Alsnog een standbeeld

Witte de With
In het Algemeen Dagblad van 7 september was te lezen dat het kunstcentrum Witte de With in Rotterdam van haar naam af wil. Het kunstcentrum wil als maatschappijkritisch kunstcentrum niet getooid zijn met de naam van een ‘foute zeeheld’. Wat ik vroeger leerde over Witte de With blijkt niet meer te kloppen of het was althans niet compleet. Voor mij was het een voorbeeld van een echte leider. Hij ging voorop in de strijd.

Verkeerde strijd
Maar inmiddels zijn we ons ervan bewust geworden dat het de verkeerde strijd was. De With is niet de enige waarover we van gedachten zijn veranderd. Van lang geleden kan ik mij herinneren dat op het standbeeld voor Van Heutz in Amsterdam in 1967 een bomaanslag werd gepleegd en ook dat was omdat Van Heutz een leider was geweest n de verkeerde oorlog. En  zelfs Michiel Adriaanzoon de Ruyter was betrokken bij de slavenhandel. Er zijn nogal wat mensen, die in de geschiedenisboekjes terecht gekomen zijn als groot leider en held en naar wie straatnamen en parken zijn genoemd achteraf aan populariteit moeten inboeten.

Terugwerkende kracht
Aan de andere kant zijn er echter ook mensen, die met terugwerkende kracht als groot leider gezien kunnen worden. In hun tijd werd dat niet zo gezien maar achteraf blijkt dat ze met hun wijsheid grote invloed hebben gehad op de generaties die na hen kwamen.

Wijsheid
Prof Dr Ajit Patil uit  Mumbai, India, schreef daar een interessant artikel over 7 maart 2017. In dat artikel maakt hij onderscheid tussen kennis en wijsheid, waarbij een onderscheid is dat kennis kan worden overgedragen maar dat wijsheid moet groeien. Patil zegt dat mensen met die wijsheid vaak in de problemen komen tijdens hun leven. Ze zien dingen of ze willen dingen waarmee ze hun tijd ver vooruit zijn. Die zaken worden niet op prijs gesteld en soms moeten ze dat met hun leven bekopen.

Andere kijk
Het gaat dus niet om mensen die populair zijn, mensen die winnen in een poll. Maar wel mensen die zich onderscheiden door een andere kijk op de ontwikkelingen te hebben. Patil noemt in dat verband John Quincy Adams de zesde president van de VS, die de burgeroorlog voorspelde en die daarmee zwaar gekritiseerd werd terwijl mensen verzuimden te doen wat nodig was om die burgeroorlog te voorkomen. Met wijsheid kun je in de toekomst kijken zegt Patil. De afgelopen periode heb ik een boek gelezen waarin zo’n wijze man centraal stond.

Vitaal en dynamisch
Volgens de schrijver van het boek ‘The Island at the center of the world’de historicus Russell Shorto heeft Manhattan  en dus ook New York hun vitale, dynamische, creatieve en innovatieve cultuur aan deze man te danken. deze man is Adriaen van der Donck, de kleinzoon van de schipper waarmee prins Maurits de stad Breda in handen kreeg. Van der Donck was één van de eerste Nederlanders, die zich in Nieuw Amsterdam vestigde. Hij was opgeleid aan de universiteit van Leiden en hield er voor die tijd bijzonder moderne opvattingen over het stadsbestuur op na. Hij probeerde die ook n te voeren in de jonge kolonie maar dat zat hem niet mee. De zittende machthebbers moesten weinig hebben van inspraak in het stadsbestuur. Van der Donck besloot daarom naar Nederland te gaan om daar de steun te krijgen van de staten. We weten veel af van de argumenten van Van der Donk.

Brieven en verslagen
Veel brieven en verslagen zijn bewaard gebleven. En Shorto heeft die minutieus bestudeerd.  Van der Donck pleitte voor een goede even gelijke omgang met de indianen maar ook voor een ruimhartig toelatingsbeleid. Iedereen was welkom. Dit in tegen stelling tot bijvoorbeeld de Engelsen, die alleen geloofsgenoten toelieten tot hun kolonie rond de latere stad Boston. Van der Donck had Amsterdam als model voor de jonge kolonie voor ogen. Maar helaas gooiden de Engelse oorlogen roet in het eten. De oorlog vroeg in de ogen van de staten om ferme leiding (Stuyvesant)en Van der Donck mocht niet terug  naar de Nieuwe wereld. Na een lange tijd mocht hij toch terug onder de voorwaarde dat hij zich nergens mee zou bemoeien.

De hand van Van der Donck
Shorto herkent echter in alle stukken die ook na die tijd geschreven zijn en die betrekking hebben  de hand van Van der Donck. Van der Donck heeft daarmee de basis gelegd voor wat nu New York is en wat New York zo uniek maakt. Helaas is Van der Donck een aantal jaren voordat de kolonie werd overgedragen aan de Engelsen door Indianen vermoord op zijn boerderij  ver van de stad.
Voor Van der Donck is er nooit een standbeeld gekomen en er is geen straat naar hem vernoemd. Het zou mooi zijn als dat alsnog gebeurde

Wil je hierover of over iets anders verder praten bel dan 0622995926 of mail dirkboersma@excellentleiderschap.nl