Vertrouwen

Om te kunnen vertrouwen moet je hard aan het werk

Vertrouwen en controle
In de commentaren op het debacle bij Imtech, de in Polen verdwenen miljoenen door onmiddellijk het woord vertrouwen weer op. Er zou teveel vertrouwen zijn gegeven aan het management in Polen en daarom is het fout gegaan. De controle had beter gemoeten. Toch was er ook in Polen gecontroleerd en hadden boekhouders en accountants naar de cijfers gekeken.
Hoe zit het eigenlijk met vertrouwen. Wat is vertrouwen, hoe krijg je vertrouwen en waarop is het gebaseerd.

Gebrek aan vertrouwen
Vertrouwen definieer ik hier voor het gemak als de verwachting dat een andere persoon of een groep personen zal handelen gericht op het zo goed mogelijk bereiken van de resultaten van de functie of de afdeling. Ik beperk vertrouwen hier tot vertrouwen in de bedrijfcontext.
Zelf heb ik in mijn leven heel wat momenten van gebrek aan vertrouwen gekend. Ik had er geen vertrouwen in dat ik mijn HBS diploma zou halen. En ik had er ook geen vertrouwen in dat mijn vriendinnetje wel voor altijd mijn vriendinnetje zou blijven. Gebrek aan vertrouwen leidde bij mij nooit tot goede resultaten. Op de HBS begon ik maar niet aan het leren van de examenstof want het zou toch niets worden. Het werd wel iets maar als ik, met vertrouwen, wel geleerd had zou ik nog mooie cijfers gehaald hebben ook. En het gebrek aan vertrouwen bij het vriendinnetje leidde tot jaloers gedrag met als gevolg dat de relatie er slechter in plaats van beter op werd. Gebrek aan vertrouwen leidde dus niet tot goede resultaten. Controle trouwens ook niet, controle was het gevolg van mijn jaloezie, toen mijn vriendinnetje besefte dat ik haar listig controleerde was het helemaal gedaan. Ik werd gedumpt.

Werken aan vertrouwen
Toch betekent die ervaring niet dat je zomaar in alle situaties in alles vertrouwen kunt hebben. Als je niet werkt aan vertrouwen zul je het ook niet krijgen.

• Werken aan vertrouwen begint met weten wat je wilt. Als je weet wat je wilt kun je beoordelen of zaken goed gaan of niet. Maar je zult ook moeten weten wat de mensen, met wie je werkt willen. Wat streven zij na, wat willen zij bereiken. Als je dat weet, weet je ook wat je wel en niet aan ze kunt vragen. En als je vervolgens in staat bent doelen op elkaar af te stemmen en daar afspraken over te maken ligt er al een mooie basis voor vertrouwen.
• Het is ook belangrijk te weten wat mensen kunnen, hoe ze in het leven staan, wat ze weten en wat ze ergens van vinden. Als je dat weet en zij weten dat van jou, dan is de basis voor vertrouwen weer een stukje steviger geworden.
• Zorg er vervolgens voor dat je op de belangrijke punten goed op de hoogte houdt, informeer elkaar. Niet om elkaar in de gaten te houden maar om te weten hoe, waar en wanneer jezelf moet handelen of een stap moet zetten. Dat elkaar informeren is wat anders dan elkaar spreadsheets vol gegevens toesturen. De veelheid aan gegevens of informatie zo je wilt, zorgt ervoor dat je eigenlijk niets weet.

Jezelf en anderen kennen
Vertrouwen krijgen en vertrouwen geven betekent dus hard werken. Vertrouwen geven is niet Gods water over Gods akker laten vloeien en maar zien wat er gebeurt. Vertrouwen geven is weten wat iemand kan, wat z’n instelling is, hoe zij met verstoringen omgaat en ga zo maar door. Je kunt vertrouwen geven als je de mensen met wie je werkt kent en zij jou kennen.
Dat geldt voor mensen op je afdeling, voor mensen die op de dependance werken en ook voor mensen, die in Polen of België werken.
Gisteren sprak ik met twee ervaren medisch specialisten, die zich bezighouden met de opleiding van vakgenoten. Het viel mij op hoe intensief zij bezig zijn met hun leerlingen. Hoe ze hun leerlingen kennen. Niet alleen instructie geven maar vooral bevragen. Bevragen leidt tot de ontwikkeling van bewustzijn en doet verantwoordelijkheidgevoel ontstaan. Al werkend wordt het vertrouwen groter en op een gegeven moment kunnen deze opleiders het werk aan hun leerlingen overlaten.
Vertrouwen kunnen geven betekent hard werken en niet zomaar achterover leunen.
Het is een hele belangrijke kant van leiderschap.