Ken jezelf

Dit is het verhaal van een prins die de leegte in zichzelf probeerde te vinden. Hij zocht op vele plaatsten tot hij ontdekte dat hij zichzelf zocht. Toen hij zichzelf gevonden had veranderde zijn leven en kon hij ook andere mensen echt ontmoeten. Jezelf kennen is een belangrijke voorwaarde voor goed leiderschap.

Er was eens
Lang geleden aan het eind van de 19e eeuw werd er in de kraton van Yogyakarta, de hoofdstad van het rijk Mataram, een koningszoon geboren. Een kraton is een groot terrein waarop het paleis van de koning staat. Er staan echter ook een heleboel gebouwen omheen en overal tussen de gebouwen vind je open ruimtes. Er is het paleis waar de koning of zoals ze hem daar noemen, de sultan woont. Er zijn gebouwen voor de vrouwen en gebouwen voor de kinderen. De vader van deze zoon had maar liefst 18 vrouwen en de zoon waar dit verhaal over gaat was zijn 55e kind. Het rijk waarin hij geboren werd was geen gewoon rijk. Het was een rijk in een rijk. Eigenlijk was het rijk waarvan zijn vader de sultan was onderdeel van het Koninkrijk der Nederlanden. Een Nederlandse gouverneur, die zijn paleis tegenover de kraton had, hield stevig toezicht op wat de sultan deed en in een vesting aan de andere kant van de kraton waren de soldaten van het Koninklijk Nederlands Indische leger gelegerd. Die konden ingrijpen als er iets niet goed zou gaan.

Prins
De jonge prins groeide op in de kraton, samen met zijn broertjes, zusjes, heel veel ooms en tantes en heel veel lakeien en hofdames. Hij was een prins dus werd hij net als zijn broertjes en zusjes met veel respect en eerbied tegemoet getreden. Hij kreeg de naam Bendara Raden Mas, wat zoveel betekende als “hij, die veel waard is”. De jonge Raden ging naar school in de kraton samen met de andere kinderen die er woonden. Na de basisschool volgde hij de opleiding “Klein ambtenaar” om hem voor te bereiden op een positie in het Nederlandse overheidsapparaat. Hij leerde ook Nederlands, Engels en Arabisch. Toen hij 18 jaar werd ging hij werken op het kantoor van de gouverneur.

Leeg
Al jong hield Bendara Raden Mas van schrijven over de zaken die hem bezighielden en hij voelde steeds meer een leegte in zijn leven. Hij ontmoette alleen maar mensen die beleefd tegen hem waren, die gestuurd moesten worden, die bestraft moesten worden of waar iets aan gevraagd moest worden. Hij werd steeds meer ontevreden want hij ontmoette nooit een echt mens. Hij voelde zich arm en teleurgesteld ook al was hij rijk.
Op een dag had hij er genoeg van en vroeg toestemming aan zijn vader om de kraton te verlaten. Die weigerde dat, ook het maken van de Hadji naar Mekka werd hem niet toegestaan en daarom verliet hij stiekem de kraton. Hij ging naar een havenstad ver van de kraton en ging daar in textiel handelen. Na lang zoeken werd hij door de knechten van zijn vader gevonden en weer teruggehaald. De leegte bleef. Hij probeerde een antwoord te vinden door al z’n bezit weg te geven maar ook dat hielp niet. Hij ging mediteren, zocht eenzame plaatsten op, verdiepte zich in het christendom en in de theosofie maar de leegte die hij voelde werd niet gevuld. Uiteindelijk gaf hij zijn prins-titel op en vestigde zich in een klein plaatsje waar hij boer werd. Hij sprak avonden met vrienden over het onafhankelijk worden van Indië en de eerste initiatieven daartoe werden ontplooid, maar de leegte werd niet gevuld.

Eureka
Maar op een nacht, toen hij al 35 jaar was,  maakte hij ’s nachts plotseling zijn vrouw wakker en riep: “Vrouw, ik heb het gevonden, ik heb wat ik zocht. Wat ik al die tijd gezocht heb dat was ikzelf. Ik heb mezelf gevonden. Wat wil ik nog meer? Nu moet ik ervoor zorgen dat ik bij mezelf blijf”.
In de periode die volgde merkte hij dat het ontdekken van zichzelf ertoe leidde dat hij ook andere mensen kon ontmoeten. Hij voelde zich gelukkig. Hij was zichzelf in plaats van prins, ambtenaar, koopman of boer.
Deze man, die zichzelf vond heeft in de periode die daarop volgde, krachtig bijgedragen aan het tot stand komen van een onafhankelijke republiek Indonesië en hij was één van de oprichters van een eigen krijgsmacht.

Ken jezelf
In onze tijd krijgt authenticiteit weer veel aandacht als we over leiderschap praten. Authenticiteit is een lastig begrip, ik schreef daar vaker over.  Het is gemakkelijk om jezelf over het hoofd te zien. Alle concepten en modellen, die je over je uitgestort krijgt in opleidingen, trainingen of in de MBA. Alle adviezen, die je krijgt over hoe je je het beste kunt gedragen. Maar waar ben je zelf? Waar ben je jezelf in je leiderschap? Alleen als je jezelf kent kun je andere mensen ontmoeten en je verbinden met andere mensen. Bendara Raden Mas kon pas echt mensen ontmoeten nadat hij zichzelf had ontmoet. Jezelf kennen is ook voor coachend leiderschap een belangrijke voorwaarde. Probeer niet iemand anders te zijn. Jezelf zijn geeft je stevigheid en kracht en helpt je je visie te realiseren. En je hoeft niet ver te zoeken, je kunt het vinden in jezelf. Je vindt het vooral in je interacties met anderen.