Dodenherdenking

Vandaag herdenken we de mensen die hun leven gaven voor de vrijheid, wat betekent dat voor mij?

Dodenherdenking
Vandaag is het 4 mei, de dag waarop wij de slachtoffers van de Duitse bezetting in de Tweede Wereldoorlog en ook alle andere burgers en militairen, die sinds het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog, waar ook ter wereld zijn omgekomen in oorlogssituaties en bij vredesoperaties, herdenken.
Zaterdag had ik een ontmoeting met de zoon van een Engelse soldaat, die meegestreden had om Nederland te bevrijden. De zoon van die soldaat had een kopie van het dagboek van het regiment van zijn vader bij zich. In dat dagboek was te lezen hoe dat regiment op 21 april 1944 om 16.10 de opdracht had gekregen op de toren van de kerk in ons dorp, Ophemert te schieten. We zijn gaan kijken bij de gedenkplaat op onze kerk waarop geschreven is dat de kerk op genoemde dag om 16.15 door een voltreffer geraakt werd zodat het gebouw in een puinhoop veranderde.Het was mooi om met deze Engelsman in gesprek te zijn. Zowel hij als ik hebben de oorlog niet zelf meegemaakt, maar beiden kenden we iets van de verhalen van onze vaders en werden we ons even heel bewust van wat zij er voor over hadden gehad om ervoor te zorgen wij onze vrijheid terug kregen of onze vrijheid behielden. Want vrijheid is belangrijk. De ruimte om zelf te kunnen kiezen. Om niet te leven in een samenleving waar door anderen bepaald wordt wat wel mag en wat niet mag en waar de regels van boven worden opgelegd.

Relaties
Vrijheid is geen absoluut abstract begrip, vrijheid kan je alleen maar in relaties ervaren. Zonder relaties wordt vrijheid leegte. De ruimte van de één, bepaalt de ruimte van de ander. Naarmate je minder weet is het makkelijker om grote uitspraken ergens over te doen. Een relatie aangaan, in gesprek komen en actief ontdekken hoe het zit en daar misschien wel over twijfelen. Vandaag herdenken we de doden, de mensen, die hun leven gegeven hebben voor de vrijheid. Sommigen hadden geen keuze, je Jood zijn kun je niet verstoppen. Anderen zoals bijvoorbeeld mijn vader hadden wel een keuze. Of eigenlijk waren het een heleboel kleine keuzes. Op zich niet zo groot en indrukwekkend maar allemaal met één rode draad, de ander de moeite waard vinden, niet accepteren dat anderen geen vrijheid en dus geen leven meer hebben. Velen toonden in een moeilijke situatie hun leiderschap door hun nek uit te steken. Door te zeggen: hier doe ik niet aan mee, hier lever ik geen bijdrage aan. Ze kwamen op voor de vrijheid van anderen. In leiderschap komt daar nog iets bij. Leiderschap betekent ervoor zorgen dat anderen hun vrijheid behouden en er actief voor opkomen. Dat betekent bevorderen dat relaties ontstaan en zich kunnen ontwikkelen, zodat mensen elkaar leren kennen en elkaar ruimte geven, om vanuit zichzelf bij te dragen aan een vreedzame samenleving.

Mensen de moeite waard
Het was in het gesprek met de zoon van een Engelse soldaat mooi om te ervaren wat die vrijheid betekent. Het was mooi om te ervaren dat er een relatie was met deze man, die ik nog nooit ontmoet had en van wiens bestaan ik pas sinds een week weet. Het was mooi de foto’s van zijn vader en z’n familie te bekijken en samen iets te ervaren. Het was mooi dat niemand ons deze ontmoeting opgedragen had, maar dat we samen in alle vrijheid tot deze ontmoeting besloten hadden.Dat we elkaar en onze respectievelijke geschiedenissen de moeite waard vonden.
Het is die vrijheid, waarvoor ik dankbaar ben en ook dankbaar voor al die mensen die daarvoor gestreden hebben en die er vandaag nog steeds voor strijden. Mensen, die andere mensen de moeite waard vinden en daarom in beweging komen, hun nek uitsteken en ja, ook risico lopen.