Coachend leiderschap geeft betrokkenheid

Betrokkenheid is een gevolg van aandacht geven, vragen, luisteren, afspreken, delen, kortom coachend leiderschap

Fantastisch
“Fantastisch dat een machinist zulke betrokkenheid toont”. Deze tekst tekende NU.nl (15-04-2013) op uit de mond van Michiel Haighton, directiewoordvoerder van ProRail. De machinist in kwestie, René Slagter, heeft bedacht op welke wijze het treinverkeer minder last kan hebben van bladeren op de rails. Bladeren op de rails leiden elk jaar opnieuw tot ergernis, vertraging en hilariteit. Ze vormen vast en zeker een ergernisdossier voor de directie van NS en ProRail, de minister, de Tweede Kamer en natuurlijk vooral de reiziger, die te laat komt of uiteindelijk toch gedwongen wordt een andere vervoersmodaliteit te gebruiken.
Het is geweldig dat René Slagter een oplossing voor dit hardnekkige probleem bedacht heeft en het is daarom logisch deze machinist in het zonnetje te zetten. De uitspraak van de directiewoordvoerder suggereert echter dat het bijzonder is dat een machinist betrokkenheid toont.

Betrokkenheid zien
Die uitspraak zou ik graag een beetje willen veranderen. Ik wil er graag van maken dat het bijzonder is dat het de directie nu kennelijk opvalt dat machinisten zeer betrokken mensen zijn. Ik pretendeer geen NS of ProRail kenner te zijn maar uit het nieuws weten we dat de machinisten en conducteurs zich niet altijd even serieus genomen voelen.
Bij een coachende stijl van leidinggeven staat het serieus nemen van medewerkers juist centraal en dan is het niet bijzonder dat een medewerker betrokkenheid toont. Dan is het tonen van betrokkenheid de normaalste zaak van de wereld. Je bent dan altijd bezig je medewerkers in staat te stellen het beste uit zichzelf te halen en je laat je door medewerkers prikkelen om ook in je leidinggeven het beste uit jezelf te halen.
Helaas is daar in veel organisaties geen sprake van, daar is er maar beperkte interesse voor wat medewerkers vinden en vaak leidt dat ertoe dat medewerkers hun ideeën en opvattingen alleen maar uitspreken op verjaardagsfeestjes of langs de lijn bij de voetbalwedstrijd van zoon of dochter. Op kantoor is er toch geen belangstelling voor, zeggen ze dan. In coachgesprekken met managers ontdek ik regelmatig geweldige ideeën en diepe gedachten over de organisatie waarin ze werken. Vaak blijkt dan dat ze die nooit met iemand in het bedrijf gedeeld hebben. Ze durven het niet, denken dat er toch geen belangstelling voor is of vinden zichzelf niet in de positie er iets van te vinden. Als dat al geldt voor managers, hoeveel meer geldt het voor medewerkers.

Resultaten
Een organisatie die ik goed ken was eindelijk bereid met Scrum en Lean te gaan werken. Scrum en Lean zijn methoden waarin net als bij coachend leidinggeven ruimte wordt geboden aan medewerkers waarbinnen vragen stellen centraal staat en waarin gewerkt wordt binnen samen afgesproken kaders. Lange tijd heerste de gedachte dat men het in de top toch veel beter wist dan in de uitvoering. Al na twee maanden stond de directie echter perplex. De werkdruk was afgenomen, de productie was omhoog gegaan en er werd minder overgewerkt en ingehuurd.

Aandacht voor betrokkenheid
Het is bijzonder wanneer een medewerker de betrokkenheid toont in een organisatie waarin normaal weinig aandacht is voor die betrokkenheid. Een medewerker die dan nog betrokkenheid toont is en medewerker met lef, met doorzettingsvermogen en veel initiatief. Als je meer van die medewerkers in je organisatie wilt hebben moet je er aandacht aan geven. Je gaat dan met je medewerkers in gesprek over de visie, ook over hun visie, je deelt, je vraagt, je luistert, je maakt afspraken en spreekt aan. Wij noemen dat coachend leidinggeven. Een coachende stijl van leidinggeven leidt tot betrokkenheid, tot passie en bevlogenheid.
Het is bijzonder dat de directie van de NS en ProRail de betrokkenheid van deze machinist hebben waargenomen. We mogen nog van alles verwachten als de betrokkenheid van al die andere NS medewerkers ook gezien wordt en hun ideeën ook gebruikt gaan worden om de dienstverlening aan het publiek te vergroten.