Wat als?

Keurmerk
De onthullingen over grove misstanden in een Belgisch slachthuis maken helaas de betrekkelijkheid van een keurmerk duidelijk. Wat mij betreft laat het ook heel helder zien dat leidinggevenden in veel organisaties niet bezig zijn met de dingen waarmee ze bezig zouden moeten zijn. Het laat de beperking zien van regels, protocollen en procedures. Want regels, protocollen en voorschriften zullen er ongetwijfeld geweest zijn.

Controle
En er zal ook controle zijn geweest, dat was nodig om het keurmerk te krijgen en te behouden en voor die controle zullen de medewerkers gehoord hebben wat ze vooral wel en vooral niet moesten doen. De parafen waren gezet en het logboek bijgewerkt. Maar zodra de controleur vertrokken was ging men weer over tot de orde van de dag. Eigenlijk leek het heel erg op zelfsturing. Iedereen kon z’n gang gaan zolang het resultaat, winst, maar gehaald werd. En dat betekende vooral de kosten zo laag mogelijk houden. Geen tijd besteden aan dingen die niets opleveren. Dus als een varken de auto niet uit wil, dan sleep je het er maar uit. Ze moeten meewerken om ervoor te zorgen dat ze zo snel en efficiënt mogelijk bij de supermarkt in de koeling liggen.

Hoe anders
Hoe anders zou het geweest zijn als er coachend leiding was gegeven. Dan zou de leiding van de slachterij intensief in gesprek zijn geweest met de managers over het belang van het keurmerk, over de betekenis van het keurmerk en over wat dat keurmerk betekende voor het gedrag van de managers, over hoe ze erover in gesprek zouden gaan met hun medewerkers. En als de managers gezegd hadden dat ze daar geen tijd voor hadden, dan zouden ze de managers verteld hebben dat ze op die tijd niet mochten beknibbelen.

Diervriendelijk of winst
Dan was duidelijk dat diervriendelijk minstens zo belangrijk was als winst en ze zouden met die managers gezocht hebben naar manieren om daar wel tijd voor te vinden. Misschien door een deel van de management activiteiten te beleggen bij de medewerkers of de teamleiders. Ze zouden gezocht hebben met de manager naar een in diens situatie passende oplossing. En ze zouden geen genoegen hebben genomen met de verklaring dat je aan hun medewerkers niets kon overlaten omdat dat mensen waren, die geen verantwoordelijkheid namen, mensen die onverschillig waren of gewoon dom. Ook over die tegenwerping zouden ze in gesprek zijn gegaan. Net zo lang tot ze goede afspraken konden maken met die managers. Ook afspraken over hoe zij afspraken gingen maken met de mensen aan wie zij op hun beurt leiding gaven.

Direct leidinggevenden
En de direct leidinggevenden in de uitvoering zouden met hun medewerkers, die nu beschuldigd worden van zeer dieronvriendelijk gedrag, in gesprek zijn gegaan over de betekenis van het keurmerk voor het gedrag van de medewerkers. En als er met een flexibele schil wordt gewerkt zouden ze die gesprekken elke keer weer gevoerd hebben met de nieuwe mensen die binnen kwamen. Ze zouden ook met de medewerkers gesproken hebben over hoe om te gaan met nieuwe medewerkers en uitzendkrachten. Om ervoor te zorgen dat de nieuwe collega’s niet het slechte gedrag van de zittende medewerkers zouden over nemen. Wat zeg je dan, wat doe je dan, hoe herinner je mensen aan het keurmerk?

Jammer
Als ik de foto’s in de krant zie weet ik wel zeker dat die gesprekken niet gevoerd zijn. En dat is bijzonder jammer voor de dieren, maar ook voor de mensen, voor de samenleving. Als je coachend leiding geeft ga je altijd uit van wat je wilt bereiken en niet alleen van wat jij wilt bereiken maar ook wat de mensen om je heen willen bereiken. Je gaat daarover in gesprek, stelt de goede vragen en komt dan bij het antwoord terecht: een gezamenlijk toekomstbeeld. Vervolgens kijk je samen naar de werkelijkheid om samen vast te stellen wat de kloof is die overbrugt moet worden, daar maak je dan samen afspraken over. Je zit vervolgens regelmatig bij elkaar om vast te stellen hoever je bent opgeschoten, of het toekomstbeeld nog helder is en wat de vervolgstappen zijn en ga zo maar door.

Veerijder
Lang geleden begon ik mijn eigen loopbaan op de vrachtwagen, we reden veel met vee en ik denk nog met vreugde terug aan het feit dat ik vaak hoorde dat ik de koeien niet hoefde slaan. Ik werkte niet met voorschriften, protocollen en richtlijnen. Ik hou en hield van dieren. Ik praatte met de koe en op de een of andere manier liep de koe dan achter mij aan. Ik had gelukkig een baas, die ook van dieren hield en die positief sprak over mijn gedrag. Wat kun jij doen om ervoor te zorgen dat jouw keurmerk echt ergens voor staat?