President worden is een, maar president zijn……..

Mevrouw Megawati Soekarnoputri zegt vanmorgen in een Indonesisch ochtendblad dat het niet moeilijk is om president te worden maar dat het heel meoilijk is om president te zijn. Ze benadrukt het belang van een gedeelde visie, die heb je nodig om een goede leider te kunnen zijn.CRIs Anderson beschrijft hoe zo’n visie tot stand komt en tot leven wordt gebracht bij Elon Musk, de oprichter en bedenker van de electrische auto Tesla

In de Indonesische kwaliteitskrant, Kompas staat vanmorgen een artikel waarin mevrouw Megawati Soekarnoputri wordt geciteerd. Megawati is de dochter van de eerste president van Indonesië en de man die in 1945, de onafhankelijkheid van dat land uitriep. Megawati werd in 2002 de vijfde president van Indonesië. Ze was de eerste en tot nu toe enige vrouwelijke president van dat land. NU aan de vooravond van de verkiezingen voor een nieuwe president, die in 2014 gehouden gaan worden zegt ze in de krant. President worden is gemakkelijk, daar is geen kunst aan, de grote kunst is president zijn. Hoe zorg je ervoor dat je rechtvaardig bent in je leiderschap en hoe zorg je ervoor dat het goed gaat met het volk waarover je de leiding hebt gekregen.
Wat het volgens haar in Indonesië extramoeilijk maakt is het ontbreken van een gezamenlijk beeld van hoe de samenleving er ideaal uit zou moten zien.  Haar vader had in 1945 wel zo’n beeld waar mensen warm voor liepen maar het is in deze tijd moeilijk om mensen achter dat beeld te krijgen. Het beeld wat haar vader met z’n grote welsprekendheid in vlammende betogen neer kon zetten was een beeld van eenheid. HIJ had het altijd over eenheid in verscheidenheid. Dat moest de kracht van het land zijn. Een land met meer dan 300 talen en evenzoveel verschillende bevolkingsgroepen. Het beeld is sleets geworden. Er zijn groepen, die juist de verschillen benadrukken. Het is de uitdaging voor een nieuwe leider het sleetse beeld nieuw leven in te blazen en volgens Megawati kan dat alleen maar door in de praktijk te laten zien dat het je ernst is dat je het serieus neemt.
Misschien kan er een lijn getrokken worden naar het leiderschap van Bombardier waar ik gisteren in mijn blog over schreef. Het toekomstbeeld van een zuinig en geluidsarm vliegtuig serieus nemen en dan ook de mogelijkheid bieden om dat te gaan bouwen ondanks het feit dat er risico’s aan zitten en je ongebaande wegen moet bewandelen.Er is moed voor nodig om die ongebaande wegen te bewandelen.
Iemand, die die moed en dat vertrouwen heeft is ELon Musk, de man achter Paypal en de man achter Tesla, de volledig electrische auto. In een artikel in Fortune met de titel:The shared genius of Jobs and Musk wordt beschreven hoe Jobs en Musk geen ven beiden de enigen waren, die zich bezighielden met productvernieuwing bij computers of elektrische ouders. Wat ze anders maakt dan anderen is dat ze denkend vanuit toepassingen in de samenleving hun idee consequent uitwerken. Ze proberen niet het bestaande met wat extra’s geschikt te maken voor de toekomst maar ze durven een droom uit te werken naar de werkelijkheid. Ze laten zich niet hinderen door de beperkingen van het nu. Ze geloven in wat ze doen en laten dat merken door zich er met hun hele ziel en zaligheid in te storten. Als ze beginnen worden ze meewarig aangekeken, er worden spottende opmerkingen gemaakt door de concurrenten maar ze laten zich daardoor niet van de wijs brengen. Die aanpak wordt zichtbaar in het Bombardier project waarover ik gisteren in mijn blog berichtte, het werd zichtbaar bij Apple en Musk liet het zien bij Paypal, SpaceX en nu bij Tesla en Solarcity. Het is ook boeiend om te zien hoe in al deze gevallen Schumpeters ideeën over innovatie van toepassing zijn. “Het gaat om neue kombinationen”. Nieuwe combinaties van dingen die al bestaan. Chris Anderson, de schrijver van het artikel in Fortune zegt dat hun uniciteit gelegen is in het feit dat zee en beeld hebben van het grote ecosysteem waarin hun producten voor een transformatie zullen zorgen. Dat vraagt meer dan alleen kennis van de technologie, het vraagt ook om inzicht in ontwerpen, logistiek en businessmodellen om de producten zo te maken dat klanten ze echt aantrekkelijk vinden.

Anderson benadrukt daarnaast de noodzaak van overtuiging en benaderd dat van de filosofische kan. Eén van de meest bijzondere dingen van mensen is dat ze in staat zijn zich alternatieve toekomstbeelden voor te stellen. Je kunt van zo’toekomstvoorstelling een plaatje maken. Dat plaatje kan je vervolgens in stukken knippen, die stukken kan je anders rangschikken en zo kan je alternatieve plaatsjes maken. Je kunt dan zo’n plaatje uitkiezen en besluiten er werkelijkheid van te maken. Dat kan betekenen dat je iemand per email uitnodigt voor een gezamenlijke lunch, het kan echter ook betekenen dat je er de volgende jaren van je leven toegewijd aan werkt. Dat vraagt om grote vastbeslotenheid. Zonder die vastbeslotenheid en discipline komt de verbeelde toekomst niet tot stand. Overtuiging en vastberadenheid zijn onontbeerlijk. OVeruiging en vastberadenheid worden sterker als je een helder beeld hebt van de toekomst van de wereld.
Andre bedrijven hebben vaak de noodzakelijke technologie beschikbaar, zoals Xerox, war alle onderdelen voor de Apple Mac voorhanden waren. Wat ze misten was iemand, die met volle overtuiging een team engineers zo gek zou krijgen er een jaar keihard aan te werken, zij missen iemand, die het haarscherpe toekomstbeeld voor de maar misten volgens Anderson iemand, die het haarscherpe toekomstbeeld bij deze mensen op het vizier kon houden. Die overtuiging wordt ook zichtbaar in de manier waarop Jobs, Musk en Dewar bij Bombardier zich met details van de uitvoering bezighouden. Het moet kloppen. Kloppen met het toekomstbeeld. Door zichzelf daar intensief mee bezig te houden wordt hun overtuiging extra zichtbaar voor de mensen met wie ze werken.
Megawati heeft gelijk als ze zegt dat het worden van president niet moeilijk is de uitdaging zit in het president zijn. In het steeds weer bezig zijn mensen op één lijn krijgen waar het de toekomst betreft. EN daar hoort bij de uitvoering voortduren toetsen op de lijn van dat toekomstbeeld. Dat doe je dan vervolgens niet stiekem ’s avonds als iedereen al naar huis is door nog even in de fabriek of op de bureaus te gaan kijken. Maar door samen de toets te doen of datgene wat geproduceerd is aan de eisen va het toekomstbeeld voldoet. Dat kan bij een elektrische auto, bij een computer en een telefoon, een vliegtuig, een land en ook bij een zorginstelling