Zit niet stil, blijf in beweging

Journalisten van de NRC hebben het dagboek van Arthur Gotlieb gepubliceerd. de man, die dit voorjaar een eind aan zijn leven maakte, omdat hij ondanks zijn goede bedoelingen, nergens binnen zijn bedrijf met zijn verhaal terecht kon en het idee had, langzaam maar zeker eruit te worden gewerkt. Er wordt geschreven over bestuurders en managers die niet deugen. er wordt gewezen op de noodzaak van een veilige plaats voor klokkenluiders en een actievere rol voor HR en de medezeggenschap. Maar wat doe je nu zelf als je in die situatie terecht komt

Eruit gewerkt
Een discussie in een groep op Linked In trof mij. Het is een discussie over een oud onderwerp. De discussie vindt plaats rondom de recente publicatie van het dagboek van Arthur Gotlieb, de medewerker van de NZA, die dit voorjaar een einde aan zijn leven maakte.Een gebeurtenis, die diepe indruk op mij maakte. In de discussie gaat het over de NZa, over foute interimmers, falende bestuurders, een niet functionerende HR afdeling en een al even onzichtbare OR.  De zaak Gotlieb staat niet op zichzelf. Topbestuurders komen regelmatig negatief in het nieuws en de laatste tijd moeten ook interimmers het ontgelden. Bestuurders moeten  verdwijnen op de ene plaats en duiken elders weer op. Er is een test ontwikkeld om narcistische trekjes bij bestuurders te kunnen vast stellen, zodat voorkomen kan worden dat ze er een puinhoop van maken in een organisatie en de nieuwe hoogleraar corporate governance in Tilburg Cees Kools, stelde bij zijn aantreden vast, dat regels niet helpen maar dat het om gedrag gaat. Ja, en eigenlijk weten we dat allemaal wel. Een verkeersdrempel kan helpen om mensen rustiger door een straat te laten rijden, er zijn echter ook mensen, die de drempel als lanceerbasis gebruiken. Het gaat om het gedrag van mensen.

In de knel
Wat moet je met al deze wijsheid als je in een organisatie in de problemen bent gekomen. Als je gedacht hebt dat de leiding het op prijs zou stellen dat je de vinger op de zere plek legde en je merkt dat het tegendeel het geval is? Wat moet je als je merkt dat je steeds meer in de kou komt te staan en je langzaam maar zeker het bedrijf uit wordt gewerkt?
Mijn collega Willem Verhoeven, schreef daar met Frans Nijland en Pascal Besselink in 2008, naar aanleiding van de casus van Frans Nijland  een boek over. Help mijn baas wil me kwijt (2008). In dat boek worden het toen geldende juridische perspectief maar ook het emotionele perspectief geschetst, waar je mee te maken hebt als je het bedrijf wordt uitgewerkt. Het is in zo’n situatie belangrijk om emotioneel overeind te blijven. In de volksmond zeggen we dat je in zo’n situatie stalen zenuwen nodig hebt. Er wordt je zoveel onrecht aangedaan. Je moet zoveel slikken en ga dan maar eens op een goede manier met je emoties om.

