Uit de onmacht

Bewustwording, perspectieven zien en kiezen helpen je de onmacht uit

Lerend netwerk
“Een beleving van gebrek aan invloed”, zo werd onmacht omschreven in het lerend netwerk waarvan wij weer een bijeenkomst hadden. In het lerend netwerk komen we ongeveer eenmaal in de zes weken met mensen uit verschillende organisaties bij elkaar. We verdiepen ons dan samen in een aspect van leiderschap om met en van elkaar te leren. Het thema was ditmaal “onmacht”.
De keuze voor dit thema was geen toeval. In onze bijeenkomsten zijn we regelmatig met mooie thema’s bezig. Er ontstaan interessante inzichten of we delen met elkaar de inzichten die anderen al eens opgeschreven hebben. We komen daarbij ook de vraag tegen hoe je deze inzichten nu effectief toepast in je organisatie. Het blijkt dan soms niet mee te vallen je inzicht gedeeld te krijgen met het hele management in je organisatie.
In dit kader hadden we het al eens over macht en daar is ook een heleboel over te zeggen. Er is veel onderzoek gedaan naar macht en er is ook veel over gepubliceerd. Het is niet moeilijk modellen te vinden waarmee je die macht kunt analyseren. Als je echter weet dat narcisme een rol speelt of dat een te groot ego of het alfa type niet zomaar aan de kant gaan, dan het je nog geen invloed.

Onmacht
Deze bijeenkomst hebben we daarom onderzocht wat je kunt doen met het gevoel van onmacht. Wat maakt je onmachtig en hoe kun je uit de situatie komen waarin je die onmacht ervaart.
“Ik kom uit de onmacht als ik de macht niet zoek” zei één van de deelnemers. Daarmee werd mooi aangegeven dat het, bij het voelen van onmacht, helpt om van perspectief te wisselen.

Drie stappen
Dat doe je in een aantal stappen, om te beginnen bewustwording. Zodra je je bewust bent van je onmacht en de bron ervan kun je opzoek naar een nieuw perspectief. Je vergroot je regelvermogen of je regelcapaciteit als je in staat bent om van perspectief te wisselen, dat is de tweede stap. Hier ligt een link naar de inhoud van de blog van gisteren. Hoe meer regelcapaciteit, hoe beter je met druk om kunt gaan.
Om het in een beeld te vangen: als je steeds maar op de voordeur bonst en die gaat niet open, probeer dan eens de achterdeur. Misschien zit die wel niet op slot, of anders het keukenraam. En misschien is er nog een ander huis waarvan de deur wel open is. De derde stap is kiezen, want vergroten van je regelcapaciteit betekent ook dingen los kunnen laten. Je kunt niet het één en het ander en nog meer doen. Het helpt als je het één of het ander doet.

• Je vergroot je regelcapaciteit door voor meer inzicht te zorgen. Meer inzicht maakt het makkelijker om andere perspectieven te zien, het geeft je de mogelijkheid om te kiezen. Reflectie is hier een heel belangrijk hulpmiddel.
• Je vergroot je regelcapaciteit door je gevoel bewuster te hanteren. Je kunt je gevoel niet ontkennen, maar je kunt er wel mee omgaan.
• Je vergroot je regelcapaciteit als je niet schrikt van een mislukking, je kunt het altijd nog een keer proberen.
• Je kunt je vaardigheden vergroten en leren schakelen tussen verschillende communicatieniveaus. Watzlawick, Cadwell, Leary en anderen bieden mooie inzichten die helpen om op een ander niveau met elkaar te communiceren. Om uit het patroon te stappen wat je juist vasthoudt in de onmacht. Als je vastloopt in discussies over inhoud, ga dan op procedure, interactie of gevoelsniveau het gesprek met de ander aan. Je zult zien dat er dan ineens beweging komt.
• Je kunt je regelcapaciteit ook sterk vergroten door te zorgen dat je tot een netwerk of een community behoort. Doe niet alles alleen, maak gebruik van de inzichten en de vaardigheden van mensen om je heen. Hoe meer divers de groep van mensen om je heen is, hoe meer mogelijkheden er zijn om tot nieuwe inzichten te komen. Andere mensen kijken anders naar een situatie en zien andere ingangen in die situatie. Hoe meer divers en kleiner je blinde vlek (Johari window) en hoe groter je regelcapaciteit dus wordt.