Dienend Leiderschap

In 2013 bezocht ik een symposium van Servus over dienend leiderschap. Het is nu drie jaar later maar wat tijdens dat symposium aan de orde kwam is nog heel actueel. Een reden voor mij om het verslag wat ik er toen van maakte hier te plaatsen.

Symposium
22 April 2016, werd in Amsterdam een symposium over Servant Leadership gehouden. Het symposium werd georganiseerd door Servus, het centrum voor research en education op het gebied van Servant Leadership. Het was alweer het zevende symposium en dit najaar zal het achtste symposium gehouden worden. In de uitnodigingsbrief schrijven prof. dr. Fons Trompenaars en dr. Sylvia van der Bunt, dat in deze turbulente en onrustige tijd Servant Leadership of dienend leiderschap meer dan ooit noodzakelijk is. Het is leiderschap waarmee vitaliteit en duurzaamheid worden gecreëerd. Dienend leiderschap is leiderschap wat anderen in staat stelt effectiever en succesvoller te werken stellen Trompenaars en Van der Bunt. Zij komen daarmee dicht bij wat Willem Verhoeven zegt over coachend leiderschap, wat gericht is op het mensen in staat stellen het beste uit zichzelf te halen.

Trompenaars, tussen communities
Trompenaars benadrukte in zijn inleiding dat het dienend leiderschap noodzakelijk is om communities met elkaar te verbinden. In de moderne samenleving wordt de wereld steeds meer opgedeeld in communities met allemaal eigen culturen, die veel moeite hebben zich met elkaar te verbinden. Dat verbinden is echter nodig om te komen tot vooruitgang, innovatie en ontwikkeling. Daartoe is het nodig elkaar te begrijpen en naar elkaar te luisteren in plaats van anderen steeds weer van het eigen gelijk te overtuigen. Trompenaars spreekt over de dialoog die centraal moet staan in leiderschap. Dienende leiders kunnen die dialoog op gang brengen en op gang houden, ook tussen verschillende gemeenschappen.

Van de Bunt, De Beatles
Van der Bunt gebruikte de geboorte en de ontwikkeling van de popgroep De Beatles als voorbeeld van wat coachend leiderschap tot stand kan brengen. Zij liet de kant zien van George Martin, Brian Epstein en Astrid Kircher. Een platenproducer, de eigenaar van een muziekwinkel en een fotografe, die onvermoeibaar de vier jongens uit Liverpool steunden en hen over alle hobbels en tegenslagen heen hielpen. Het waren geen platenbazen die alles uit de jongens haalden, nee, zij geven de jongens de gelegenheid te schitteren. En de Beatles zelf verbonden communities met elkaar door de herkenbaarheid van de teksten die ze schreven. Over gewone dingen, uit de eigen omgeving van mensen, die ze brachten op een manier waarin voor ieders authenticiteit een plaats was. Ze liet met behulp van de Belbinrollen zien hoe er ook sprake was van gedeeld leiderschap.

Nabil Sultan, dienend leiderschap in de Islam
Dr. Nabil Sultan van de universiteit van Suffolk in Engeland liet zien hoe dienend leiderschap een lange traditie kent in de Islam. Hij benadrukte daarbij dat het gaat om goed leiderschap in plaats van om effectief leiderschap. Goed staat dan voor moreel goed en technisch goed. Als voorbeeld van een dienend leider liet hij voorbeelden zien van Umar Ibn Alkatab, die leefde rond het jaar 600. Hij veroverde het Perzische rijk en het Byzantijnse rijk en maakt enorme gebieden onderdeel van het Islamitische rijk. Van hem zijn veel verhalen bekend over de manier waarop hij diende. Over leiderschap zei hij dat het niet wordt opgeëist, het wordt gegeven. Hij was een man, die andersdenkenden alle ruimte gaf, die zijn fouten in het openbaar toegaf en op zijn schreden terugkeerde. Hij liet zijn zoon straffen wegens machtsmisbruik, kortom hij is een groot voorbeeld van dienend leiderschap in de Islam.

Rajeev Peshawaria, too many bosses
Tenslotte gaf Rajeev Peshawaria, auteur van het boek Too Many Bosses, Too Few Leaders, aan wat voor hem de kern van leiderschap is. Het gaat om werken aan een betere toekomst. Als leider heb je daar een helder doel voor nodig. Verzamel co-workers om je heen, geen ondergeschikten. Je deelt je doel, je doel is verankerd in waarden, daardoor kun je volhouden ook al gaat het moeilijk. Hij liet ons de voorbeelden van Gandhi en Mandela zien en hij verwees naar al die andere leiders, die ook zo werken, maar hij vertelde dat er nog veel meer leiders zijn die niet zo werken. Voor zijn boek interviewde hij CEO’s van grote bedrijven. Een van zijn eerste vragen was altijd “What is your purpose?” ”And you know what the answer was? “Hm…….That’s a good question, a tough question, …..I never really thought about that.”

Een helder doel of een heldere visie staan ook centraal in Coachend Leiderschap. Als je een dienende leider wilt zijn kun je de vaardigheden van coachend leiderschap heel goed gebruiken