Ken je eigen aard

Er zijn vele methoden en aanpakken die worden aangeprezen als het om leiderschap gaat. Ganesha, een Hindoegod uit de oudheid leert, dat het kiezen van de juiste weg begint met het goed kennen van jezelf.

Ganesha
Voor gelovige Hindoes is Ganesha de god van de kennis en de wijsheid. Ganesha helpt je de weg te vinden in het leven. Als je moet kiezen tussen verschillende wegen dan bid je om wijsheid tot Ganesha om je te helpen bij de goede keuzen. Sommige mensen zien Ganesha als de schrijver van de Mahabharata,een groot Hindoe epos, een zeer uitgebreide geschiedenis van strijd rond de thema’s begeerte, rijkdom, spiritualiteit en bevrijding. Ganesha is ook een grappige God. Hij ziet er leuk uit met z’n olifantenhoofd, z’n babylichaam, z’n hele dikke buik en z’n afgebroken slagtand. Zo op het eerste gezicht niet het beeld van de ideale leider of de held die het kwaad verslaat en voor een lang en gelukkig leven zorgt.

Veel wegen
Maria Dermout heeft een aantal verhalen over Ganesha mooi beschreven in haar boek “De juwelen haarkam”. Ze vertelt daar dat de mensen Ganesha al spoedig de God der Wijsheid noemden. “Ganesha zelf vond dat niet plezierig; hij was wijs genoeg om te weten dat hij niet domweg de wijsheid in pacht had; hij wist wel dat er wegen zijn die men gaan kan om uiteindelijk, misschien, iets te kunnen, te mogen aanschouwen van het wezen der Wijsheid”. Zo begint een verhaal over Ganesha. Ganesha wist dat er 360 van zulke wegen zijn. Dermout schrijft dan: ”En om daaruit nu de bij de eigen aard passende weg te kiezen! Want al mogen alle wegen goed zijn en in zover hetzelfde, dat zij iemand brengen -kunnen brengen- naar waar hij heen wil, -ergens in de buurt ervan-, de Eigen Weg volgen kost in elk geval minder tijd en inspanning dan zomaar een weg”.

Eigen weg
Het begint daarom met zoeken naar een aandacht schenken aan de eigen aard, wie ben je, wat kan je, wat vind je, wat zijn je normen, wat zijn je waarden, je kwaliteiten en talenten. Het zoeken naar je eigen aard is al een weg op zich en het begint met die weg. Alleen als je die weg gegaan bent kun je de goede Weg kiezen.
Ganesha besloot dat het zijn weg was om de wereld rond te trekken en deze van alle kanten te aanschouwen. Hij besloot dat dit zijn weg was: van het Noorden, via het Oosten naar het Zuiden en dan tenslotte weer via het Westen naar het Noorden. Al gauw ontdekte hij hindernissen die veel te groot waren, hoge bergen en diepe zeeën zouden hem de weg versperren. Hij kwam tot de conclusie dat men niet het onmogelijke moet willen. Je kunt dan beter een stukje terug gaan en een andere weg zoeken zodat je met een boog om die geweldige hindernis heengaat.

Welke middelen?
Een speciaal probleem voor Ganesha was zijn vervoer. Andere goden bereden een paard, werden gedragen door een adelaar, een zwaan of een luipaard. Voor al die dieren was hij echter veel te dik, te zwaar en te lomp. Hij kende zijn aard ook waar het zijn gewicht betrof. Uiteindelijk bedacht hij een oplossing. Hij maakte een wagentje voor zichzelf. Hij maakte het van rotan, een licht, sterk en flexibel materiaal. Het kraakte wel als hij erop ging zitten, maar het brak nergens. En… hij liet het wagentje trekken door veldmuizen, niet door één of twee, nee dat ging natuurlijk niet. Hij spande honderden veldmuizen voor zijn karretje en hij mende ze met honderden, dunne, gekleurde leidseltjes. Dat vond hij mooi. Maar als hij zo in zijn wagentje werd voortgetrokken, met grote snelheid, want er waren veel veldmuizen, dan viel hij gauw in slaap, zijn dikke handen net de leidseltjes erin op zijn buik. De muisjes vervolgden zelf de weg wel ergens heen, dat kwam er niet zoveel op aan.

Lessen in leiderschap
Ganesha leert ons een paar belangrijke lessen met betrekking tot leiderschap.
De eerste les is dat het essentieel is om je eigen aard te kennen. Zolang je je eigen aard niet kent, is het erg moeilijk om de goede weg te kiezen. De kans is dan levensgroot dat je de verkeerde weg kiest. Wij weten vanuit de theorieën over management en leiderschap veel over alle wegen die beschikbaar zijn, maar wat weten we over onze eigen aard?
En wat te denken over de keuze van Ganesha  voor veldmuizen. Vele handen maken licht werk. In onze organisaties is dat vrijwel altijd aan de orde. Hoe doen wij het met die leidseltjes. Vertrouwen wij die muizen of zijn wij bezig met het maken van constructies waardoor we al die leidseltjes separaat kunnen bedienen. Hoe zorgen wij ervoor dat die leidseltjes niet in de war raken.
Coachend leiderschap vereist dat je jezelf kent, dat je inzicht hebt in je reacties, dat je je doel kent, maar dat je samen met anderen de weg erheen bepaalt. Anderen krijgen daar veel ruimte in. Ruimte die gebaseerd is op de kennis van het doel, het vertrouwen wat je in elkaar hebt.Onze training excellent leiderschap begint ermee.  Luisteren, waarnemen, vragen stellen, afspreken en aanspreken zijn de leidsels die je ter beschikking hebt. Gebruik ze goed.