Juist in crisistijd moet je opleiden

In deze tijden van crisis wordt er veel over leiderschap gepraat. Leiders krijgen de schuld van wat er misgegaan is. Ze hebben niet ingegrepen, verkeerd ingegrepen, te laat ingegrepen en bij velen van hen was het met de moraal ook al niet in orde. Ook de leiders, die het nu voor het zeggen hebben schieten in de ogen van velen tekort en zouden nog best iets bij kunnen leren. De één mag wat meer visie hebben, de ander moet beter luisteren of iets doen aan zijn of haar presentatie en wellicht zou de timing ook wat beter kunnen. Kortom er valt nog heel wat te verbeteren aan het leiderschap.

Tekort schieten
Het is daarom merkwaardig dat ik soms de vraag gesteld krijg of wij het nu niet erg rustig hebben bij het Centrum voor Excellent Leiderschap. De veronderstelling is dan dat bedrijven en instellingen in tijden van crisis en bezuiniging de broekriem moeten aanhalen en geen geld meer kunnen besteden aan opleidingen van hun medewerkers. Dit roept het beeld op dat opleiden en trainen vooral leuke dingen voor de mensen zijn en weinig te maken hebben met het beter, efficiënter en effectiever laten functioneren van een bedrijf. Dat beeld zou wel eens een relatie kunnen hebben met andere berichten, die regelmatig verschijnen,waarin beweerd wordt dat training, opleiding en coaching geen zin hebben, dat je mensen niet kunt veranderen en dat verkeerd gedrag niet gecorrigeerd kan worden.

Kritisch
Wij merken zelf dat er in deze tijd wel op een andere manier naar trainen, opleiden en coachen wordt gekeken. Bedrijven zijn kritischer aan het worden en dat is maar goed ook. Er wordt beter gekeken naar wat er moet veranderen, wat er bereikt moet worden en welke middelen daar het beste bij passen. Management Development is niet langer een standaard programma waar iedereen door heen gehaald moet worden. Er wordt veel beter gekeken naar wie welke competenties moet ontwikkelen en er wordt ook beter gekeken naar de relaties die er zijn met organisatiestructuren, organisatiecultuur en gewoon ook de andere mensen, die in een organisatie werken.

Vakmensen zijn het
Het concept van coachend leiderschap zoals dat door Willem Verhoeven is beschreven biedt daar hele goede openingen voor. Het gaat erom dat je het beste uit mensen haalt, dat je mensen uitdaagt al hun kwaliteiten te ontwikkelen en in te zetten. Wat kan je eigenlijk nog meer wensen in een tijd van crisis? Laatst raakte ik in gesprek met een oudere heer. Hij had in de jaren 70 van de vorige eeuw in opdracht van de Wereldbank een een aantal perioden voor een scheepswerf in Indonesië gewerkt. “Vakmensen zijn het” en hij werd enthousiast toen hij erover vertelde. “Alleen, ze durven niet, ze zijn bang dat ze op hun sodemieter krijgen en dus laten ze het maar zo”. “Als ze maar goed leiding krijgen, komt het er wel uit”.

Opleiden moet
Wat doen wij, wat doen onze leiders, wat doen wij met onze opleidingen? Laten wij het ook maar zo? Of zien wij deze tijd als een uitdaging om met name op het gebied van leiderschap essentiële verbeteringen aan te brengen? Niet door alle leiders maar te vervangen door de stuurlui aan de wal maar door met elkaar nauwkeurig te kijken naar de dingen die leuker, beter, sneller en goedkoper kunnen. Leren is daarbij van levensbelang. Opleiden, trainen en coachen zijn daarom een absolute noodzaak, zeker in tijden van crisis.