zijn wijsheid werd niet op prijs gesteld en juist vanmorgen had ik een gesprek met een vertegenwoordiger van een businessschool, die geen enkel vertrouwen had in de ontwikkeling van wijsheid in de grote internationale organisaties, daarmee bevestigend wat Patil schrijft. Zelf ben ik nog niet aan die sombere conclusies toe maar ik denk wel dat een zekere omzichtigheid belangrijk is als het om wijsheid gaat