• Verhoeven zegt dat het in zo’n situatie verstandig is om niets van je collega’s te verwachten. Dat is heel teleurstellend maar je kunt er beter rekening mee houden. In het begin krijg je nog wel steun en zeggen mensen dat ze het met je eens zijn maar als het erom spant kom je steeds meer alleen te staan. Een listige tegenstander gaat ook proberen om eventuele medestanders en jouzelf tegen elkaar uit te spelen. Wees je er daarom van bewust dat je er allen voor staat. Het is daarbij belangrijk je collega’s niet iets kwalijk te nemen, zij  zijn bezig met hun eigen hachje en stellen hun baan voor jou niet in de waagschaal. Dat is nou eenmaal zo. Zoek daarom je steun buiten je werk, bij een goede vriend of vriendin, misschien bij iemand, die hetzelfde meegemaakt heeft. Zoek iemand, die je niet naar de mond praat maar iemand, die je ook de spiegel voor kan houden. Dat helpt je om een zo realistisch mogelijke kijk op de situatie te houden en om daarin op jezelf te blijven vetrouwen.
• Emoties hebben de eigenschap dat ze met je op de loop gaan, zeker als je er niets mee doet. Doe dus wel iets met je emoties en gebruik daar die goede vriend of vriendin voor. Maak zo ruimte om de situatie ook steeds rationeel en nuchter te bekijken. Analyseer de situatie  en betrek niet alles op jezelf, denk niet in termen van wat je fot gedaan hebt. Daarmee haal je de kracht uit jezelf. Bekijk de situatie nuchter. Analyseer het gedrag van andere betrokkenen zonder daarbij in  paranoia terecht te komen.
• Bij dat analyseren kan het heel nuttig zijn een logboek bij de houden. Beschrijf wat er gebeurt wat jij doet en wat anderen doen. Zo kan je ook ruimte maken voor je emoties en de analyse ondersteunen. Het is handig om met kolommen te werken een kolom met wat er feitelijk gebeurt en een kolom met de emoties, die je ervaart.
• Dreigen heeft geen zin, van dreigen heb je meer last dan plezier. Je laat je dan teveel in de kaart kijken en laat de ander je zwakke plekken zien. Dreigementen zijn bij de rechter ok altijd de bewijzen dat jij degene bent, die de sfeer verziekt. Rechters houden niet van dreigementen.
• Ziekmelden is iets wat vaak gedaan wordt in zo’n situatie. Het is echter beter om gewoon om bedenktijd te vragen. Laat je daarbij niet onder druk zetten. Bedenktijd vragen is heel redelijk.
• En als niets lukt verlaat dan het strijdperk. Het is uiteindelijk beter om voor jezelf te kiezen. Stop je aandacht en je energie in de toekomst niet in het verleden

Zit niet stil, blijf in beweging
Organisatieadviseur en oud FBI agent LaRae Quy schreef 3 augustus van dit jaar een blog met als titel “Most Important Tip For Building Mental Strength—Keep Moving or Die”. De basis van haar tip is dat je moet blijven bewegen. Als je stil gaat zitten is het afgelopen. Ze heeft vijf tips om in beweging te blijven.

1. Neem risico’s, ga uitdagingen aan, die uitdagingen brengen je vaak in een situatie waarin je je niet comfortabel voelt, die uitdaging haalt je uit je comfortzone. Maar bedenk dat je in die comfortzone in de slachtoffer positie terecht komt. De belangrijkste reden om risico’s uit de weg te gaan is de angst om te falen.
2. Koester je fouten en missers, zie ze als belangrijke leermomenten. Label ze positief. Het is jouw keuze om ze goed te gebruiken of ze ongebruikt achter te laten. Zoals Churchill al zei verspil nooit een goede crisis.
3. Gebruik een draaiboek, schrijf uit wat er aan de hand is en bereid je stappen goed voor, daar kun je kracht en inzicht uit putten. Je weet nooit wanneer een nieuwe kans of een nieuwe optie voor een doorbraak zich aandient, dus wees voorbereid.org dat je de kern van je draaiboek als een elevator pitch op een ander kunt overbrengen.
4. Stel jezelf een krachtig beeld van je succes voor ogen. Zo’n beeld helpt je om door een moeilijke situatie heen te komen. Het is het toekomstbeeld uit TROA, de methode, die wij gebruiken en het doel van GROW, de methode van John Withmore.
5. Verzamel mensen om je heen, die hetzelfde meemaken, dat is het idee van de zelfhulpgroep.

LaRae Qui haalt een Afrikaans spreekwoord aan: ”het maakt niet uit of je een antilope of en leeuw bent als je niet gaat rennen als de zon opgaat, zul je zeker sterven”.
Wat heb jij nodig om in beweging te blijven?