Wat inspireert

Moeten vraagt om controle, dwingt tot planning en aanwijzingen. Visie leidt tot willen, het vraagt om met elkaar de juiste banen vinden

Omdat het moet
Van school ben ik nooit een liefhebber geweest. Ik ging erheen omdat het moest. Het was wel een plaats waar je met vriendjes leuke dingen kon doen. Fijn samen voetballen voordat de school begon of nadat de school was afgelopen, maar de lessen: nee, daar had ik weinig mee. Of toch geschiedenis, dar hield ik wel van, de prachtige verhalen over de Nederlanders die ondanks alle druk van vreemde hertogen, koningen en keizers, hun onafhankelijkheid wisten te bewaren. Die baas over zichzelf wilden zijn en dat in die verhalen ook voor elkaar kregen. Tekenen en handenarbeid vond ik ook wel leuk, de lessen waarin je je creativiteit kwijt kon. Maar al die andere lessen waarin je vooral leerde hoe het moest. Waarin je leerde welke regels je moest toepassen bij spelling, rekenen, schrijven en ga zo maar door. Met regelmaat bestookte ik mijn ouders met de vraag waar het leren van al die saaie en lastige dingen nou toch voor nodig was. Wat moet je nu met Frans, ik ga toch nooit naar Frankrijk toe en algebra ga ik zeker nooit gebruiken. Jaren lang heb ik mij met een kluitje in het riet laten sturen. Ik geloofde het als er tegen me gezegd werd dat het later wel beter zou worden. Op de middelbare school, dan wordt het leuk, na de derde klas van de hbs wordt het leuk, op de universiteit wordt het leuk, na je propedeuse wordt het leuk en tenslotte na je kandidaatsexamen.

Gestopt
En toen geloofde ik het niet meer en ik ben ermee gestopt. Na drie jaar werken kwam ik als opleidingsfunctionaris bij de aluminiumfabriek in Delfzijl terecht. Ik werd er opleidingsfunctionaris en ontdekte hoe leuk het was om mensen de kans te geven meer greep te krijgen op hun werk. Elementaire kennis van scheikunde, natuurkunde en de wet van Ohm gaven mensen de kans om bewuster en professioneler hun functie uit te oefenen. Het werd mij zo snel helder wat er in het vervolg van mijn leven belangrijk zou zijn. Welke droom ik tot leven wilde brengen. Een samenleving waarin mensen maximaal gebruik kunnen maken van de competenties en talenten die ze meegekregen hebben. Daarvoor zijn organisaties nodig die daartoe de gelegenheid bieden en leidinggevenden die dat stimuleren. Het aardige is dat organisaties bovendien profijt hebben van mensen, die hun competenties en talenten maximaal inzetten. Het mes snijdt aan twee kanten.

Een visie
Ik had een visie, ik wist wat ik wilde met mijn leven en struikelend over mijn eigen benen ben ik teruggegaan naar de universiteit. In een handomdraai heb ik mijn doctoraal gedaan. Ik wilde zo graag weten hoe je mensen het beste kunt benaderen, hoe je met de dynamiek in groepen en teams omgaat, hoe je organisaties structureert, hoe je effectief beleid maakt en ga zo maar door. Ineens vond ik de boeken en de colleges en zelfs de tentamens interessant.
In een bedrijf is visie ook van het grootste belang. Een visie brengt je in beweging en houdt je op koers. Mijn ouders benadrukten in hun opvoeding het belang van vast werk. De zekerheid van een gegarandeerd inkomen. Dat inspireerde niet.

Wat inspireert
Wat inspireert is een droom, die je wilt realiseren en gaat najagen. Bij leiderschap komt het aan op de droom of de visie van je bedrijf, j eeigen visie en de visie van de mensen met wie je werkt. Hoe breng je de visie aan de oppervlakte, hoe houdt je die in het vizier en hoe houdt je er mensen op aangesloten. Dat is wat anders dan voorgeschreven taken verdelen en controleren of ze uitgevoerd zijn.
We komen vaak mensen tegen die hun visie niet kennen, die ook de visie van hun bedrijf niet kennen. Mensen die gaan zuchten als je het woord visie in de mond neemt. Visie moet ook niet het onderwerp zijn van een semantische discussie. De dagelijkse praktijk moet er echter wel met grote regelmaat aan getoetst worden. Het gaat om de vraag hoe wat je doet bijdraagt aan het realiseren van de visie. Die vraag kan door leidinggevenden nog veel vaker gesteld worden.