Blijf in gesprek

Prop mensen niet in systemen, maar blijf met ze in gesprek zodat je weet hoe ze goed met het systeem kunnen werken.

Ontslagrecht
In gesprekken tussen werkgevers, vakbonden en de regering komt regelmatig de versoepeling van het ontslagrecht aan de orde. Voor de radio hoorde je sommige politici er in positieve zin over spreken. Aan de andere kant waarschuwen, ook economen, voor de gevolgen van die versoepeling.
Zelf heb ik al eens eerder geschreven dat wat mij betreft die versoepeling, niet zo noodzakelijk is.
Het geen afscheid kunnen nemen van mensen is steevast het gevolg van het ontbreken van een goed dossier.
En het ontbreken van een goed dossier is niet zelden het gevolg van het ontbreken van goede gesprekken.
Het gevolg van het ontbreken van afspraken maken en al helemaal het ontbreken van aanspreken, als er iets niet goed gaat.
Het risico van een versoepeld ontslagrecht is dat er nu nog minder gesprek plaats vindt. Het risico is dat mensen nog sneller langs een meetlat worden gehouden om vast te stellen of ze deugen of niet deugen. Als je niet deugt, wordt er afgerekend.

Mensen, geen machines
Onze samenleving verandert snel en mensen veranderen niet altijd even snel mee. Ze hebben hun eigen reactie op die veranderingen. Lopen voor, lopen achter en in of uit de pas.
Om ervoor te zorgen dat er goede afstemming is tussen mensen en het bedrijf waar ze werken is een goede communicatie van levensbelang. Hoe beter, die communicatie verloopt, hoe beter je het gesprek voert, hoe beter het gaat met je bedrijf.
Strak voorgeschreven modellen en systemen staan het voeren van goede gesprekken in de weg. Bij voetbal elftallen zie je soms dat de spelers in een systeem geperst worden. Ze moeten er in passen. Dat voelt hetzelfde als een te grote broek aan hebben zonder bretels of een broek, waar je, je benen niet in krijgt. Je aandacht gaat zich dan richten op die vervelende broek in plaats van op het echte werk wat je moet doen.
Ook in bedrijven gaat het zo. De tijden veranderen, aan onze bedrijfsprocessen worden andere eisen gesteld. Van medewerkers wordt een andere output gevraagd. Ze zijn echter nooit meegenomen in dat proces. Wat ze deden was ooit goed. Toen ze solliciteerden voldeden ze aan de eisen. Ze pasten goed in het oude model en in het oude systeem maar nu, in het nieuwe past het niet meer. Dit betekent dat mensen en de organisatie altijd maar tijdelijk bij elkaar passen. De kans is groot dat je uit elkaar groeit. Dat kun je natuurlijk oplossen met een soepeler ontslagrecht maar om allerlei redenen is het misschien veel voordeliger ervoor te zorgen dat je niet zo snel uit elkaar groeit.

In gesprek zijn
Daar is maar één manier voor, dat is met elkaar in gesprek blijven. Als je met elkaar in gesprek blijft kan je ook samen mee veranderen en zo steeds bij de tijd blijven. Je blijft samen gericht op de eisen, die de omgeving aan je producten en diensten stelt. Methoden als Lean, Scrum en Kanban helpen daarbij als het gaat om het ontwikkelen of beheren van diensten. Op het niveau van de totale organisatie heb je misschien iets aan de ideeën van Appreciative Inquiry of bijvoorbeeld de U theorie van Otto Scharmer of co-creatie. Willem Verhoeven schreef een handzaam boekje “Anders veranderen”. Het zijn allemaal manieren om ervoor te zorgen dat je met elkaar de goede bewegingen blijft maken.
Centraal staat dat je de mensen in het vizier houdt. Mensen zijn altijd anders dan je denkt, rijker, ingewikkelder, koppiger, slimmer, dommer, actiever of luier en ze passen nooit in een model. Maak gebruik van wat mensen kunnen, houdt ze wakker, prikkel ze, daag ze uit, luister naar ze, ontdek wat ze weten en wat ze kunnen. Misschien kun je dan ook die lagere ontslagvergoeding in je zak houden, voor dat geld kun je heel wat gesprekken voeren