Vragen stellen

Vragen zijn een krachtig instrument om mensen het beste uit zichzelf te laten halen

Training
Aan het eind van een tweedaagse training voor hogere leidinggevenden, die ik kortgeleden gaf, verraste één van de deelnemers mij. Ik had net de vraag gesteld of er nog vragen beantwoord moesten worden. Het was mijn bedoeling om de losse eindjes nog even aan de orde te stellen om ervoor te zorgen dat alles aan bod was geweest. Deze deelnemer begon echter haar positieve feedback uit te spreken over de twee dagen die we samen gewerkt hadden. Ze was erg positief over de manier waarop ik die twee dagen begeleid had. Anderen wilden haar daarin volgen en het kostte mij even moeite om weer terug te komen op mijn oorspronkelijke vraag van de losse eindjes. Er bleken echter geen vragen meer te zijn.

Feedback
Ik zocht nog even de eerste flap op van de eerste dag. Het was de flap waarop ik had geïnventariseerd wat elke deelnemer in de twee dagen wilde bereiken. Waarmee elke deelnemer naar huis wilde gaan. Het bleek dat we in onze twee dagen daar aardig aan toe gekomen waren.
Na die afstemming kon de echte feedback ronde van start gaan. Ik kreeg er rode oren van. De deelnemers waren bijzonder positief over de twee dagen en mijn rol daarin. Ze waren ook verbaasd. Het was ze opgevallen dat ik geen beamer had gebruikt, geen presentaties had gegeven, dat ik alleen met een vilstift en een flip-over had gewerkt en vooral dat ik veel vragen had gesteld.
De korte stukjes theorie, die ik gebruikt had in de twee dagen, vaak in reactie op hetgeen in een dialoog naar voren kwam, kenden ze vaak allang. De theorie was echter in een ander perspectief geplaatst. De theorie had meer handen en voeten gekregen. De deelnemers waren bijzonder tevreden omdat er meer inzicht was ontstaan in hoe zij zelf, in hun werksituatie, met alle kennis die ze al bezaten, de theorie in praktijk konden brengen.

Vragen stellen
Het vragen stellen, mijn kleine interventies en het bijna onzichtbaar zijn in de twee dagen was ze opgevallen.
Ik heb in mijn reactie naar de deelnemers toe verteld dat ik ook veel geoefend heb in het stellen van vragen en dat ik dat nog steeds doe. Samen met mijn collega’s ga ik er gewoon voor zitten en oefenen we het met elkaar. We observeren elkaar dan ook en geven elkaar feedback op hoe we vragen stellen en ook hoe we daarin omgaan met onze emoties en die van anderen. Vragen stellen is misschien wel het krachtigste instrument van iemand die leiding geeft. Je haalt er van alles mee naar boven. Mensen worden er bewust door, ook van de verantwoordelijkheid die ze kunnen of moeten nemen.

Coachend leiderschap
Toen ik, na mijn spullen gepakt te hebben, naar huis reed drong het pas tot mij door dat de deelnemers, in deze tweedaagse, ervaren hadden hoe het is om coachend geleid te worden. Hoe dingen die je weet of kunt in je bewuste terecht komen. En hoe je ineens ziet hoe je ze kan en mag gebruiken. Dat is iets heel anders dan instructie geven of weer een nieuwe theorie toevoegen.
In onze visie op leidinggeven en trainen staat dat het ons niet gaat om het toevoegen van nieuwe theorieën, maar dat het gaat om het mensen helpen gebruik te maken van wat ze vaak allang weten. Als leidinggevende breng je door je visie perspectief aan en zorg je door je vragen voor bewustzijn en het uitdagen tot verantwoordelijkheid nemen.

Rocketscience?
Vragen stellen is geen rocketscience, je hoeft er geen MBA voor gedaan te hebben. Het is een kunst en een vaardigheid. Het heeft te maken met hoe je naar mensen kijkt, met het vertrouwen wat je kunt geven aan mensen en verder met vaardigheid. Je kunt het oefenen, je kunt er beter in worden. Mijn oefenen is niet voor niets geweest en ik zal er niet mee ophouden.
Ik vond het dom van mezelf dat ik dit inzicht niet even gedeeld had aan het eind van de tweedaagse. Dat het pas kwam toen ik in de auto naar huis reed. Ik heb me echter maar neergelegd bij deze tekortkoming. Er is een nieuw inzicht ontstaan en dat zal op de één of andere manier ook weer tot resultaten leiden.

Wat ga jij doen om nog beter vragen te stellen?