Toekomstbeelden op elkaar afstemmen

In een bedrijf werkt iedereen soms vanuit eigen beelden. Die beelden kunnen sterk van elkaar verschillen. Het werk loopt daardoor stroef en er ontstaat gemakkelijk gedoe. Het is de taak van leidinggevenden de beelden over wat bereikt moet worden goed op elkaar af te stemmen

Beelden
Namen roepen beelden op. Beelden kunnen voor verschillende mensen heel verschillend zijn. Dat merk je wel als je hoort of leest welke namen mensen aan kinderen geven. De één vindt zo’n naam prachtig maar de ander denkt: hoe kun je nu zo’n naam geven. Met het horen van een naam krijg je al bijna een beeld van iemand terwijl het vanzelf spreekt dat je nog helemaal geen goed beeld kunt hebben als je iemand nog niet echt hebt meegemaakt. In de politiek doen de woorden rechts en links ook zulke dingen. Als je beperking van sociale ongelijkheid belangrijk vindt, dan heb je al gauw het etiket links te pakken en als je vindt dat mensen vooral hun eigen verantwoordelijkheid hebben wordt je het etiket rechts opgeplakt. Al die etiketten hebben als effect dat het plaatje van iets of iemand helemaal ingevuld kan worden. Dat gaat bij wijze van spreken vanzelf. Als het om de naam van een baby gaat ontstaat er in je hoofd al onmiddellijk een beeld van de ouders, de inrichting van het huis of van de auto die voor de deur staat. En als je als politiek links wordt gedetermineerd dan meent men gelijk ook al je andere standpunten te kennen.

Werkelijkheid
De werkelijkheid is echter maar al te vaak anders. Als je leiding geeft is het belangrijk om je handelen op de werkelijkheid te baseren, op hoe het echt is en niet op hoe je, vaak onbewust, denkt dat het is. Die werkelijkheid is in elk geval in twee opzichten belangrijk. Het is belangrijk dat de mensen aan wie je leiding geeft weten om welke werkelijkheid het gaat en het is belangrijk dat je als leidinggevende weet om welke werkelijkheid het gaat. Het is erg belangrijk om je steeds weer ervan te overtuigen of jouw beeld van hoe het is ook echt klopt. Wij weten wat klanten willen, maar willen ze dat ook echt? Wij weten wat medewerkers willen, maar willen ze dat ook? Wij weten wat de bazen willen, maar is dat echt wat ze willen? Als je dat eens gaat onderzoeken dan blijkt ons weten vaak niet te kloppen. Natuurlijk willen klanten graag goedkoop, maar de kwaliteit moet wel deugen en het blijkt dat klanten best bereid zijn wat meer te betalen als het om goede dienstverlening gaat. En medewerkers zijn die liever lui dan moe? Nee, die vinden het leuk om erkenning te krijgen, daar lopen ze graag een stapje harder voor en veel bazen vinden het fijn om door hun medewerkers als sociaal gezien te worden.

Beelden afstemmen
Een valkuil bij leidinggeven is dat we niet controleren of de beelden kloppen. Weten de medewerkers echt waar we naar toe gaan met het bedrijf? Weten ze echt welk toekomstbeeld we nastreven? Hoe goed heb je daarover gecommuniceerd? Hoe diep was het gesprek wat je er met je collega’s over voerde? Wat vinden zij van de doelen, die gehaald moeten worden? Hoe sluiten die aan bij de doelen, die ze zelf hebben? Waar worden je collega’s enthousiast van? Wij vinden dat coachend leidinggeven begint met helder hebben waar je heen wilt. Dat moet je goed voor de geest hebben als leidinggevende en je moet er goed over afgestemd hebben met de mensen om je heen. Dat afstemmen moet leiden tot een vorm van overeenstemming. We gaan samen aan de slag om iets te bereiken. Daar maak je afspraken over. We praten hier over een essentieel onderdeel van leidinggeven. Als je leiding geeft moet je niet denken dat ze het wel weten maar moet je weten dat de mensen, met wie je werkt weten wat de bedoeling is, wat er bereikt moet worden.

Samen
Helaas komen we nog elke keer terecht in situaties waar dat niet het geval is. Het is nog steeds zo als toen ik vroeger in de boormachinefabriek vakantiewerk ging doen. “Oh, fijn dat je er bent, zie je die bak daar, daar zitten dingen is waar je gaatjes in moet boren. Kijk maar even bij hem daar, ja die waar je zo naast gaat zitten, kijk maar hoe hij het doet, zo moet jij het ook doen. Ik kom straks nog wel even kijken.” En daar zat ik, mijn werk was begonnen. Helaas gaat het nu vaak nog steeds zo. Mensen doen hun ding, ze doen dat omdat het in een beschrijving staat of omdat ze het van hun buurvrouw afkijken of omdat ze een korte instructie kregen. Ze gaan zich zo echter niet verbonden voelen met waar het bedrijf voor staat. De man die mij met de boormachines aan het werk zette had vast en zeker targets, het was een Amerikaans bedrijf, maar ik had niet door waarom hij zo gestrest was. Ik vond het gewoon een vervelende man die ik liever niet zag en als het kon een beetje pestte. Hoe anders was het geweest als hij even met me gedeeld had waar het bedrijf voor stond, waar hij voor stond en als hij me had gevraagd hoe ik daar het beste een bijdrage aan kon leveren. Dan waren onze beelden dichter bij elkaar gekomen. Dan had ik begrepen waar ik mijn energie op kon richten. Dan was er ruimte ontstaan om bij onduidelijkheid even opnieuw af te stemmen.

Coachend leidinggeven
Coachend leidinggeven betekent dat je daar bewust en gericht aandacht aan besteedt. Niet om een medewerker in de watten te leggen maar om samen vast te stellen binnen welke kaders er gewerkt gaat worden. Dan werkt niet iedereen vanuit zijn eigen (niet gedeelde) beelden en vooroordelen. Dan wordt er vanuit één beeld gewerkt en dat is een stuk effectiever en efficiënter.

Wil je weten hoe je mensen bij elkaar brengt voor een gedeeld toekomstbeeld? Lees dan nu het artikel ‘Mensen bij elkaar brengen’.

Artikel lezen