Het beste huwelijk

In een advertentie van De Baak werd de vraag gesteld of coachen en leidinggeven eigenlijk wel samen kunnen gaan. Die vraag komt elke keer opnieuw naar voren. Het is de reden waarom ik in deze blog nog eens probeer uit te leggen waarom coachen en leiding geven heel goed bij elkaar passen, ze zijn voor elkaar geschapen.

Los gemaakt
Een bericht van De Baak op facebook maakte iets in me los. Het was een bericht waarbij de vraag gesteld wordt of coachen en leiding geven wel bij elkaar passen. Ik neem aan dat De Baak met die vraag mensen wil bewegen om zich in te schrijven voor een activiteit waarbij dat thema aan de orde komt en als ik doorklik en doorlees wordt ik in die aanname bevestigd. Er wordt gewezen op de valkuil, waar je als leidinggevende soms in terecht dreigt te komen als het niet lukt om je resultaten te behalen. Is de verleiding dan niet groot om te gaan dwingen, om je zin door te drijven, om iets van macht te gaan gebruiken? En hoe verhoudt zich dat dan tot coachen, waarbij je gericht bent op de ontwikkeling van degene, die door jou gecoacht wordt en dwingen uit den boze is. Hoe verhouden die twee zich tot elkaar? De vraag in de titel bij het stukje is: vormen coaching en leidinggeven geen moeilijk huwelijk?

Het beste huwelijk
In een spontane reactie heb ik in mijn commentaar onder het stukje geschreven: ”Een beter huwelijk bestaat niet”. Overigens wil ik daarmee niet zeggen dat het makkelijk is. Maar dat geldt voor alle goede huwelijken, je moet er hard voor werken. De gedachte dat coachen en leiding geven niet met elkaar samengaan kom je veel tegen. Ik hoor mensen vaak zeggen dat je als baas niet kunt coachen. En dezer dagen werd ik ook weer eens geconfronteerd met een bureau dat interimmanagers zocht en de mening was toegedaan dat een coach die rol niet op zich zou kunnen nemen. Want om resultaten te bereiken moet je toch hard, zakelijk en dwingend kunnen zijn? Coachen vraagt om een veel zachtere benadering, is de stelling dan. Wat daar precies mee bedoeld wordt is niet echt duidelijk. En eerlijk gezegd, ik zie het verschil niet, als leidinggevende wil je resultaten halen en als coach wil je ook resultaten halen, daar is geen verschil tussen. Coachen is wat anders dan leiding geven op een laissez faire manier, Gods water maar over Gods akker laten vloeien en de coachee een beetje naar de mond praten. En modern leidinggeven is wat anders dan doen of je met slaven werkt.

De kernvraag
De kernvraag is hoe zit het nu met die resultaten en daar kun je wel een belangrijk verschil zien tussen coachen en leiding geven. Bij coachen gaat het om de resultaten die de coachee wil bereiken en bij leiding geven gaat het om de resultaten die de leidinggevende wil bereiken. Een coach is erop gericht de coachee zo goed mogelijk te steunen en te stimuleren bij het bereiken van de door de coachee gedefinieerde resultaten. Een leidinggevende is gericht op de door hem of haarzelf gedefinieerde resultaten en probeert mensen daarin mee te krijgen. De brug zit in die resultaten. Als de resultaten door de coachee gedefinieerd nou eens overeenkomen met de resultaten door de leidinggevende vastgesteld, dan is coachen de beste manier om als leidinggevende je resultaten te bereiken. En dat is dan ook waar je aan moet werken als je coachend leiding geeft. Het gaat om het bereiken van overeenstemming over de te behalen resultaten. Daarin verschilt een coachend leidinggevende van een coach. Een coach begint met vaststellen wat de coachee bereiken wil, de coachend leidinggevende begint met het vaststellen wat het resultaat is dat de medewerker en de leidinggevende samen willen bereiken.

Samenwerken
In 1991 beschreef collega Willem Verhoeven dat uitgebreid in zijn eerste boek “Managen zonder Hiërarchie, Hij citeert de oud Philips topman Van der Klugt (1987): ”Samenwerking is een onderdeel van de strategie van een moderne onderneming”. Het gaat om samenwerking en die begint met het samen vaststellen van wat er bereikt moet worden. Niet met het eenzijdig opleggen van wat er bereikt moet worden. En in zijn boek “Coachen = leiding geven” reageert Verhoeven op het boek “Het is mooi geweest” van Judith Mair, die suggereert dat coachen hetzelfde is als “het liefdevol begeleiden van medewerkers”. Nee, zegt Verhoeven, coachend leiding geven is streng. Het is sturen met afspraken die je met elkaar maakt en er is niets hiërarchisch aan als je iemand aanspreekt op niet nagekomen afspraken. Dat is normaal, fatsoenlijk en respectvol gedrag. Als je afspraken maakt met elkaar is het goed om op gezette tijden samen te kijken wat ervan terecht gekomen is. Als je dat niet doet neem je de ander niet serieus. Het is te hopen dat er veel mensen de workshop bij De Baak gaan volgen en daar ontdekken dat coachen en leiding geven wel degelijk met elkaar samen gaan.