Organisatieontwikkeling door leiderschapsontwikkeling

Aanspreken van de politiek
Begin 2019 heeft het hoofd van de nationale politie Erik Akerboom verschillende keren de mensen in het parlement aangesproken. Hij eiste de invoering van het stroomstootwapen, hij verweet de overheid een zigzagkoers ten aanzien van de politie, die mede veroorzaakte dat de politie achter de feiten aanliep bij de aanpak van de drugscriminaliteit een hij hekelde de onoverzichtelijkheid van alle lokale regelingen met betrekking tot vuurwerk. De eisen aan de politie gesteld zijn hoog en als er dan zomaar 3000 mensen moeten worden ingeleverd en dan ineens weer 1000 erbij. Dat gaat niet goed. Je kunt goede gekwalificeerde politiemensen niet zomaar even van de straat plukken. Politie mensen moeten worden opgeleid en een politieman of vrouw moet ook verbinding kunnen maken met de omgeving waar hij of zij werkt, met collega’s  en met burgers.

Bedrijfsleven
Akerboom suggereert dat dit misschien wel kan in het bedrijfsleven maar, zo stelt hij bij de politie en bij de rechterlijke macht kan dit niet. Nou denk ik dat Akerboom daar de plank een beetje misslaat. Ook in het bedrijfsleven veroorzaakt het afslanken en weer aankomen, het personeel eraf en personeel  erbij, problemen. Zo herinner ik mij het probleem bij KPN dat ontstond toen de mensen, die ervaren waren in het opleiden voor het  gebruik van een software pakket waarmee je kleine telefoon installaties kon installeren,  gedwongen afscheid genomen hadden van het bedrijf en er toch weer mensen opgeleid moesten worden voor het gebruik van dat pakket. Er was nergens meer iemand te vinden die bereid of in staat was die opleidingen te verzorgen. En dus ging er van alles fout.

Organisatie anorexia
Voormalig collega Maaike Nooitgedagt schreef daar begin 2019 nog een mooie blog over. De titel is ‘Organisatie anorexia: hoe je ook te dun kunt zijn’. In die blog beschrijft ze hoe zo’n afgeslankte organisatie tenslotte bij elke verstoring, misser of verandering op tilt slaat. Vanuit dat perspectief is het dan ook goed te begrijpen dat Akerboom de politiek oproept om wat consistenter te zijn in haar beleid. Ook andere signalen in de richting van de politiekzijn vanuit dat gezichtspunt begrijpelijk.

Doelmatiger en slagvaardiger
De complexiteitvan de samenleving vraagt om een doelmatiger en slagvaardiger politie zoals in de Politiewet van 2012 is vastgelegd. In de evaluatie van invoering van deze wet, uitgevoerd door Berenschot en in 2017 gepresenteerd aan minister Grapperhaus staat echter vermeld dat  bij de aanvang niet duidelijk was aangegeven wat er nu bereikt moest worden en dat het ook daarom moeilijk is om vast testellen of de gewenste veranderingen hebben plaatsgevonden.
In de plannen werden zaken genoemd  als operationeel leiderschap, vakmanschap, weerbaarheid, slagkracht, robuuste teams, de burger centraal en nog veel meer. De onderzoekers noemen het een groot probleem dat niet echt duidelijk was wat daar mee bedoeld werd.

Zo effectief mogelijk
Aan de andere kant is het ontzettend belangrijk om, ook als aan externe voorwaarden niet is voldaan te werken aan een organisatie die zo effectief mogelijk is.
Leiderschap is daarbij van het allergrootste belang en dan niet het leiderschap van de ijzervreter of de knopendoorhakker.

Too many bosses, too few leaders
In zijn boek ‘Too many bosses to few leaders beschrijft Rajeev Peshawaria hoe je dat kunt doen als leider.

Leiding geven aan jezelf
Het begint met leiding geven aan jezelf Het gaat daarbij om goed weten wat je wilt en wat belangrijk voor je is. Je moet het zo concreet mogelijk voor ogen hebben welk resultaat je wilt bereiken.Je moet daarbij je moet daarbij ook helder hebben wat voor jou belangrijke waarden zijn. Het is een beetje zoals wij in het eerste blok van onze training ‘excellent leiderschap’doen. Zorg dat je weet wat je wilt en dat je jezelf goed kent.

