Talent-recycling

De samenleving doet op veel talenten van mensen geen beroep, daardoor ontwikkelen die talenten zich niet. Duurzaam met mensen omgaan betekent mensen de ruimte geven zodat ze uitgedaagd worden hun talenten te ontwikkelen.Competenties zijn gebouwd op combinaties van talenten. Duurzaam met de P van people omgaan betekent mensen nieuwe combinaties laten ontdekken.

Rekenles
Ooit hoorde ik het verhaal over de eerste Nederlanders die zich vestigden op Nieuw Guinea. Het waren vertegenwoordigers van de Rooms Katholieke kerk, die de Papoea's die daar woonden het evangelie kwamen brengen. Belangrijke middelen daartoe of nevenactiviteiten waren onderwijs en gezondheidszorg. Er werden scholen gebouwd en er werd gestart met het geven van onderwijs in rekenen en taal. Welke taal werd onderwezen vertelt het verhaal niet. De paters die het onderwijs verzorgden begonnen zich na enige tijd zorgen te maken over de verstandelijke vermogens van de lokale bevolking. Ze kregen zelfs het eenvoudigste rekenen niet onder de knie. Ze dachten voorzichtig dat ze misschien een dommere mensensoort hadden ontdekt. Aan die hypothese kwam echter op een verrassende manier een einde toen ontdekten dat deze mensen wel degelijk konden rekenen. Dat ontdekten ze doordat ze keken naar de handel die ontstond vlak nadat ze op Nieuw Guinea waren begonnen met hun onderwijs. In het kielzog van de Nederlanders waren er ook Chinese handelaren naar Nieuw Guinea gekomen. Die ontdekten al de kokospalmen, die daar stonden en de grote hoeveelheid kokosnoten die daardoor beschikbaar waren. Kokosnoten waren voor de Chinezen belangrijke handelswaar. Ze wilden die kokosnoten wel hebben van de lokale bevolking. Er ontstond een levendige handel in kokosnoten. En in dat handelen bleek dat de lokale mensen wel degelijk konden rekenen. Niet alleen tot tien tellen maar ook vermenigvuldigen, delen en percentages bleken ze snel onder de knie te hebben. Dat leerden ze door het te doen en bezig te zijn met zaken die belangrijk waren in hun leven, niet door er een boekje over te lezen of door rijtjes op te dreunen.

Talenten
Mensen ontwikkelen talenten en kwaliteiten soms makkelijker als er door het leven een beroep op wordt gedaan dan wanneer ze die talenten volgens een programma moeten ontwikkelen.
In de praktijk betekent dit dat niet alle talenten van mensen ook ontwikkeld worden. Als er geen appèl op wordt gedaan blijven ze wel latent aanwezig, maar ze worden niet zichtbaar. Niet voor de omgeving en vaak ook niet voor de mensen zelf.

Ongebruikt talent
Hier moet ik aan denken als ik in mijn omgeving zie hoeveel mensen in deze tijd hun baan kwijt raken en hoeveel moeite het dan kost om opnieuw aan het werk te komen. Er wordt dan, zeker als je wat ouder bent, gekeken naar je CV maar daar vind je zelden iemands talenten. Daar zie je de functies die iemand heeft bekleed, de posities die hij of zij gehad heeft en misschien de bereikte resultaten. Dat zegt echter nog maar weinig over de rijkdom aan talenten waarover mensen beschikken. Op basis van het werk dat ze deden hebben ze wel iets ontwikkeld, maar vaak niet alles en doordat het ene talent wel ontwikkeld is werd een ander talent misschien wel ondergesneeuwd. Als je kijkt naar het belang van duurzaamheid dan is het erg jammer dat zoveel menselijk talent nooit wordt gebruikt. Er was ooit een grapje over de hersens van een ambtenaar. Ik gebruik het hier met excuses aan alle ambtenaren, die zich nu vol energie en met alle creativiteit buigen over de decentralisatiegolf die op hen afkomt, maar het grapje was als volgt: “Hoe komt het dat de hersens van een overleden ambtenaar zo duur zijn?” Het antwoord was: “Omdat ze nog nooit gebruikt zijn.” Het is een wrang grapje, maar ik ben bang dat voor veel talenten van mensen in organisaties geldt dat ze nooit gebruikt worden en in het kader van duurzaamheid is dat een enorme verspilling.

Recycling
De recycling-industrie houdt ons inmiddels aardig aan het werk. We scheiden afval in alle mogelijke soorten. In verwerkingsfabrieken wordt er verder gescheiden tot we weer grondstoffen hebben voor allerlei producten. Vaak zijn dat andere producten dan het oorspronkelijke product waar de stoffen uitgehaald waren. Het zou de moeite waard zijn als mensen ook de moeite namen hun talenten te ontdekken, om met die talenten voor ogen te kijken hoe je dan een positieve bijdrage aan de samenleving kan leveren. Het ontdekken van talenten is in de eerste plaats de verantwoordelijkheid van mensen zelf. Organisaties kunnen echter de omstandigheden scheppen die het mensen ook mogelijk maken die talenten te ontdekken. Dat gebeurt niet als je elke dag bij een machine op dezelfde knopjes moet drukken.

Ze willen niet anders
Sommige mensen vinden dat best leuk, zult u nu zeggen, die willen niet anders. Dat is echter nog geen reden om het zo te laten. Zelf was ik ooit poedermaker bij de melkfabriek van de Domo in Bedum. Drie dagen van 6 tot 14.00, drie dagen van 14.00 tot 22.00 en drie dagen van 22.00 tot 0.600. Klep open, zak vullen met poeder, dichtstikken op de naaimachine en op een pallet leggen. We deden dat in tweetallen en draaiden zo achter elkaar vier uur door. Na vier uur was de silo leeg, dan was er 30 minuten tijd voor een boterham en een beker ijskoude melk en dan weer verder zodat de silo weer leeg was als na de volgende vier uur de volgende ploeg opkwam. Ik werkte er graag. De routinematige handelingen, het fysieke werk gaven me de kans mijn gedachten de vrije loop te laten. Ik droomde heerlijk weg elke dienst. Daar heb ik mijn talenten dagdromen en stug doorwerken ontdekt. Er was een grote vakantie nodig om wakker te worden en me bewust te worden van het feit dat ik ook mijn andere talenten wilde kennen en gebruiken. Na de vakantie ben ik niet meer teug gegaan naar de melkfabriek. Veel mensen zitten zo vast in een patroon waarin ze zich niet ongelukkig voelen maar waarin ze veel van wat ze zouden kunnen niet inzetten.

Duurzaamheid
Andere talenten ontwikkelen zich ook niet als ze niet aangesproken worden. Duurzaam met mensen omgaan betekent niet dat je mensen zo lang mogelijk in het patroon laat zitten. Het betekent dat je mensen prikkelt om eruit te komen opdat ze ook andere talenten gaan ontwikkelen. Dat stelt eisen aan je leiding geven. Het betekent mensen prikkelen tot zelf nadenken, dat doe je door vragen te stellen. Vragen over wat je gaat bereiken en hoe dat bijdraagt aan de toekomst van de organisatie en je eigen toekomst. Die eigen toekomst is heel belangrijk als je bedenk dat onze organisaties niet het eeuwige leven hebben. Werk verandert steeds. Je hebt steeds weer andere talenten nodig en andere combinaties van talenten. Als je over de lenigheid beschikt om steeds opnieuw te combineren wordt er ook duurzaam met de P van people omgegaan. Ik hoop dat ze daar in Davos ook over nadenken deze dagen