Respect

Het NOS journaal meldt dat in Nederland 1 op de 6 medewerkers lijdt onder een vorm van agressie. Dat is meer dan in de omringende landen.

Een uitermate trieste uitkomst van een onderzoek door TNO. De agressie gaat van roddelen en pesten tot fysiek geweld. Een nog triestere uitkomst is dat een relatief hoog percentage  van de agressie komt van de leidinggevende.
Een bedrijfskundige die in het journaal wordt geïnterviewd becommentarieert dat dit tot gevolg heeft dat de medewerkers die dit ondergaan nog wel een juridische arbeidsovereenkomst hebben, maar dat het psychologisch contract met de werkgever verbroken is. “Ze lenen alleen nog hun handen uit”.
Ik kan me niet voorstellen dat je als eindigende een dergelijke situatie wilt accepteren, laat staan eraan meedoen. Ik kan me niet voorstellen dat je als leidinggevende de illusie kunt koesteren dat je met agressief gedrag je medewerkers gemotiveerd aan het werk kunt hebben.

Leidinggeven aan een team
Volgens mij gaat dat toch er vooral om dat je het beste uit je mensen weet te halen. Roddelen, pesten, dreigen, fysiek geweld past daar nooit of te nimmer bij. Niet als dat in jouw team gebeurt en al helemaal niet als jij daar zelf schuldig aan bent.
Leiding geven is niet alleen een kwestie van doelen stellen en sturen op resultaat. Het is ook een kwestie van het creëren van omstandigheden waaronder iedereen echt tot zijn recht kan komen. Dat betekent dat je als leidinggevende je ogen open houdt voor wat er in het team gebeurt, dat je de dynamiek van het team onderkent en stuurt. Dat je bewust invloed uitoefent op hoe de medewerkers met elkaar omgaan, dat je hierbij ook doelen voor ogen hebt.

Respect
Waar enigerlei vorm van agressie speelt is er geen respect, is er zeker geen evenwaardigheid. Op de radio is er al enige tijd een spotje met als tekst “Neem de mensen zoals ze zijn, er zijn geen anderen”. Een waarheid als een koe. En het begin van evenwaardigheid. En evenwaardigheid, gebaseerd op respect, is de basis voor gemotiveerd kunnen werken met niet alleen een juridisch maar ook een psychologisch contract. Ik heb een paar jaar gewekt in een organisatie die bestond uit vrijwilligers. Er waren geen juridische contracten, alleen psychologische. De medewerkers wilden daar ook graag werken. Wat mijn belangrijkste ontdekking daar was, is dat psychologische contracten veel belangrijker zijn dan juridische. Dat die de basis zijn van gemotiveerd aan het werk zijn. Juridische contracten garanderen alleen maar de aanwezigheid van medewerkers, niet hun inzet.

Streng zijn
Als je jezelf als leidinggevende of medewerker schuldig maakt aan agressief gedrag naar medewerkers is het hoog tijd om je af te vragen waar je mee bezig bent. Er is geen verontschuldiging voor zulk gedrag. Als je als leidinggevende ziet dat dit binnen jouw team speelt kun je naar mijn mening alleen maar streng zijn. Dat hoort ook bij coachend leidinggeven: het niet tolereren van volstrekt ongewenst gedrag. Grenzen durven stellen en daar niet mee sjoemelen of over onderhandelen. Iets wilt veranderen lukt alleen maar als je oud en ongewenst gedrag stopt.