Dan heb jij een probleem

Als je je beperkt tot het lokaliseren van de probleemeigenaar heb je weinig opgelost

Jouw probleem
“Dat is dan jouw probleem”. Je kunt die uitspraak regelmatig horen, op je werk maar ook in je privé situatie. Degene die zo'n uitspraak doet stelt ermee vast dat het niet zijn of haar verantwoordelijkheid is om iets aan de situatie te doen en degene die de uitspraak toegevoegd krijgt realiseert zich dat hij of zij alleen staat bij het oplossen of aanpakken van een kwestie. De handen moeten uit de mouwen, de zaak moet aangepakt je moet aan de slag als men heeft vastgesteld dat het jouw probleem is.
Soms is het echter heel moeilijk of misschien wel onmogelijk om het probleem zelf op te lossen en dan schiet je niets op met de vaststelling wiens probleem het is.
Het is ook maar de vraag of de vaststelling wiens probleem het is, wie er verantwoordelijk is een voldoende stap is om ergens iets aan te doen. Om een zaak vlot te trekken of in beweging te krijgen.

Werk of gezin
Ik herinner mij de situatie van een monteur, die veelvuldig afwezig was. Je kon absoluut niet op hem rekenen. Soms kwam hij niet opdagen soms verdween hij halverwege het werk en bij de werkvoorbereiding plande men zoveel mogelijk om hem heen. Ze konden altijd nog kijken wat ze hem lieten doen als hij op kwam dagen. Het was er langzaam ingeslopen. Vroeger was het een prima en ijverig monteur maar nadat zijn vrouw hem verlaten had en hij er alleen voor stond met een zoontje en veel opvoedingsproblemen was hij steeds vaker weggebleven. Zoontje ziek, zoontje kattenkwaad, zoontje naar huis gestuurd, zoontje had gepikt bij de kruidenier en elke keer werd hij gebeld en elke keer kon hij weer naar huis, naar school naar het politiebureau. Z’n ex kon niet met z’n zoontje omgaan, met haar erbij escaleerde de zaak, dus hij had geen keuze.

Buigen of barsten
Zijn baas en zijn collega’s hadden er eerst wel begrip voor gehad, ze konden zich z’n probleem wel voorstellen maar nu er meer druk was gekomen op het werk, nu er beter naar resultaten en rendementen werd gekeken en je niet steeds een uitzendkracht kon inhuren of het probleem met overwerk kon oplossen, werd het toch wel erg lastig. Er werd over gesproken in het managementteam en de vraag kwam op tafel wiens probleem het nu was. Er werd na lang vergaderen besloten dat het zijn probleem was, het begrip was verdwenen, de monteur was een last geworden voor de organisatie. Niemand zag heil in een gesprek. Hij werd altijd boos als je het over zijn zoontje had. Men voorzag een situatie van buigen of basten en het zou wel barsten worden.

Dilemma aanpakken
Toen ik met de monteur ontmoette hebben we samen over zijn situatie gesproken. We hebben vastgesteld hoe lastig en emotioneel beladen zijn parket was. We hebben ook samen besproken dat ons bedrijf, geen salaris kon blijven betalen voor een monteur, die geen bijdrage levert. Daarna hebben we samen besproken waar hij hulp zou kunnen vinden bij het opvoeden van zijn zoon, gesproken over wie hij daarbij zou kunnen inschakelen. Besproken dat wij als werkgever hem tijd en misschien ingangen konden geven, om het opvoedingsvraagstuk aan te pakken. We hebben ook afgesproken hoeveel tijd hij nodig dacht te hebben om de noodzakelijke instanties te benaderen en daar de noodzakelijke gesprekken te voeren. Hij had het in twee weken voor elkaar en kwam daarna terug, met meer inzet en ijver dan hij al toonde in de periode, voor het gedoe begon.
Iedereen was verbaasd, niemand had deze oplossing verwacht. Men had gedacht dat hij zijn ontslag zou krijgen of nemen, er waren zelfs mensen, die vreesden dat ik klappen zou krijgen maar niets van dat alles.
Ja, de opvoeding van zijn zoon was zijn probleem, dat konden wij niet van hem overnemen maar de relatie tussen hem en ons was net zo goed zijn probleem als ons probleem en daar konden we wel aan werken.

De relatie
Het is de relatie waarvoor je oog moet hebben als je hebt vastgesteld dat het iemands probleem is. Als die vaststelling ertoe leidt dat iemand zich in de kou gezet voelt dan krijgt de relatie die je met zo iemand hebt een knauw. Dat beïnvloedt ook alle andere dingen, die je met elkaar doet. En de relatie is voor 100 % de verantwoordelijkheid van allen die er deel van zijn. Als je coachend leiding geeft zorg je dat daar ruim voldoende aandacht voor is.