Evenwaardigheid

Op internet vind je veel artikelen over pestende en intimiderende bazen. Het komt veel voor en er worden op allerlei plaatsen tips gegeven om er mee om te gaan. Goed kijken wat er aan de hand is daar begint het mee. Op basis van een goede analyse en weten wat je wilt kun je stappen zetten.

Artikelen
Op internet heb ik gezocht naar artikelen over het omgaan met een baas, die probeert om je weg te pesten. Er blijkt veel over dit onderwerp geschreven te zijn. In de Harvard Business Review kwam ik een interessante benadering van management consultant  John Beeson tegen. Beeson begint met de uitspraak dat het niet de vraag is of je een slechte baas hebt of niet, maar dat het draait om de vraag hoe je ermee omgaat. Hij zegt dat veel mensen zich klein proberen te maken in zo’n situatie of met collega’s samen gaan klagen over die baas. Ze wachten tot het vanzelf overgaat of stappen op en gaan ergens anders werken. Beeson vindt echter dat je minstens de kans moet pakken om iets van de situatie te leren, om er beter van te worden.

Zie de situatie onder ogen
Het eerste wat je moet doen, zegt hij, is de werkelijkheid onder ogen zien. Of je baas nu goed is of niet, je baas heeft in elk geval invloed op hoe jij presteert en het is over het algemeen niet makkelijk om zomaar van die baas af te komen. Je moet het er in elk geval een tijdje mee doen. Als je de situatie goed bekijkt, dan zal je ontdekken dat je baas op de één of andere manier iets heeft of kan of doet waar de hogere leiding het nut van ziet. Onderzoek wat dat is in plaats van dat je met collega’s op kantoor gaat zitten mokken en mopperen over die baas. Wat maakt die baas belangrijk voor de hogere leiding?

Doelen en belangen
Probeer een diagnose te maken van de situatie, wat zijn de doelen en belangen van je baas. Wat vindt hij of zij belangrijk? Wat is urgent voor hem of voor haar? Waar worstelt de baas mee? Hoe werkt je baas, hoe gaat je baas met informatie om? Baseert hij zich op feiten of op verhalen? Hoe neemt je baas beslissingen, op basis van feiten of op wat door enkele vertrouwelingen wordt ingefluisterd?. Als je weet wat belangrijk is voor je baas, kun je een handje helpen bij het bereiken van die doelen. Zo kan je in elke geval tijdelijk de situatie werkbaar maken. Probeer ook te ontdekken waar je baas goed in is en kijk of je van hem of haar kunt leren. Vaak vinden mensen het fijn als een ander iets van ze wil leren en dan kun je dus daarmee ook de relatie verbeteren.
Beeson geeft geen garanties bij deze aanpak maar hij zegt dat het wel een aanpak is waarmee je tijdelijk succes kunt hebben. Ook bij andere auteurs kom je dit soort adviezen tegen.

Laat je niet intimideren
De meeste schrijvers en onderzoekers zijn het over één ding eens. Laat je niet intimideren, dat schrijft onder andere Margie Warrell ,kies voor de confrontatie als intimidatie aan de orde is. laat je niet kisten. De confrontatie uit de weg gaan, je hoofd buigen, maakt alleen maar dat je meer intimidatie over jezelf afroept.
In een aantal bijdragen komt ook het hulp inroepen van anderen naar voren. Maar daarover zijn de auteurs niet erg enthousiast. HR luistert wel, maar doet niets. Dat is een bevestiging van wat er in het rapport staat van de commissie Borstlap over de zaak Arthur Gotlieb. En advocaten betrekken betekent meestal het regelen van een nette aftocht.

Belangrijke punten

• Het komt er dus kort gezegd op neer dat je je in de situatie moet verdiepen zodat je er op een effectieve manier mee om kunt gaan.
• Dat je moet proberen te ontdekken wat je van de intimiderende baas kunt leren en dat ook effectief te doen.
• Dat je intimidatie niet moet accepteren maar er tegen op moet staan.
• Houd je dan bij de regels van het aanspreken, benoem het gedrag dat je niet accepteert en zeg wat het met je doet.
• Houd een logboek bij. En,  houd eventueel HR op de hoogte
• Schakel als de confrontatie niet langer te managen is een advocaat in.

Ervaringen
Een aantal zaken die ik zelf meemaakte heb ik nog eens even de revue laten passeren. En in veel van die zaken was het inderdaad goed om te weten waar het pestgedrag vandaan kwam. Het ging in bijna alle gevallen om bazen die dingen deden die het daglicht niet konden verdragen. Het is belangrijk om dat te weten. Je hoeft dan niet aan jezelf te gaan twijfelen, je weet dan dat die baas je alleen maar weg wilt hebben omdat hij of zij bang is dat die zaken aan het licht komen. De intimidatie heeft dan niets met jouw gedrag te maken, maar met het feit dat de baas iets te verbergen heeft. Zo was er een baas die een medewerker kwijt wilde omdat hij zijn verliefdheid op diens vrouw, die bij hetzelfde bedrijf werkte, niet verborgen kon houden. Die medewerker stond hem in de weg. Een andere man moest weg omdat hij toevallig illegale handelingen ontdekte waarbij de hogere baas betrokken was. Weer een ander werd naar de uitgang gemanoeuvreerd omdat hij uit oprechte zorg de inspectie over misstanden had ingelicht.
Dit zijn allemaal gevallen waarin duidelijk is dat het niet meer goed kan komen. Ik vrees dat dit bij Gotlieb ook het geval was. In de drie gevallen die ik hiervoor benoemde werd er met een forse afkoopsom en de afspraak niets te vertellen afscheid genomen. Dat is erg onbevredigend. Maar onder die omstandigheden was het de beste oplossing voor de betrokkene. In alle gevallen is het belangrijk om zelfsturend te zijn, zorg dat je zelfsturend bent voor je in een moeilijke situatie terecht komt. Zelfsturend zijn helpt je de juiste keuzes te maken als het moeilijk wordt. Stel jezelf niet afhankelijk op. Kies voor evenwaardigheid. Geef de ander niet de ruimte om je afhankelijk te maken.