Koers houden

Hoe herken je een patroon en hoe kom je eruit?

Patronen besparen je energie
Patronen helpen ons om dingen te doen zonder er al te veel over na te denken. Autorijden is een makkelijk voorbeeld. Je denkt niet na bij elke keer dat je de auto in een andere versnelling zet. Je onbewuste neemt dan natuurlijk wel een beslissing maar verder houdt het je niet bezig. Je kunt met je gedachten bij andere dingen zijn. Je kunt je voorbereiden op de komende vergadering, de sales meeting of over welke boodschappen je gaat doen voor het avondeten. Patronen maken je leven gemakkelijk en zorgen ervoor dat je ruimte hebt om met allerlei andere dingen bezig te zijn. Veel van wat je in je leven doet, heb je ondergebracht in dit soort patronen. ’s Morgens snel opstaan, de kinderen uit bed en ervoor zorgen dat ze eten, tanden poetsen en hun tas ingepakt hebben en dan naar school. Het zijn momenten dat je een heleboel tegelijk kunt doen omdat je niet bij elke handeling nadenkt. Patronen zijn dus erg handig.

Interventies in patronen
Vaak zijn patronen effectief maar soms worden ze een belemmering om effectief te zijn. Het is belangrijk om te onderkennen wanneer een patroon niet langer effectief is zodat je het kunt aanpassen aan nieuwe omstandigheden. Voor iemand die leiding geeft is hier sprake van een dubbel vraagstuk. Een leidinggevende helpt de mensen aan wie leiding wordt gegeven de patronen te herkennen maar moet ook bij zichzelf die patronen kunnen herkennen, want alleen herkende patronen kun je veranderen.
Er zijn een aantal krachtige interventies, waarmee je patronen kunt herkennen en kunt veranderen.

Doel in het vizier houden
De eerste interventie is steeds in het vizier houden wat je doel is. Als je aan het werk bent is het makkelijk om dat doel uit het oog te verliezen. Dat is geen kwade wil maar het gebeurt gewoon. Voor je er erg in hebt doe je iets anders wat ook nuttig is. Als ik vroeger op school mijn geschiedenis moest gaan leren en mijn boek viel open op de verkeerde bladzij dan werd mijn aandacht vast getrokken door een boeiend verhaal. Ik las het, ik ging erin op, suste mezelf met de gedachte dat ik toch met geschiedenis bezig was en haalde een onvoldoende voor de repetitie.
Het is bij leiding geven belangrijk ervoor te zorgen dat het doel steeds in het vizier blijft. Niet alleen in jouw vizier maar vooral ook in het vizier van de mensen met wie je werkt, Dat doe je door erover in gesprek te zijn. Niet één keer per jaar maar misschien wel elke dag.

Vragen stellen
Je kunt mensen vervolgens helpen om dat doel in het vizier te houden door vragen aan die mensen te stellen. Het helpt niet als je het doel overal aan de muur spijkert, maar het helpt wel als je vraagt wat iemand aan het doen is, of hoe wat iemand doet bijdraagt aan de realisatie van het doel. Het helpt als je vraagt of er ook een andere manier is om het doel te bereiken, of er meer wegen naar Rome leiden en ga zo maar door. Door vragen te stellen blijven mensen zich bewust van dat doel. Zien ze de relatie tussen wat ze doen en dat doel en nemen ze ook verantwoordelijkheid.  Jij en de mensen met wie je werkt ontdekken zo tijdig patronen die niet effectief zijn en vinden samen een weg om daar uit te komen.

Afspraken maken
Het is belangrijk om afspraken te maken bij het realiseren van de doelen. Echte afspraken wel te verstaan, afspraken waar mensen zich mee identificeren. Geen eenzijdig opgelegde afspraken, dat zijn namelijk geen afspraken maar opdrachten. Als je afspraken maakt doe het dan zo dat ze ook realistisch en realiseerbaar zijn. Met de één maak je een afspraak over twee dagen, met de ander voor over twee uren en met weer een ander durf je een afspraak te maken over twee maanden. Het is dus zaak dat je weet wie je voor je hebt en dat je weet hoe iemand tegenover de afspraak staat en welke ideeën zij heeft over de realisatie ervan.

Aanspreken
Als dingen anders gaan dan er was afgesproken of als er je iets opvalt aan het gedrag van mensen, dan speek je aan. Dat doe je op de bal en niet op de man of de vrouw en vervolgens maak je afspraken over hoe de zaak te verbeteren. Het is de moeite waard aanspreken goed te leren en te oefenen want het is een bijzonder krachtig en bruikbaar instrument.
Tenslotte is het noodzakelijk om de mensen om je heen te vragen om kritisch te kijken naar wat jijzelf doet. Vraag om feedback en relateer die feedback aan de doelen die je wilt bereiken. Draagt je gedrag bij of juist niet. Op die manier word je je elke keer bewust van de patronen waar jij je langs beweegt en kun op tijd je gedrag wijzigen. Wij noemen dit coachend leidinggeven.