De juiste mensen
Een volgende stap is dan: zorgen voor een groep mensen om je heen, die samen met jou vanuit hetzelfde perspectief en met gedeelde waarden werken aan de realisatie van datzelfde perspectief.

Goede gesprekken
Om dat te bereiken  zijn goede gesprekken noodzakelijk. Gesprekken waardoor je dichter bij elkaar komt. Het gaat daarbij niet om overtuigen of uitleggen, verkopen en presenteren maar het gaat juist om dat gesprek, daardoor kun je dichter bij elkaar komen. Het behoeft geen toelichting dat vragen stellen en luisteren noodzakelijk zijn.

Dialoog moeilijk
In 2017 pleitte Akerboom voor die dialoog maar in een interview met de op non-actief gezette politiechef Fatima Aboualouafa wordt duidelijk dat het met die dialoog nog niet zo wil lukken. Ze geeft aan dat er behoefte is aan leiderschap. Leiderschap dat durft te staan voor de waarden moedig, integer, verbindend en betrouwbaar. Het zijn waarden zoals bedoeld door Peshawaria  als voorwaarde voor effectief leiderschap.

Beperkt beeld
Mijn beeld van de politie beperkt zich tot wat ik er van de buitenkant over zie, hoor en  lees. Wat er echt n de organisatie allemaal gebeurt of misschien wel niet gebeurt, dat merk ik alleen aan berichten, die naar buiten komen. Aan een coach die opstapt en daar het nodige over zegt. Aan wat Akerboom zegt en wat in de krant of op de radio komt en aan de artikelen die geschreven worden over een politiechef die op non- actief gezet wordt en die dat ook weer volgens de berichten die ik lees in een telefoongesprek moest horen. Echte gesprekken en echte dialoog voer je door fysiek in elkaars nabijheid te zijn. Als ik ergens slecht nieuws moet brengen neem ik daar de tijd voor en ik zorg dat ik de ander in persoon ontmoet. Ja dat kost tijd maar het levert heel veel op. Het helpt enorm om elkaar goed te begrijpen.

Coachend leiderschap
Ik gun de politietop dat ze zich de ruimte en de tijd gunnen om te oefenen in coachend leiderschap. Erover lezen is niet genoeg, je moet het ook oefenen en ontdekken wat het met jou en de ander doet, zo kan je het steeds beter in je eigen manier van handelen integreren. Bij het aantreden van de helaas veel te vroeg overleden vorige topman van de politie Gerard Bouwman, schreef ik er al eens een blog over.
Coachend leiderschap betekent weten wat je wilt bereiken als Nationale Politie en wat dat betekent voor de onderdelen en afdelingen en de mensen die daaraan leiding geven. Dat lukt alleen door er samen over in gesprek te zijn en door in die gesprekken veel nadruk te leggen wat dat betekent voor je handelen in een verscheidenheid aan situaties. Zorg op dezelfde manier voor gedeelde waarden. Maak samen afspraken over de uitvoering ervan, echte afspraken geen intentieverklaringen of verkapte opdrachten. Maak en einde aan de ‘hofcultuur’ zoals die beschreven wordt in een onderzoek van Argos.

Bescheiden leider
Jim Collins, onderzoeker en schrijver van het boek ‘Good to Great‘ ontdekte dat de meest succesvolle bedrijven  geleid worden door een bescheiden leider.  Mijn vriend en collega Willem Verhoeven bracht in 2005 een praktisch boek uit met die titel. Collins benadrukt in zijn boek dat het erg belangrijk is op goed te kiezen met welke mensen om je heen je je toekomstbeeld gaat realiseren . Dat sluit wonderwel aan bij wat Peshawaria schrijft, ook hij benadrukt het belang daarvan zoals ik hierboven schreef.

Door de politiek aan te spreken laat Akerboom zien dat hij veel aandacht heeft voor de condities waaronder de politie haar werk moet doen.  Het blijft echter minstens zo belangrijk om te werken aan een organisatie waarin mensen weten wat het toekomstbeeld is en ervaren dat de waarden er echt toe doen en waar daarover goede gesprekken worden gevoerd

Wil je weten hoe Nico de Haan zijn leiderschap beter heeft kunnen ontwikkelen? Lees dan nu de case study!

 Case study lezen

Zin om hierover of iets anders  verder  te praten bel dan 0622995926 of mail dirkboersma@excellentleiderschap.nl of één van mijn collega’s