Open communicatie

De cost gaet voor de baet uyt. Een eeuwenoud, maar o zo waar gezegde.

Dit gaat niet alleen in financieel opzicht op. Hetzelfde principe geldt ook in het communiceren met anderen. Onlangs was ik in gesprek met een deelnemer aan een van onze leergangen. Het onderwerp van gesprek was een TMA 360 graden feedback rapport, dat deel uitmaakt van de opleiding. Zo’n rapport biedt interessante mogelijkheden. Uiteraard de mogelijkheid om competenties zichtbaar te maken en daar vervolgens een ontwikkelingsplan op te baseren. Het is in ons TROA-model een zeer nuttig instrument bij de R, de realiteitstoetsing. (T staat voor toekomstvisie, O voor opties en A voor acties). Maar het kan daarnaast interessant zijn om te kijken naar verschillen tussen de respondenten. Wat in dit gesprek opviel was de relatief hoge zelfwaardering, de relatief lage waardering door de leidinggevende. Zelfoverschatting? Een overdreven negatief beeld bij de leidinggevenden? Om dat te onderzoeken moet je met alle partijen aan tafel zitten en dat was niet het geval. De overige respondenten zaten keurig in het midden. Toen we het hier over hadden bleek dat er een behoorlijk spanningsveld aanwezig is tussen mijn gesprekspartner en diens leidinggevenden. Mijn gesprekspartner deed wat natuurlijk veel vaker gebeurt: de schuld geven aan de leidinggevenden. Deze zagen het niet goed, deze waren te negatief over de leidinggevende kwaliteiten van de betrokkene, etcetera. En zij, aldus mijn gesprekspartner, waren niet bereid en in staat om deze te onderkennen. Bevroren beelden noem ik dat. Het was even schrikken toen ik het plaatje omdraaide: het beeld bij mijn gesprekspartner over die leidinggevenden was ook bevroren. “Zo zijn zij nu eenmaal, daar valt niet over te praten”. Een schoolvoorbeeld van mijn vuistregel: als je kijkt zoals je altijd al keek zie je wat je altijd hebt gezien. Een schoolvoorbeeld ook van je groter en kleiner maken en dus niet evenwaardig zijn.
Het was de opmaat naar de volgende fase in het gesprek: wat wil je? Het zo laten of er iets aan doen? En waar wil je dan uitkomen, wat wil je dan bereiken?
Het was het moment van het onder ogen zien van de eigen verantwoordelijkheid: als je wilt dat het anders gaat zal je iets anders moeten doen, niet wachten of hopen op een verandering bij de ander. Mijn gesprekspartner kwam uit bij zijn wens om een betere relatie te hebben met zijn leidinggevenden. Een relatie waarin open gecommuniceerd kan worden over zijn functioneren en zijn ontwikkeling daarin. Zijn plan was om niet zijn eigen mening te gaan verdedigen maar te gaan vragen waarop zijn leidinggevenden hun mening baseerden, met de rapportage en zijn eigen ideeën over zijn ontwikkeling als uitgangspunt. Dat betekent investeren in de relatie, iets geven met de kans iets terug te krijgen. Misschien even je eigen gelijk of je trots aan de kant zetten. Maar uiteindelijk levert het veel meer op dan halsstarrig vasthouden aan de bevroren positie.
In onze dienstverlening: advisering, coaching en opleidingen besteden wij veel aandacht aan open communiceren, aan evenwaardige reacties tussen leidinggevende en medewerker. Omdat wij ervan overtuigd zijn dat dit de basis is voor succes.