Kiezen en delen

Nek uit steken
Op 24 oktober schreef ik over verantwoordelijkheid en het belang van verantwoordelijkheid nemen voor leiderschap. Het is daarbij erg belangrijk je af te vragen waar het nemen van verantwoordelijkheid door gedreven wordt. Vaak wordt het zetten van een stap, het je nek uitsteken gedreven doordat we ergens ontevreden over zijn, omdat we ons ergens niet prettig bij voelen. Of misschien  omdat we door onze intuïtie gedreven iets willen doen. Het is een model wat we regelmatig in de politiek tegen komen. Mensen, die in beweging komen omdat ze ergens ontevreden  over zijn. En dat kan van alles zijn van zich niet kunnen vinden in een beleid tot het zich op de tenen getrapt voelen. Stappen zetten vanuit een dergelijk startpunt zijn  meestal geen begin goed leiderschap. Je wordt dan gemakkelijk ‘a rebel without a clou’ zoals Tom Petty zingt in het nummer ‘Into the great wide open’

Leiderschapsontwikkeling
Rajeev Peshawaria, die zich bij Goldman Sachs, Morgan Stanley en Coca Cola, intensief met leiderschapsontwikkeling bezig hield, schrijft in zijn boek’Too many bosses, too few leaders’ , wat je nodig hebt om een goede leider te worden en dat begint bij jezelf schrijft hij. Niet bij het leren van methoden en technieken maar gewoon bij jezelf als mens. Want leiderschap begint met leiding geven aan jezelf. Waar haal jij de beweging vandaan, waar krijg jij energie van.

Drie vragen
Peshawaria heeft drie vragen voor je om daar achter te komen.
1.Wat is echt het meest belangrijk voor je?
2.Wat wil ik met mijn leven?
3. En wat wil ik achterlaten aan het eind van mijn leven.

Bij de eerste vraag gaat het helder krijgen wat je echt wilt in je leven. Waar draaite het voor jou om. Gezondheid, geluk, een lang leven, je gezin, onze aardbol, wereldvrede, leren en ontwikkelen. Het is belangrijk om te weten wat voor jou het belangrijkste is. En maak daar echt een keuze in, als je zegt dat alles belangrijk is dan is niks belangrijk.  Die helderheid helpt je gelijk de balans tussen werk en prive goed te krijgen of liever gezegd helpt je balanceren. Het is de lange stok die de koordanser in zijn handen houdt om over het smalle koord te lopen. Het antwoord op deze vraag helpt je ricchting houden in wat je handelen.

De tweede vraag gaat over met wat voor dingen je je leven graag wit vullen. Hoe wil je dat jou leven eruit ziet. Wil je een eenvoudig leven met kleine pleziertjes elke dag? Wil je succesvol zijn en de top bereiken? Wil je anderen naar een betere toekomst leiden? Of wil je iets heel anders doen met je leven? De keuze die je hier maakt is ook erg belangrijk voor de ontwikkeling van je leiderschap. Als je zoal ik regelmatig hoorde bij management opleidingen liever timmerman wordt of een camping in Frankrijk begint is het de vraag of succesvol bent in de ontwikkeling van je leiderschap. Het is noodzakelijk om een eerlijk antwoord op deze vragen te vinden. Daarbij helpt het vaak als je er samen met iemand over praat.

De derde vraag heeft te maken met je vermogen je een voorstelling te maken van wat je wilt bereiken. Het valt vaak niet mee om op deze vraag een goed antwoord te vinden. Maar als je jouw antwoord wel vindt dan heb je een krachtig instrument in handen om andere mensen mee te nemen in het realiseren van die resultaten. Je hebt dan iets om te delen. Het is trouwens ook heel zinvol en nuttig om anderen te betrekken bij het concretiseren van dat toekomstbeeld.
Als je een antwoord op deze vragen hebt gevonden kun je jezelf leiden en je hebt dan ook een basis voor het leiden van anderen. Je doet dan niet iets omdat je ergens tegen bent maar omdat je iets wilt neerzetten.

Keuzes vermijden
Nou is het lastige dat we in ons leven graag keuzes vermijden. We zijn daar erg handig in over het algemeen. Robert Fritz schreef daarover het leuke boek ‘De weg van de minste weerstand’(1990). Willem Verhoeven haalt ze aan in zijn boek ‘De zelfsturende medewerker’
We hebben de gewoonte alleen te kiezen wat haalbaar lijkt. Zo besloot ik toen ik 14 was om maar geen gitaarles meer te nemen, ik was al te oud om het nog goed te leren dacht ik. Het is daardoor altijd bij een onvervuld verlangen gebleven. Edison zou de gloeilamp niet uitgevonden hebben als hij zich op het haalbare had gericht. Iedereen zei ‘dat lukt je nooit’ en dan reageerde hij met ik heb nu al 10000 manieren ontdekt waarop het niet kan en die ene manier waarop het wel kan zal ik ook wel ontdekken.
Een andere techniek is kiezen voor het proces in plaats van het resultaat. We gaan iets studeren, we gaan. We gaan meer aandacht geven aan de balans privé –werk, we gaan meer bewegen, we gaan proberen om te stoppen met roken. Als je het resultaat niet onder woorden kan brengen omt er vaak maar weinig van terecht.
We laten ook de omstandigheden voor ons kiezen, we kiezen als het ware bij verstek.  We blijven maar bij die baas want er heeft zich nog niets anders aangediend. We gaan maar door met die collega, want hij gat over enige tijd wel met pensioen en ga zo maar door.
We kiezen voor wat we niet willen, daar begon ik deze blog mee. In de politiek kom je dat erg vaak tegen en er komt zelden iets goeds van terecht
We maken een keuze voorwaardelijk. Zo zei ik ooit tegen mijn baas, ik blijf bij de PTT, naar Indonesië gaan kan altijd nog. De reactie van mijn baas was als je zo praat zal je er nooit heen gaan. Twee maanden later was ik er en had ik mijn ontslag genomen. Ik ben mijn toenmalige baas nog altijd dankbaar.
Ook een eeuwig streven naar consensus houdt ons van het kiezen af. Als iedereen het overal mee eens moet zijn gebeurt er ook niets.
En tenslotte is het vragen om meer informatie ook een zeer effectieve uitstel en afsteltechniek, eveneens veel toegepast in de politiek. We wachten nog maar eens een onderzoekje af.

Als je voelt dat je verantwoordelijkheid gaat nemen als je iets gaat doen, zorg er dan voordat je weet wat je wilt bereiken. Dat is een noodzakelijke voorwaarden als je je leiderschap echt wilt ontwikkelen