Speculaties

Zaken geheim houden, leidt tot ander gedrag, mensen hebben de kleinste verandering snel in de gaten en gaan dan speculeren. Die speculaties leiden maar zelden tot iets positiefs voor je bedrijf

Klopt het wel?
Op een meimorgen in 1998 reed ik zoals gebruikelijk rond een uur of half acht over één van de hoofdwegen die leiden naar het centrum van de stad Jakarta. Ik was op weg naar kantoor aan de zuidkant van het centrum. De afstand van huis naar kantoor was ongeveer 20 kilometer. Mijn chauffeur reed (dat is gebruikelijk in Indonesië, zelf rijden is risicovol voor buitenlanders) en ik zat naast hem. We kletsten en ik keek wat om mij heen naar het zoals altijd drukke en chaotische verkeer. Plotseling werd ik mij echter bewust van het gevoel dat er iets niet klopte. Pas in de buurt van mijn kantoor drong het tot mij door dat ik de politieagenten miste, die normaal bij de kruispunten vanaf de stoep de chaos gade sloegen. Op de hele route passeerde ik zeker 5 grote kruispunten waar er altijd wel 2 stonden en nu stonden ze er niet. Duizenden mensen op straat, overal auto’s, bussen en motoren, vooral veel motoren kris kras door elkaar maar ik miste die ochtend 10 agenten en dat leidde tot het gevoel dat er iets niet klopte.

Het klopt echt niet
Die ochtend werd om ongeveer 11 uur duidelijk dat er echt iets niet klopte. Het begon met zwarte rookwolken in het westen van de stad maar bij het aanbreken van de middagpauze stond aan alle kanten de stad in brand. Vanaf de 17^e verdieping waar ik mijn kantoor had was dat goed te zien. Mensen begonnen in een wat paniekerige toestand het kantoor te verlaten om naar huis te gaan.
Een paar politieagenten minder in die enorm drukke ochtendspits waren voldoende om mij een gevoel van onbehagen te bezorgen. (Achteraf bleek dat de regisseurs achter de rellen de politie bewust in de kazerne hadden gehouden)

Kleine verschillen
In bedrijven merken medewerkers ook vaak aan hele kleine dingen dat er iets aan de hand is. Wat er is weten ze niet. Maar een deur die altijd open is, is nu dicht. Een vergadering wordt op een ongebruikelijk tijdstip gehouden, iemand begint later dan normaal. Het zijn allemaal signalen die kunnen leiden tot speculaties. Al gauw gaan er dan geruchten door het bedrijf en doen mensen dingen die je als baas ook niet helemaal meer begrijpt.
Ik ken een baas, die dacht dat er sprake was van bedrijfsspionage en die het kantoor op de aanwezigheid van afluisterapparatuur liet doorzoeken. Er werd natuurlijk niets gevonden. De werkelijkheid was dat hij zich zo anders gedroeg als er iets aan de hand was. Hij deed boos, sloeg met deuren en schreeuwde in de telefoon. Dat was voor de medewerkers onmiddellijk een reden om te gaan fantaseren en speculeren. Hij hoorde via via over die speculaties. Daar zat wel een kern van waarheid in en dus dacht hij dat hij werd afgeluisterd.

Wees transparant
Je voorkomt zulke dingen door open en transparant te zijn. Als je open en transparant bent voelen je medewerkers zich betrokken. Ze  voelen dat je ze serieus neemt en worden zo ook uitgedaagd hun verantwoordelijkheid te nemen. Als je daarentegen probeert, strategisch zaken geheim te houden, als je daar alleen met een paar ingewijden over spreekt, is de geest al snel uit de fles. Er ontstaat dan non-evenwaardigheid in de relatie. Voor zelfsturing en coachend leiderschap is echter evenwaardigheid een essentiële voorwaarde. Dat bereik je door open te zijn en zaken te delen met de mensen met wie je probeert samen een doel te realiseren.
Trouwens zaken verborgen houden is ook niet eenvoudig. Voor je het weet hebben je collega’s dat in de gaten. Zaken verborgen houden leidt er toe dat je je anders gaat gedragen, waardoor mensen juist heel snel in de gaten krijgen dat er iets aan de hand is. Ik had er die ochtend een mei een kwartier voor nodig. Transparant zijn is een stuk eenvoudiger.

Welke plannen houdt jij verborgen voor de mensen in je omgeving? Welk gedrag van jou leidt tot ongewenste speculaties en staat de echte aanpak van een kwestie in de weg?