Uitgewerkte plannen of competente mensen?

Het is bijna 2015, de decentralisatie van zorgtaken naar gemeenten moet haar beslag krijgen.Meer wat is daar voor nodig? Uitgewerkte plannen of mensen, die competent zijn en zich verder willen ontwikkelen?

Druk
Mijn collega Annnette, die op interim basis leiding geeft aan het sociale domein bij een gemeente heeft het erg druk deze weken, zelfs de kerstborrel schiet erbij in. Ja, er moet nog veel geregeld worden zo vlak voor het begin van 2015. 1 januari van het komend jaar liggen veel verantwoordelijkheden, die nu nog bij de landelijke overheid liggen bij gemeenten. Een ordinaire bezuiniging zeggen sommigen anderen daarentegen wijzen op het grote belang van verantwoordelijkheid voor zorg, dichter bij de mensen, die die zorg gebruiken en ja, door de verantwoordelijkheden lager te leggen zullen de kosten ervan ook wel afnemen. Je kunt dan per slot van rekening beter maatwerk leveren. Het is dan niet langer zo dat je op basis van indicaties recht hebt op een bepaalde hoeveelheid zorg van een bepaalde kwaliteit.

Planning
De gemeenten zijn er erg druk mee om zichzelf voor te bereiden op de situatie van na 1 januari 2015. Kamerleden stellen er vragen over en staatssecretaris Van Rijn doet zijn best iedereen gerust te stellen.  Mar de grote vraag blijft, zijn de gemeenten er klaar voor? Het is een vraag, die doet denken aan de vraag, die ik zelf reelmatig krijg over mijn verhuizing. Wanneer ga je over? Is de vraag, die ik regelmatig krijg. En, dan weet ik het antwoord niet. Ja, ik woon al in mijn nieuwe huis. Maar in mijn oude huis staan ook nog spullen. De wasmachine heb ik nog niet naar het nieuwe huis gehaald. De was doe ik nog in mijn oude huis. Er zit in mijn nieuwe huis namelijk een andeer aansluiting dan in mijn oude huis en ik moet nog even uitzoeken hoe ik dat voor elkaar krijg. En, het nieuwe huis is veel kleiner dan het oude huis. Niet al onze spullen passen erin. Er zijn zaken, die ik nog uit moet zoeken, die krijgen vorm tijdens het verhuizen. Op 31 december moet ik mijn oude huis leeg opleveren  en dat gaat lukken maar in de periode daaraan voorafgaand is het en werkende weg ontdekken wat het handigst is.

Porter vs Mintzberg
In de benaderingen over strategie zijn er twee toonaangevend. De benadering van Michael Porter van Harvard en de benadering van Henry Mintzberg van MCGill. Porter is de man van het vijfkrachtenmodel. De krachten, die je moet analyseren als je een strategie ontwerpt. Porter benadrukt het belang van het hebben van een toekomstbeeld. Strategie is een toekomstbeeld en een uitgewerkt model van de stappen, die leiden tot het realiseren van dat model. De analyse van de vijf krachten helpt je daar invulling aan te geven. Mintzberg daarentegen stelt een totaal andere benadering voor. In de benadering van Mintzberg is het toekomstbeeld ook belangrijk maar is een strakke planning bij het realiseren ervan niet zo nuttig. Er veranderd namelijk zoveel onderweg. Je verspilt tijd, geld  en energie als je de stappen nauwkeurig plant en ontwerpt. Je zult zien dat er tijdens het implementeren alweer van alles veranderd. Het is daarom veel belangrijker. Ervoor te zorgen dat je voortdurend in staat bent je aan te passen aan de veranderende omstandigheden. Professor Karl Moore, vergelijkt in een artikel in de Forbes van 28 maart 2011 de relevantie van de beide benaderingen met elkaar. Hij doceert zelf de theorie van Porter maar is een collega van henry Mintzberg. Hij komt tot de conclusie dat het belangrijk is beide benaderingen te kennen maar dat in deze tijd de relevantie van MIntzbergs aanpak groter is. Er veranderd zoveel dat je met de planmatige aanpak van Porter gemakkelijk in de problemen komt. Houdt rekening met de krachten, die Porter onderscheid maar ga op de door Mintzberg beschreven manier te werk.

Mensen, die zelfsturend zijn
Daarvoor heb je mensen nodig, die zelf kunnen nadenken, die keuzes kunnen maken en beslissingen durven nemen, kortom zelfsturende mensen. Dat zijn mensen, die op een coachende manier leiding krijgen, die samen met hun leiding gevende kunnen reflecteren op uitgevoerde acties in het licht van het toekomstbeeld. Het is geen kwestie van je aan regels houden. Het is een kwestie van samen kunnen nadenken om dan in het licht van een overeengekomen toekomstbeeld naar bevind van zaken te kunnen handelen. Mijn ander collega Willem Verhoeven, schreef er recent twee boeken over: De herwaardering van het doen, waarin hij pleit voor de handen uit de mouwen en al werkende vorm geven en Reflecteren en professionele ontwikkeling, waarin hij laat zien hoe je beter wordt door te leren van wat je aan het doen bent.

Het is van het grootste belang dat in gemeenten in die richting stappen worden gezet, zodat de verantwoordelijke ambtenaren samen met de zorgaanbieders, kunne leren de zorg steeds beter op de behoeften van de burgers  af te stemmen. Je krijgt dan betere zorg en daar is het per slot van rekening om te doen. Collega Annette is daar goed mee bezig, ze versterkt de zelfsturing bij demedewerkers .
En die kerstborrel komt nog wel een keer