Wij helpen je graag verder! +31 492386063

De MKZ-crisis

24 februari 2017, gepubliceerd door Dirk Boersma

In mijn eerste jaren bij het Centrum voor Excellent Leiderschap werd ik geconfronteerd met een tool, de MKZ-crisis geheten. Het was een tool om te gebruiken bij het vaststellen in hoeverre medewerkers coachbaar of leerbaar waren. De letters MKZ, staan voor Motivatie, Kennis en Zelfvertrouwen. Alleen, het acroniem MKZ riep bij mij als plattelander getogen, zeer negatieve beelden op.

De ideale medewerker
Bij een ideale medewerker is het met  de kennis, de motivatie en het zelfvertrouwen positief gesteld. Maar het kan ook zo zijn dat het met de motivatie, de kennis of het zelfvertrouwen minder positief is of zelfs ronduit negatief. Dat kan het geval zijn met één van de drie, maar het kan ook het geval zijn met alle drie. In het geval van alle drie de dimensies speelt ook de tijd een belangrijke rol. Het gaat niet om dimensies die statisch zijn.

De tijd
Als iemand in dienst komt van een organisatie is het met de motivatie meestal wel goed gesteld. Aan de kennis ontbreekt nog iets en daardoor is het zelfvertrouwen ook nog niet volledig aanwezig. In de loop van de tijd ontwikkelt de kennis zich als het goed is en neemt vaak ook het zelfvertrouwen toe.

Relaties
De relatie met een leidinggevende en met collega’s speelt vaak een belangrijke rol in zulke ontwikkelingsprocessen. Als die relaties goed zijn is dat vaak goed voor het op peil houden of doen groeien van de motivatie, de ontwikkeling van kennis en groei van het zelfvertrouwen. Collega’s en leidinggevenden hebben echter voor hetzelfde geld  een negatief effect op de motivatie, de ontwikkeling van kennis en de groei van het zelfvertrouwen. Denk maar eens aan de ontdekkingen van Carol Dweck ten aanzien van een fixed of een growth mindset. En als je denkt aan pesten op het werk, dan begrijp je ook hoe deze dimensies  door mensen in de werkomgeving beïnvloed worden. Als je wilt dat je afdeling, je organisatie of je bedrijf goed functioneert, dan is het zaak om ervoor te zorgen dat de motivatie, de kennis en het zelfvertrouwen van mensen zich kunnen ontwikkelen.

Selectie
In een normale organisatie komen mensen niet in dienst met een slechte motivatie, te weinig kennis en een beperkt zelfvertrouwen. Mensen met die kenmerken komen niet door de selectie heen. Na een aantal jaren blijken ze zich echter toch in de organisatie te bevinden.

Niks mee te beginnen
Ik mocht dat deze week in een aantal trainingen weer constateren, want ik kreeg weer eens de vraag “wat je nu doet met mensen waar niets mee te beginnen ?” Mensen die niets willen, die geen enkele motivatie hebben, mensen die het werk niet kunnen en mensen, die het ontbreekt aan zelfvertrouwen. Hoe zijn die mensen nu toch in de organisatie terecht gekomen, zijn ze stiekem door de achterdeur naar binnen geglipt? Nee, het blijkt vaak te gaan om mensen die al jaren deel uit maken van een organisatie.

Zo geworden
Die mensen zijn in de organisatie zo geworden. Ze zijn ergens door teleurgesteld, zodat hun motivatie verdween. Ze werden niet geprikkeld om nieuwe dingen te leren zodat ze nu onvoldoende kennis hebben en het ontbreekt ze inmiddels ook aan zelfvertrouwen. Keer op keer komt de vraag wat je moet of kan met deze mensen. En elke keer ook heeft zich bij de mensen die het vragen de mening postgevat dat er niets aan te doen is, dat deze mensen het best weggetoverd kunnen worden.

Coachend leiderschap
Helaas missen wij daar de instrumenten voor . Waar wij wel de instrumenten voor kennen is voor het opnieuw aangaan van verbinding met deze mensen. Instrumenten om de dialoog weer aan te gaan, zodat motivatie, zelfvertrouwen en kennis weer kunnen groeien. Wij noemen dat coachend leiderschap. Het betekent opzoeken waar mensen zijn, samen onderzoeken welke resultaten wenselijk zijn en hoe die bereikt kunnen worden. Beginnen met kleine stapjes, maar vervolgens steeds grotere stappen. Het is belangrijk om je te realiseren dat het ook erg belangrijk is om ervoor te zorgen dat mensen niet in de positie komen dat ze hun motivatie, kennis en zelfvertrouwen kwijt gaan raken. Dus houdt je ook actief bezig met de collega’s, met wie het wel goed gaat en stimuleer je collega’s om dat ook met elkaar te doen.
Koeien met MKZ (mond- en klauwzeer) moeten geruimd worden. Maar voor mensen geldt dat niet, er is wel degelijk iets aan te doen en als leidinggevende speel jij daar een belangrijke rol in.

Stel je vraag via ons contactformulier

Neem contact met ons op!
Voor al je vragen kun je bellen met

+31 492386063